Neurogeneza - 5 nawyków na regenerację neuronów

Choć przez długi czas sądzono, że neurogeneza nie jest możliwa i że nie jesteśmy w stanie odzyskać utraconych neuronów, okazuje się, że wierzenie to było błędne. Regeneracja komórek nerwowych jest możliwa, pod warunkiem, że zadbamy o odpowiednie nawyki.

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Sara Ramo González.

Napisany przez Valeria Sabater

Ostatnia aktualizacja: 11 października, 2022

Termin: neurogeneza opisuje niezwykły proces poprzez który nasz mózg jest zdolny stworzyć nowe neurony wyposażone w odpowiednie połączenia. Być może nieco Cię to zaskoczy, ponieważ jeszcze do niedawna wierzono w klasyczną ideę, iż w miarę dorastania, nasz mózg traci swoje neurony. Uważano, że komórki nerwowe bezpowrotnie zanikają i się niszczą.

Co więcej, sądzono, że jeżeli człowiek przeszedł poważny uraz, na przykład na skutek wypadku bądź jeżeli nadużywa alkoholu, na zawsze i bezpowrotnie tracił zdolności mózgu właściwe osobie zdrowej i trzeźwej oraz utrzymującej zdrowe nawyki.

Okazuje się jednak, że w dzisiejszych czasach dokonano wiele odkryć, które napełniają nas otuchą i nadzieją. Postały terminy takie jak chociażby neuroplastyczność i neurogeneza.

To prawda, że nasz mózg z biegiem lat ulega zmianom. Negatywnie wpływają na niego również urazy oraz nasze niezdrowe nawyki, takie jak palenie papierosów czy nadużywanie alkoholu. Okazuje się jednak, że organ ten może się regenerować.

Mózg jest w stanie odbudowywać swoje komórki nerwowe i tworzyć nowe połączenia między tkankami nerwowymi.

Aby jednak ten niezwykły proces mógł zajść bez przeszkód, musimy stworzyć ku temu odpowiednie warunki. Żeby nasz mózg odpowiednio pracował, musimy zrobić coś z naszej strony, wkładając w to świadomy wysiłek.

W dzisiejszym artykule opowiemy Ci o tym, co trzeba zrobić, aby neurogeneza przebiegała bez przeszkód.

Wszystko, co robisz i myślisz przebudowuje Twój mózg

Mózg ludzki waży zaledwie około półtora kilograma. Okazuje się jednak, że zużywa niemal 20% całej naszej energii.

Wszystko, czym się zajmujemy, niezależnie od tego, czy jest to czytanie, nauka czy też zwykła rozmowa z drugim człowiekiem, powoduje niezwykłe zmiany w strukturze mózgu. Okazuje się to bardzo interesującym faktem, ponieważ wszystko, o czym myślimy lub co czujemy, w jakiś sposób przebudowuje ten niezwykły organ.

• Posłużmy się przykładem: Jeżeli w naszym codziennym życiu odczuwamy stres lub nieustannie przytłaczający nas lęk, bardzo często negatywnie odbija się to na naszym hipokampie – części mózgu odpowiedzialnej za zapamiętywanie.
• Mózg przypomina nieco naszą wewnętrzną rzeźbę, której dłutem są nasze własne emocje, myśli, czyny a nawet codzienne nawyki.
• Ta wewnętrzna mapa potrzebuje całe mnóstwo punktów odniesienia, myślowych “tras szybkiego ruchu”, budowania nowych mostów a także silnych impulsów i bodźców, które zmuszają mózg do pozostawania w ciągłym kontakcie z rzeczywistością.

W dalszej części artykułu opowiemy Ci, w jaki sposób możesz poprawić jakość swojego życia skupiając się na zdrowiu mózgu.

Neurogeneza – 5 kroków, aby umożliwić jej przebieg

1. Ćwiczenia fizyczne

Utrzymywanie stałej aktywności fizycznej oraz neurogeneza są ze sobą ściśle powiązane. Za każdym razem, gdy zmuszamy nasz organizm do wysiłku poprzez spacer, pływanie czy zwykłe, nieskomplikowane ćwiczenia na siłowni, dotleniamy nasz mózg.

• Do naszego krwiobiegu dociera o wiele bardziej oczyszczona i utlenowana krew. Co więcej, stymuluje się produkcja endorfin, znanych jako hormony szczęścia.
• Endorfiny pozytywnie wpływają na nasz nastrój. W związku z tym, pomagają nam zwalczyć stres, pozwalając strukturom naszego układu nerwowego skutecznie się wzmocnić i zregenerować.

Tak naprawdę wszystko, co pomaga nam rozładować stres, sprawia, że neurogeneza przebiega łatwiej i sprawniej. Znajdź po prostu rodzaj aktywności, który pasuje do Twojej osobowości. Może to być cokolwiek – taniec, spacer, jazda na rowerze, wspinaczka górska…

2. Bystry umysł, silny mózg i neurogeneza

Istnieje wiele sposobów na to, by zachować bystrość umysłu, dzięki czemu będzie on aktywny, szybciej i sprawniej analizując wszystko, co dzieje się w naszym otoczeniu.

Aby osiągnąć ten cel, musimy codziennie wykonywać ćwiczenia. Tym razem jednak nie mamy na myśli aktywności fizycznej, lecz ćwiczenia sprzyjające sprawności umysłu:

•  Codziennie czytaj. Bądź ciekawy wiedzy i staraj się zawsze uczyć czegoś nowego.
• Naucz się nowego języka.
• Naucz się grać na jakimś instrumencie muzycznym.
• Nie przyjmuj wszystkiego tak, jak mówią Ci inni. Staraj się myśleć krytycznie, kwestionuj i szukaj swojej własnej wersji.
• Staraj się dbać o to, by mieć otwarty umysł. Bacznie obserwuj to, co Cię otacza, poznawaj ludzi, podróżuj, odkrywaj, pasjonuj się życiem.

3. Utrzymuj zdrową dietę

Jednym z największych wrogów zdrowia naszego mózgu są nasycone tłuszcze. Żywność przetworzona oraz chemiczna również sprawia, że neurogeneza nie może przebiegać skutecznie.

• Z tego oraz wielu innych powodów należy utrzymać niskokaloryczną dietę. Równie ważne jest jej urozmaicanie, aby nie zabrakło nam żadnego składnika odżywczego.
• Zawsze pamiętaj też, że nasz mózg potrzebuje energii. Dlatego właśnie z rana wcale nie zaszkodzi Ci coś słodkiego. Jeżeli masz ochotę na węglowodany czy cukry – śniadanie to odpowiednia pora.
• Cukier możesz dostarczyć mózgowi na przykład w postaci owoców, odrobiny ciemnej czekolady, łyżeczki miodu, szklanki płatków owsianych…
• Doskonałe są również produkty bogate w Omega 3.

4. Seks również stanowi pomocny czynnik

Okazuje się, że seks jest wielkim sprzymierzeńcem mózgu. Dzięki niemu łatwiej przebiega też neurogeneza. Czy jesteś w stanie odgadnąć, jakie jest połączenie między jednym a drugim?

• Otóż seks pomaga nam lepiej radzić sobie ze stresem. Co więcej, dostarcza nam silnego ładunku emocjonalnego, który pobudza obszary naszego mózgu powiązane z pamięcią.
• Chwile intymności z partnerem przyczyniają się do wytwarzania hormonów takich jak serotonina, dopamina oraz oksytocyna. To z kolei pomaga w tworzeniu się nowych komórek nerwowych.

5. Medytacja a neurogeneza

Nikt nie ma najmniejszych wątpliwości co do tego, że medytacja jest zdrowa i przynosi nam liczne korzyści. Są one naprawdę niezwykłe.

• Medytacja pobudza między innymi nasze zdolności postrzegania takie jak na przykład uważność, pamięć oraz koncentracja.
• Pomaga nam być bardziej świadomymi i obecnymi w “tu i teraz”. Technika ta uczy nas ponadto kanalizować nasz stres i uczucie niepokoju.
• Co więcej, podczas medytacji nasz mózg pracuje na falach o innej frekwencji. Powstają fale alfa, które krok po kroku transformują się w fale gamma.
• Ten rodzaj fal mózgowych ułatwia nam relaks, pomagając nam jednocześnie stymulować połączenia nerwowe oraz ich odbudowę czyli neurogenezę.

Choć nauka medytacji wymaga niejednokrotnie sporo czasu i praktyki, gdy już uda Ci się opanować tę sztukę, Twój umysł i samopoczucie Ci to wynagrodzą.

Podsumowując, jak wyraźnie widać, istnieje pięć łatwych do spełnienia kroków, dzięki którym skutecznie zadbasz o zdrowie Twojego mózgu. Dzięki temu neurogeneza przebiegnie łatwo i bez przeszkód.