Zespół zachodzącego słońca u osób starszych: jak można go leczyć?
Zapada zmierzch, a wraz z nim pojawiają się negatywne objawy u seniorów, u których zdiagnozowano zespół zachodzącego słońca. W ten sposób stan geriatryczny doświadczają osoby z demencją, depresją czy chorobą Alzheimera.
Osoby, które cierpią na zespół zachodzącego słońca odczuwają niepokój, rozpacz, pobudzenie, drażliwość i pesymizm. Stan ten jest również nazywany zespołem zachodu słońca i występuje między 4:30 po południu a 23:00 w nocy. W miarę zanikania światła słonecznego pojawiają się zaburzenia behawioralne, które pogarszają się wraz z pogorszeniem funkcji poznawczych danej osoby.
Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Objawy, które wskazują na zespół zachodzącego słońca
Chociaż niektórzy ludzie wykazują kilka oznak syndromu zachodu słońca, inni mogą prezentować tylko jeden objaw. Jednak osoby z tym stanem zwykle wykazują o tej porze dnia skłonność do krzyku, nerwowość, smutek, płacz, szepty, upór, frustrację i poczucie zagrożenia. Są też tacy, którzy powtarzają pewne frazy, chowają się, zachowują się agresywnie, mają halucynacje, chowają przedmioty lub za dużo włóczą się po okolicy.
Badania opublikowane w Revista Argentina de Clínica Neuropsiquiátrica korelują nastroje osób starszych z występowaniem zachodu słońca. Badanie stwierdza, że dezorientacja i splątanie są wyrażane przez lęk, strach, drażliwość, apatię i depresję.
Epizody zwykle rozpoczynają się codziennie o tej samej porze i trwają do zachodu słońca.
Co może to spowodować?
Potencjalnym biologicznym wyzwalaczem zespołu zachodzącego słońca jest zaburzenie rytmu dobowego. Odnosi się to do niedopasowania codziennych cykli, które odpowiadają okresom światła i ciemności, powodując zmiany fizyczne, umysłowe i behawioralne.
Ponadto śledzenie wzorców wskazało następujące czynniki:
- Za mało lub za dużo światła może prowadzić do dezorientacji i strachu, szczególnie u osób z problemami ze wzrokiem.
- Wyczerpanie na koniec dnia, zwłaszcza gdy jest wiele rzeczy do zrobienia.
- Izolacja społeczna wywołana ograniczoną mobilnością.
- Nieznajomość otoczenia, a także nieoczekiwane zmiany w otoczeniu.
- Niezaspokojone potrzeby fizyczne, takie jak głód, pragnienie, sen lub higiena osobista.
- Zaburzenia równowagi hormonalnej i zakłócenia wewnętrznego zegara biologicznego.
Może ci się spodobać: Rytmy dobowe: jak wpływają na nasze zdrowie?
Co zrobić dla osoby, która ma zespół zachodzącego słońca
Aby pomóc, konieczne jest dobre poznanie osoby cierpiącej na ten syndrom. Na przykład ustalenie zachowań i rutyny w określonym czasie pozwala na odpowiednie działanie.
Pomocne są również zabiegi środowiskowe, takie jak zmiana pokoju pacjenta lub dostosowanie oświetlenia. Możesz także zaplanować czynności, które wymagają niewielkiego wysiłku, aby osoba starsza mogła zająć się nimi w ciągu dnia i poprawić swój sen w nocy.
Podobnie ważne jest, aby stosować ustalone pory jedzenia. Hiszpańska Fundacja Alzheimera wyjaśnia, że ci ludzie starsi mają tendencję do jedzenia mniej, a wraz z postępem choroby mogą wędrować przez długi czas, co prowadzi do niepokoju.
Jeśli chodzi o leczenie farmakologiczne, dobrym pomysłem jest skorzystanie z leków lub suplementów, gdy pojawiają się objawy depresji, zaburzenia snu lub bardzo wysoki poziom lęku. Lekarz musi zatwierdzić i przepisać lekarstwa, a opiekun musi zwracać uwagę na możliwe skutki uboczne.
Kiedy należy udać się do lekarza?
Należy zwrócić się o pomoc medyczną, gdy tylko wraz z nadejściem zmierzchu pojawią się oznaki niepokoju lub rozpaczy. Podczas pierwszych epizodów zespół zachodzącego słońca jest często mylony z urojeniami.
Różnica polega na tym, że urojenia mogą wystąpić o każdej porze dnia. Z pomocą specjalisty, oprócz rozróżnienia schorzeń, będziesz w stanie określić, które leki pomogą w rozluźnieniu osoby, która doświadcza tego schorzenia.
Możesz przeczytać: Starzenie się układu odpornościowego i jak z nim walczyć
Styl życia i zalecenia dotyczące zespołu zachodzącego słońca
Opiekunowie osób starszych, które cierpią na zespół zachodzącego słońca powinni współpracować, aby zminimalizować zmiany, stosując się do poniższych wytycznych:
- Unikaj drzemek w ciągu dnia: im mniej dana osoba śpi w ciągu dnia, tym lepiej odpoczywa w nocy. Jeśli jednak zauważysz, że drzemki są dla kogoś korzystne, nie należy go zniechęcać.
- Kontynuuj ich dietę: zwróć uwagę na zmiany lub wzorce związane z niektórymi pokarmami. Pamiętaj też, aby zbilansować jedzenie, unikając dużych proporcji cukrów i kofeiny. Alkohol, napoje orzeźwiające i substancje zakłócające sen są szkodliwe.
- Zaplanuj zajęcia: Zaplanuj spacery lub wycieczki, gdy pacjent jest bardziej aktywny, ale staraj się nie wykonywać tylu codziennych czynności, które by go przytłaczały.
- Ćwiczenia: Umiarkowane sporty, które zwiększają siłę mięśni, pomagają kontrolować agresywne zachowanie, poprawiają apetyt, łagodzą napięcie i zmniejszają poziom stresu.
- Zminimalizuj hałas: Zastąp dźwięk radia, telefonu i telewizora relaksującą muzyką. Wszystko, co wiąże się z hałasem, powinno zostać usunięte, gdy zbliża się zachód słońca.
- Pracuj nad oświetleniem: oświetlenie pomieszczeń niweluje efekty nocy. Również o świcie pacjent powinien być wystawiony na sztuczne lub naturalne światło, aby nie obudził się w ciemności. Terapia światłem jest alternatywą dla leczenia bezsenności w starszym wieku.
- Przewiduj niespodzianki: jeśli stworzysz rutynę, która przewiduje, co może się wydarzyć, może to zmniejszyć stresujący wpływ wszelkich niespodzianek.
- Przestrzegaj przyjmowania leków: Zespół zachodzącego słońca jest łatwiejszy do zniesienia, jeśli nie pomijamy leków. Upewnij się, że pacjent zawsze stosuje się do zaleceń lekarza.
Rola opiekuna w pomocy osobie z zespołem zachodzącego słońca
Opiekun powinien wykazywać się cierpliwością i umiejętnością reagowania na epizody zaburzeń. Ważne jest, aby zachować spokój i nie kłócić się, ponieważ starsza osoba nie kontroluje tego syndromu, a jej postawy i zachowania nie są zamierzone.
Dobrym pomysłem jest zweryfikowanie uczuć tej osoby, wyjaśnienie, że jej słuchasz, przekazanie spokoju i pokierowanie jej do czynności, która przywróci jej poczucie spokoju. Również rodzina lub osoby mieszkające w domu muszą stosować się do środków poprawiających komfort.
Co najważniejsze, jeśli sam opiekun potrzebuje pomocy, musi o nią poprosić. Istnieją instytucje takie jak Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera lub Dolnośląska Fundacja Alzheimerowska mogą pomóc w udzielaniu wskazówek w takich przypadkach.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Alimentación sana y adecuada a su estado. Fundación Alzheimer España. 2017. http://www.alzfae.org/fundacion/669/alimentacion-sana-y-adecuada-a-su-estado
- Confederación Española de Alzheimer. https://www.ceafa.es/es/que-comunicamos/noticias/sundowning-en-el-alzheimer-el-mal-que-llega-con-las-sombras
- Fundación del Alzheimer de América. https://alzfdn.org/es/
- Hoja informativa sobre los Ritmos Circadianos. Instituto Nacional de Ciencias Médicas Generales. Estados Unidos; 2017. https://www.nigms.nih.gov/education/Documents/Spanish_circadian.pdf
- Moreno Toledo A. Correlatos de incidencia del ocaso en estados anímicos, agitación y conducta agresiva en ancianos: Síndrome Sundowning. Revista Argentina de Clínica Neuropsiquiátrica. Argentina; 2007. http://www.alcmeon.com.ar/14/53/toledo-5.pdf
- Amariles P, Faus M, García-Corpas J. Terapia lumínica: efectividad en el tratamiento del insomnio en pacientes de edad avanzada. Atención Primaria. Sociedad Española de Medicina de Familia y Comunitaria. España; 2008. https://www.elsevier.es/es-revista-atencion-primaria-27-articulo-terapia-luminica-efectividad-el-tratamiento-13116159