Odpowiedzialność? Tylko za własne słowa

Nieważne jak bardzo się starasz, jeśli Twój partner nie podziela Twoich poglądów lub nie chce ich zrozumieć, Wasza wzajemna komunikacja szybko stanie się niemożliwa. W takim przypadku zapewne nadszedł już najwyższy czas, aby zacząć rozważać opcję zakończenia relacji.

Wzajemna komunikacja w związku pomiędzy dwoma osobami nie jest jakaś szczególnie łatwą rzeczą. Największym problemem może być w takim przypadku odpowiedzialność za wypowiedziane słowa.

Często zdarza się bowiem sytuacja, w której to, co powiesz, może być źle zrozumiane.

A problem ten występuje szczególnie często, jeśli druga strona w związku ma swoje własne poglądy, a jej sposób widzenia świata różni się od Twojego.

Problem, który określamy jako odpowiedzialność za wypowiedziane słowa ma swoją, dość prostą przyczynę. Wiąże się to z tym, że ta druga osoba zupełnie nie zwraca uwagi na to, co do niej mówisz, nastawia się wyłącznie na reagowanie.

Przy czym swoje reakcje opiera głównie na własnych uprzedzeniach, będących subtelnym sposobem kategoryzowania rzeczywistości jeszcze przed jej zrozumieniem.

A tendencja do wypowiadania słów zanim się jeszcze je przemyśli należy do najczęstszych błędów, jakie ludzie popełniają w trakcie wzajemnej komunikacji.

Dlatego też być może podejmowane przez Ciebie wielokrotnie próby wyjaśnienia niektórych ze spornych sytuacji, czy też przedstawienia argumentów spaliły na panewce.

Być może także czujesz już zmęczenie ciągłymi bezowocnymi próbami dotarcia do kogoś, kto nie chce lub nie potrafi zrozumieć danej sytuacji. W takim przypadku warto wziąć pod uwagę możliwość zaprzestania podejmowania kolejnych wysiłków. Najwyraźniej i tak nie mają one sensu.

Jeśli problem, który między Wami występuje dotyczy spraw kluczowych dla jakości Waszego związku, a druga strona nie podejmuje żadnych starań w celu jego rozwiązania, to w takim przypadku możesz wziąć także pod uwagę opcję zakończenia relacji.

W wielu wypadkach jest to najzdrowsze rozwiązanie. Zanim jednak zabierzesz się do działania, musisz wziąć na siebie odpowiedzialność za wypowiedziane przez siebie słowa, ale nie za to, jak zostały one zrozumiane przez tę drugą osobę.

Ta kwestia może z pozoru wydać się mało istotna, jednak praktyka wielokrotnie pokazała inaczej. Spróbujemy się więc jej dziś przyjrzeć bliżej.

Odpowiedzialność za to, co mówisz, a nie za to, co inni chcą usłyszeć

Pierwszym i podstawowym warunkiem efektywnego procesu komunikacji między dwoma osobami jest wzajemny szacunek. Zdarza się jednak, że nie zawsze on występuje.

Niektórzy ludzie mogą mieć tendencję do podnoszenia głosu myśląc, że dzięki temu ich argumentacja będzie bardziej dobitna. Inni z kolei nie są w stanie utrzymać kontaktu wzrokowego lub wykazać się odpowiednią dozą empatii.

Jeszcze inni mogą nie być zdolni do utrzymania harmonijnego tonu dyskusji niezależnie od tego, co zamierzasz powiedzieć.

Przeanalizujmy to nieco bardziej szczegółowo.

Wykorzystywany przez Ciebie styl komunikacji

Styl komunikacji, jakiego nauczyłeś się w domu rodzinnymi i z jakim miałeś do czynienia w całym okresie swojego dzieciństwa oraz wczesnej młodości naprawdę może wpływać na sposób radzenia sobie podczas dyskusji z innymi już po osiągnięciu wieku dorosłego.

To również w pierwszych latach swojego życia człowiek uczy się ponosić odpowiedzialność za swoje słowa oraz czyny. Bardziej autorytarny styl na przykład wywołuje rodzaj dialogu, który cechuje zazwyczaj komunikację jednokierunkową.

W ten sposób nie dąży się do wspólnego rozwiązania problemu.

Osoba cechująca się autorytarnym stylem wypowiedzi nie ma w zwyczaju słuchać tego, co mają do powiedzenia inni i nie przykłada wagi do konieczności zrozumienia potrzeb innych ludzi.

Zwykle ten styl komunikacji spotyka się u osób dysponujących rzeczywistą lub wyimaginowaną władzą wobec innych ludzi lub pojedynczych osób.

Osoba, która korzysta z autorytarnego stylu komunikacji nie ma w zwyczaju aktywnie słuchać i nie okazuje empatii. Tak naprawdę to jest ona ograniczona przez tendencję do nieustannego wydawania poleceń i nakazów.

W takim wypadku nie bierze ona też pod uwagę czegoś takiego, jak odpowiedzialność za wypowiedziane słowa, bowiem wszelkie niejasności zawsze maskuje kolejnym poleceniem.

Odpowiedzialność za siebie

Jeśli miałeś z czymś takim do czynienia w latach młodości, możesz mieć podświadome przekonanie, że Twoje zdanie i potrzeby tak naprawdę nie mają żadnego znaczenia.

Bez wątpienia przeciwieństwem tego stylu komunikacji jest demokratyczna, wspólna i skuteczna rozmowa opierająca się na równości i wymianie argumentów.

Tutaj wzajemność, szacunek, umiejętność słuchania i właściwe zrozumienie mogą zostać osiągnięte bez problemu, a odpowiedzialność za słowa rozkłada się po równo na obie strony dyskusji.

Osoba, która uczy tego stylu komunikacji od najmłodszych lat wie doskonale, jak zaspokoić potrzeby innych, starannie rozważa każde słowo (czyli mówiąc potocznie “nie rzuca słów na wiatr”), pozwala na wzrost samooceny u drugiej strony i uzyskanie lepszego poczucia bezpieczeństwa osobistego.

Ważną sprawą jest słuchanie “tego, co nie zostało powiedziane”

Za każdym razem, gdy mówimy o tym, że trzeba nauczyć się słuchać “tego, co nie zostało powiedziane”, czyli mówiąc nieco bardziej potocznie, “czytać między wierszami”, mamy na myśli rozwój swojej własnej empatii.

Czyli czegoś, czego nie każdy używa w swoim codziennym życiu. Czasami zdanie jest czymś więcej, niż tylko ciągiem poszczególnych słów o jasno określonym znaczeniu.

Sposób wyrażania mówcy, jego ton i gesty są w stanie zdefiniować sposób komunikacji niewerbalnej. Który czasami może mieć znacznie większą wagę niż to, co konkretnie płynie z jego ust.

Wśród ludzi coraz częściej występuje tendencja do unikania kontaktu wzrokowego podczas rozmowy.

Często zdarza się, że forma komunikacji niewerbalnej zostaje zastąpiona przez mnóstwo “emotikonów”, ponieważ tak wiele z tego, co zamierzamy sobie powiedzieć jest w dzisiejszych czasach przekazywana za pomocą mediów elektronicznych. Mogą to być na przykład SMSy, komunikatory, messengery, e-maile…

Wtedy odpowiedzialność za własne słowa nabiera szczególnego znaczenia, bowiem łatwo jest nieprawidłowo lub niezrozumiale przenieść własne myśli na ekran komputera lub telefonu.

Staraj się więc zawsze jasno i przejrzyście formułować swoje wypowiedzi. Ważne jest natomiast prowadzenie dyskusji twarzą w twarz, szczególnie dotyczącą ważnych dla Waszego związku kwestii.

Podczas takiej rozmowy będziecie w stanie nawiązać kontakt wzrokowy. Takie postępowanie jest naprawdę zalecane, mądre, intuicyjne i dające poczucie bliskości.

Jest to najważniejszy filar komunikacji, ponieważ wzajemna komunikacja jest przeznaczona przede wszystkim do okazywania emocji.

Ale musimy podkreślić jedną, kluczową wręcz kwestię dotyczącą komunikacji niewerbalnej.

Jeśli odczytasz cokolwiek z gestów lub spojrzeń swojego rozmówcy, rozwiń ten temat ustnie. Nie pozostawiaj go domysłom, gdyż takie postępowanie często prowadzi do niekiedy niezwykle kosztownych w skutkach nieporozumień.

Przestań wyjaśniać swoje racje tym, którzy słyszą tylko to, co chcą usłyszeć

Może w Twoim życiu zaistnieć naprawdę wiele przypadków, które choć trudne do pogodzenia się niosą ze sobą konieczność zrozumienia i zaakceptowania faktu, że nawet niektórzy ludzie, którzy Cię naprawdę kochają, nie zawsze są w stanie Cię zrozumieć.

Czasem dialog może wykraczają daleko poza uczucia, a nawet emocje. W takich momentach mówimy o wyznawanych przez obie strony wartościach.

Rozważmy przypadek rodziny lub dwojga rodziców, którzy nie rozumieją, dlaczego ich dziecko dokonało wyboru w postaci konkretnego partnera, którego oni nie potrafią zaakceptować. Można w tym przypadku mówić o miłości, czułości i wielu innych aspektach takiego związku.

Ale filary relacji mogą nie mieć najmniejszego nawet sensu dla ludzi, którzy uważają, że znacznie ważniejszymi sprawami są na przykład “co ludzie sobie o tym pomyślą” lub “pozostawienie nas samych jest zdradą z Twojej strony”.

Oczywiście istnieje także wiele innych przykładów. Czasami to, co mówisz i co popierasz może okazać się zupełnie bezużyteczne dla ludzi, którzy Cię nie słuchają.

Nawet wtedy, gdy dążysz do stworzenia pomostu pomiędzy Wami poprzez wzajemne zrozumienie, szacunek i przywiązanie.

W takich przypadkach nawet pełna odpowiedzialność za swoje słowa może nie wystarczyć, gdyż nie udaje Wam się nawiązać nici porozumienia.

Akceptacja?

Przed kontynuowaniem takiej z pozoru bezużytecznej walki możesz nie mieć wyboru innego, niż konieczność zaakceptowania tego, że inni ludzie mają różne poglądy na otaczającą ich rzeczywistość.

I nie zawsze mogą lub chcą zrozumieć punkt widzenia innych osób, nieważne jak bardzo się starasz się nawiązać z nimi dyskusję.

Należy także pamiętać, że pomimo tego wszystkiego, należy jednak zawsze traktować innych z należytym szacunkiem i brać pełną odpowiedzialność za swoje słowa i czyny – niezależnie od tego, jak inni je traktują.