Cynk i jego wpływ na ludzki organizm
Czy wiesz jakie funkcje pełni w organizmie cynk? Minerał ten jest niezwykle ważny, więc należy dostarczać go sobie regularnie wraz z żywnością.
Jako że ten składnik odżywczy ma specyficzną rolę w ponad 300 enzymach, bierze udział we wszystkich procesach metabolicznych w ludzkim organizmie. Walory cynku bezpośrednio wpływają na wzrost, rozwój, procesy neurologiczne i układ odpornościowy.
Czytaj teraz: Pokarmy bogate w cynk i jego zalety
Jaką funkcję ma cynk?
Zarówno cynk jak i miedź oraz selen biorą udział w procesach rozwojowych. Minerał ten znajduj się we wszystkich organach, tkankach, płynach i wydzielinach ludzkiego ciała.
Ma działanie katalityczne i przyspiesza reakcje chemiczne. Pełni też funkcje strukturalne i regulacyjne. Według badania El zinc: oligoelemento esencial działa także na poziomie mózgu, modulując komunikację pomiędzy neuronami.
Odpowiada za utrzymywanie ciągłości błony komórkowej i równowagi tkanek. Stanowi składnik macierzy kostnej odpowiedzialnej za tworzenie nowych komórek.
Ma działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, dzięki czemu zapobiega niszczeniu komórek. Reguluje funkcje układu odpornościowego i uczestniczy w aktywacji, wzroście i funkcjonowanie komórek odpowiedzialnych za reakcję immunologiczną. Do tego, wspomaga gojenie się ran.
Cynk reguluje także ciśnienie tętnicze. Ma więc wpływ na układ krążeniowo-oddechowy i rozwój siły u sportowców i zdrowych osób. Suplementacja cynku pozytywnie wpływa więc na wyniki w treningu.
Minerał ten odpowiada też za odczuwanie smaku i stymuluje apetyt. Suplementy z cynkiem podaje się osobom cierpiącym na anoreksję – wspiera on przybieranie na wadze oraz łagodzi objawy depresji i niepokoju.
Ile cynku potrzebujemy?
Zasadniczo, 83 % cynku w naszym ciele znajduje się w komórkach mięśniowych i kostnych. Nie ma konkretnego miejsca, gdzie kumulowałyby się rezerwy tego minerału, więc nie da się uzupełniać niedoborów.
Według badań zalecane dzienne spożycie zależy od wieku. Dorośli powinni konsumować od 8 do 11 gramów cynku dziennie – niższa wartość dotyczy kobiet, a wyższa mężczyzn. Podczas ciąży i karmienia piersią zapotrzebowanie rośnie do 13 gramów dziennie.
Co więcej, dzieci karmione butelką mają większe zapotrzebowanie na ten minerał, gdyż sztuczny pokarm zawiera jego gorzej przyswajalne formy.
Jakie produkty zawierają cynk?
Na szczęście składnik ten znajduje się w wielu produktach, choć jego zawartość bywa różna. Główne źródła cynku w diecie to:
- Owoce morza (skorupiaki i ostrygi).
- Mięso, a szczególnie podroby i wołowina, wieprzowina, drób i ryby.
- Produkty mleczne i jajka.
- Produkty roślinne takie jak pełne zboża, strączki, orzechy i nasiona.
Minerał ten łączy się z białkami i kwasami nukleinowymi, od czego zależy jego przyswajalność. Cynk pochodzący z produktów roślinnych jest gorzej przyswajalny ze względu na obecność kwasu fitynowego, który tworzy nierozpuszczalne związki o utrudnionej wchłanialności w jelitach.
Czytaj dalej: Cynk – wiesz co może zrobić dla ciebie?
Jak objawia się niedobór cynku?
Jako że cynk znajduje się w wielu produktach, jego niedobór występuje rzadko. Jednak może się zdarzyć. Według danych National Institute of Health, niedobór tego minerału powoduje zmiany w obrębie wszystkich reakcji z jego udziałem. Skutki mogą być następujące:
- Spowolnienie wzrostu dzieci.
- Upośledzenie rozwoju płciowego u nastolatków i impotencja u mężczyzn.
- Wypadanie włosów, uszkodzenia oczu i skóry.
- Spadek apetytu, biegunka, utrata wagi.
- Upośledzenie zmysłu smaku i koncentracji.
- Osłabienie odporności.
Rola cynku: o czym warto pamiętać?
Minerał ten pełni różne funkcje w organizmie, więc należy dostarczać go sobie w odpowiednich ilościach. Warto skonsultować się ze specjalistą do spraw żywienia w celu ustalenia dziennego zapotrzebowania na ten minerał.
Od zmysłu smaku po układ odpornościowy – wachlarz procesów z udziałem cynku jest naprawdę szeroki. Zbilansowana dieta powinna pokrywać zapotrzebowanie na ten minerał.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- López de Romaña, D., Castillo, C., & Diazgranados, D. (2010). El zinc en la salud humana-1. Revista chilena de nutrición, 37(2), 234-239.
- Rubio, C., González Weller, D., Martín-Izquierdo, R. E., Revert, C., Rodríguez, I., & Hardisson, A. (2007). El zinc: oligoelemento esencial. Nutrición Hospitalaria, 22(1), 101-107.
- Datos sobre el zinc. National Institute of Heatlh. Disponible en https://ods.od.nih.gov/pdf/factsheets/Zinc-DatosEnEspanol.pdf
- Torres Acosta, R., & Bahr Valcarcel, P. (2004). El zinc: la chispa de la vida. Revista cubana de pediatría, 76(4), 0-0.
- de Burguera, Oscar Alarcón Marcela, et al. “Valoración de niveles séricos y óseos de calcio, cobre, estroncio, hierro, magnesio y zinc en pacientes con osteoporosis.” Vitae: Academia Biomédica Digital 23 (2005): 5.
- Llavero-Valero, M., and M. Currás Freixes. “Protocolo diagnóstico y terapéutico de las alteraciones del magnesio y el zinc.” Medicine-Programa de Formación Médica Continuada Acreditado 13.14 (2020): 816-818.
- Jiménez, Rafael, Mayder Martínez, and Ronoel Peñalver. “Efecto del zinc sobre el crecimiento y desarrollo del niño con bajo peso al nacer.” Colomb Med 38.1 (2007): 6-13.
- King, Janet C., David M. Shames, and Leslie R. Woodhouse. “Zinc homeostasis in humans.” The Journal of nutrition 130.5 (2000): 1360S-1366S.
