Pamięć sensoryczna i jej trzy rodzaje
Pamięć obejmuje zestaw procesów mózgowych związanych z interpretacją, przechowywaniem i wyszukiwaniem informacji. Dlatego ma kluczowe znaczenie dla wspomnień i uczenia się, a także dla rozwoju inteligencji. Jednak nie zawsze działa w ten sam sposób ani nie dotyczy tych samych informacji. Na przykład pamięć sensoryczna obejmuje 3 rodzaje kanałów i danych.
Pamięć sensoryczna tłumaczy na przykład, dlaczego szczególnie na czubkach palców pamiętamy ból odczuty w tym momencie, kiedy spadł na nas strumień gorącej wody. W pamięci sensorycznej procesy percepcji i poznania ściśle się ze sobą wiążą.
Rodzaje pamięci sensorycznej
Pamięć sensoryczna dzieli się na 3 typy: ikoniczny, dotykowy i echoiczny. Poniżej opiszemy każdy z nich, aby lepiej je poznać ich funkcjonowanie. Nie przegap tych informacji!
1. Ikoniczna pamięć sensoryczna
Nazwa ta dotyczy pamięci wzrokowej. Dzięki niej jesteśmy w stanie w kilka sekund zapamiętać liczne obiekty i szczegóły sceny lub sytuacji.
Pamięć ikoniczna jest bardzo przydatna, ponieważ wtedy uruchamiają się procesy, które pozwalają nam analizować i interpretować to, co się wydarzyło. Abyśmy mogli jednak przechowywać te szczegóły w pamięci długotrwałej, w dużej mierze będzie zależało od znaczenia, jakie im nadaliśmy.
Chociaż może się wydać oczywisty, weźmy za przykład różne rodzaje gier, które wymyślono, aby ćwiczyć pamięć. Na przykład ta, w której pokazuje się, a następnie zakrywa żetony z motywami, abyśmy mogli je odnaleźć i ułożyć parę. W tej grze wykorzystujemy właśnie pamięć ikoniczną.
Może Cię to zainteresować również ten temat: Zaburzenia pamięci – domowe sposoby na dobrą pamięć
2. Dotykowa pamięć sensoryczna
Jak sama nazwa wskazuje, ta modalność aktywuje się przez kontakt, na podstawie tych bodźców, które oddziałują na skórę.
Chociaż naukowcy postulują również, ze w procesie tym uczestniczą mięśnie, stawy i ścięgna. Oznaczałoby to, że dotykowa pamięć sensoryczna ma związek zarówno z propriocepcją, jak i z interocepcją.
Ten rodzaj pamięci potrafi pracować jednocześnie w odniesieniu do 4 lub 5 elementów, z którymi moglibyśmy wchodzić w interakcje w tym samym czasie. Chodzi między innymi o dotykanie, przesuwanie, podnoszenie i przenoszenie. Ta zdolność pozwala nam badać przedmioty dotykiem i wchodzić z nimi w kontakt.
3. Echoiczna pamięć sensoryczna
Zwana także pamięcią słuchową. Ten typ odpowiada za pośredniczenie między bodźcem słuchowym a pamięcią.
Ten rodzaj pamięci sensorycznej ma mniejszy zasięg, w stosunku do wizualnej (od 5 do 7 informacji jest zachowywanych do 4 sekund). Niemniej konstruujemy również słuchowe obrazy sensoryczne, które mogą być przechowywane przez dłuższy czas.
Oczywiście trwałość bodźca słuchowego w umyśle będzie miała również związek z jego intensywnością i wpływem, jaki na nas wywarł.
Może Cię zainteresować również ten temat: Zdrowa pamięć. 6 trików, które możesz wypróbować.
Funkcje i korzyści stymulacji tej pamięci
Zgodnie z modelem modalnym opisanym przez Bruninga, pamięć jest zbiorem systemów przechowywania. W przypadku pamięci sensorycznej, odpowiada ona za utrzymanie bodźców w rejestrach sensorycznych zanim informacja zostanie utracona. Oznacza to, że tymczasowo je przechowuje.
Percepcja działa poprzez zwracanie uwagi na odbierane bodźce. Następnie następuje proces rozpoznawania wzorców, dzięki któremu kojarzymy nowe informacje z istniejącym wzorcem. Wreszcie bodźcowi należy nadać znaczenie. W zależności od tego będą to informacje przechowywane tymczasowo lub na stałe.
Tak więc znaczenie pamięci sensorycznej i jej różnych typów polega na tym, że nadaje ona znaczenie doznaniom. Oznacza to, że powraca do tego doświadczenia w pełniejszy sposób, pozwalając nam postrzegać różne bodźce, co sprawia, że nadajemy mu inne znaczenie.
Bodziec może zniknąć, ale pozostaje pamięć, aby przypomnieć nam, jak dobre lub złe uczucia wywołał.
Z drugiej strony pamięć sensoryczna ma fundamentalny wpływ na uczenie się. Proces ten zwykle obejmuje bowiem nie tylko umysł czy procesy poznawcze, ale także zmysły i procesy percepcyjne.
Po trzecie, możemy pomyśleć o znaczeniu pamięci sensorycznej i jej powiązaniach z pamięcią krótko- i długotrwałą. Ogólnie rzecz biorąc, bodźce pojawiają się jedynie przez krótką chwilę. A zatem, zanim zdążylibyśmy nadać im znaczenie lub zrozumieć, czym są, już byśmy o nich zapomnieli. Ale w tym momencie do gry wchodzą rejestry czuciowe, czyli sensoryczne.
Korzystaj ze swoich zmysłów
Teraz, wiemy już, jak pamięć sensoryczna przyczynia się do tego, byśmy mieli pełne wspomnienia z przeżytych doświadczeń. Z jednej strony pozwala nam na większą świadomość doznań. A z drugiej daje nam możliwość cieszenia się wszystkimi zmysłami w taki sposób, żeby przechowywać wzbogacony zapis chwili.
Możemy ją również wykorzystywać w innych obszarach. Na przykład w procesach nauczania i uczenia się. Sensowne uczenie się polega na kojarzeniu i łączeniu różnych rodzajów informacji. Ważne jest jednak, aby dobrze wybierać zasoby, z których będziemy korzystać, ponieważ możemy obsłużyć ograniczoną ilość bodźców.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Ballesteros, Soledad (1999). Memoria humana: investigación y teoría. Psicothema, 11(4),705-723. ISSN: 0214-9915. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=72711401
- Bruning, R. H., Schraw, G. J., y Ronning, R. (2002). Psicología Cognitiva e Instrucción. Madrid: Alianzal.
- Ruiz-Vargas, J.M. (2010). Manual de Psicología de la memoria. Madrid: Síntesis.