Niewyspanie - 7 konsekwencji niedoboru snu
Niewyspanie to nie tylko zmęczenie i ziewanie w ciągu dnia, ale wiele innych konsekwencji dla Twojego zdrowia, samopoczucia czy nawet wyglądu. Jeśli śpisz zbyt mało, prędzej czy później zauważysz negatywne zmiany w jakości swojego życia.
Wiele osób zapomina, że sen jest równie ważny, jak jedzenie, picie wody czy wręcz oddychanie. Pamiętaj, że relaks a sen to kompletnie różne rzeczy. Zadbaj o odpowiednią dawkę i jakość snu każdego dnia i nie pozwól, by niewyspanie odbiło się negatywnie na Twoim samopoczuciu.
Niewyspanie a stres
Podczas snu, Twój organizm zyskuje kilka godzin niczym nieprzerwanej regeneracji i rozluźnienia. Zniwelowane zostaje na przykład napięcie mięśniowe, nagromadzone podczas długiego, stresującego dnia. Właśnie dlatego niewyspanie jest jedną z wiodących przyczyn podwyższonego poziomu stresu i napięcia emocjonalnego.
Wpadamy wówczas w błędne koło – nie wysypiając się, stresujemy się bardziej, a stresując się coraz trudniej nam się wyspać.
Nasze ciało i umysł pozostają w ciągłej i bardzo intensywnej relacji. Niedobór snu ma więc poważne konsekwencje nie tylko dla naszego samopoczucia fizycznego, alei psychicznego. Gdy śpimy zbyt mało, w naszym organizmie dochodzi do wydzielania zwiększonej dawki adrenaliny.
Ta z kolei wywołuje poczucie niepokoju i zamiast odpoczywać, pozostajemy w ciągłym stanie gotowości. Staraj się wysypiać, a na pewno unikniesz tego rodzaju problemów i łatwiej będzie Ci mierzyć się z codziennymi wyzwaniami.
Niedobór snu a depresja
Kolejną psychologiczną konsekwencją niewysypiania się jest zwiększone ryzyko zachorowania na depresję.
Niewyspanie wpływa bowiem negatywnie na działanie neuroprzekaźników i wywołuj redukcję synaps odpowiedzialnych za kontrolowanie naszego nastroju.
W efekcie im mniej śpisz, tym bardziej czujesz się przygnębiona. Zastanów się, czy Twoje złe samopoczucie psychiczne nie ma związku ze zbyt małą liczbą godzin, które przeznaczasz na wypoczynek lub jego zbyt niską jakość. Dbając o odpowiednią jakość i ilość snu możesz uchronić się przed depresją.
Zobacz także: Zapalenie nerwów i depresja – jak tego uniknąć?
Problemy z koncentracją
Być może nie zdajesz sobie z tego sprawy, ale wysypianie się wpływa bezpośrednio na Twoje procesy myślowe i umiejętność koncentracji oraz zapamiętywania. Gdy śpisz zbyt mało, nie tylko Twoje ciało czuje się zmęczone – także umysł gorzej radzi sobie z takimi zdaniami jak uczenie się nowych rzeczy czy ich zapamiętywanie.
Śpiąc mniej niż 7 godzin na dobę, znacznie pogarsza się Twoja zdolność koncentracji, wyciągania wniosków, rozwiązywania problemów czy skupiania uwagi.
Od dobrej jakości i odpowiedniej ilości snu zależy także kondycja Twojej pamięci. Niewyspanie prowadzi do problemów z pamięcią, zarówno krótko-jak i długotrwałą. Zadbaj o nawyki związane ze snem, a na pewno zauważysz poprawę w funkcjonowaniu swojego umysłu.
Niewyspanie a otyłość i nadciśnienie
Melatonina kontroluje hormony odpowiedzialne za uczucie głodu (grelina) oraz uczucie sytości (leptyna). Gdy śpimy zbyt mało, znacznie wzrasta poziom greliny w naszym organizmie, a jednocześnie obniża się poziom leptyny. To idealne warunki, by zacząć jeść więcej i stopniowo zacząć przybierać na wadze.
Osoby niewysypiające się, o wiele rzadziej ćwiczą – nie mają bowiem siły na intensywne treningi i aktywność fizyczną. Co gorsza, niewyspani o wiele częściej sięgają po niezdrową żywność, bogatą w tłuszcze nasycone i cukry.
Wszystko to ma jeszcze inne daleko idące konsekwencje zdrowotne – brak snu, nieodpowiednia dieta i brak ruchu to bowiem główne przyczyny rozwoju nadciśnienia tętniczego. Śpiąc po 5 czy 6 godzin na dobę nie tylko zwiększasz wydzielanie hormonu stresu, ale także prowadzisz do podwyższenia ciśnienia i osłabienia serca. Stawka jest ogromna!
Brak snu a obniżona odporność
Podczas gdy Ty śpisz, Twój układ odpornościowy ciężko pracuje, produkując ochronne cytokiny, przeciwciała i komórki zwalczające infekcje. Jest to proces niezbędny, by ochronić nas przed szkodliwym wpływem bakterii i wirusów chorobotwórczych.
Niestety niewyspanie prowadzi w prostej linii do osłabienia odporności organizmu i zwiększenia podatności na działanie tych mikroorganizmów. Zmniejsza się także nasza zdolność regeneracji i odzyskiwania sił po chorobie.
Niedobór snu pozbawia Cię naturalnych mechanizmów ochronnych, przez co o wiele łatwiej zapadasz na wszelkiego rodzaju infekcje, przeziębienia czy choroby. Na dłuższą metę ma to jeszcze inne konsekwencje – zwiększa się ryzyko chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca czy choroby układu krążenia.
Przeczytaj również: Wzmacnianie układu odpornościowego na 7 sposobów
Przedwczesne starzenie się skóry
Worki i cienie pod oczami to jedna z bardziej widocznych konsekwencji niewyspania. Śpiąc poniżej 6 godzin na dobę, narażamy się na zwiększone wydzielanie kortyzolu – hormonu stresu. Wpływa to negatywnie nie tylko na nasze samopoczucie, ale i na nasz wygląd zewnętrzny.
W przypadku kobiet śpiących zbyt mało, o wiele szybciej pojawiają się pierwsze zmarszczki i inne oznaki przedwczesnego starzenia się skóry.
Kortyzol w większych ilościach niszczy włókna kolagenowe, przez co skóra traci elastyczność i zdrowy kolor. Jeśli chcesz zatrzymać zdrowy i młody wygląd na lata, musisz więc zacząć dbać o ilość i jakość swojego nocnego wypoczynku. Pamiętaj, że Twoja skóra najlepiej regeneruje się pomiędzy 22 a 2 nad ranem. Może już czas zacząć kłaść się do łóżka wcześniej?
Wysypiaj się i uniknij tych wszystkich konsekwencji!
Niewyspanie i niedobór snu to przyczyny wielu różnych konsekwencji i dolegliwości zdrowotnych. Jeśli u siebie możesz zidentyfikować chociaż jedną z wymienionych powyżej, koniecznie zadbaj o zdrowe nawyki – kładź się wcześniej spać, odpowiednio przygotuj sypialnię i unikaj czynników, które mogą utrudniać Ci zasypianie i odpowiedni wypoczynek.
Z pewnością, gdy tylko zaczniesz się wysypiać, zauważysz różnicę w swoim wyglądzie i samopoczuciu!
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Desai, B., & Desai, A. (2016). Insomnia. In Primary Care for Emergency Physicians. https://doi.org/10.1007/978-3-319-44360-7_25
- Morin, C. M., Drake, C. L., Harvey, A. G., Krystal, A. D., Manber, R., Riemann, D., & Spiegelhalder, K. (2015). Insomnia disorder. Nature Reviews Disease Primers. https://doi.org/10.1038/nrdp.2015.26
- Roth, T. (2007). Insomnia: Definition, prevalence, etiology, and consequences. Journal of Clinical Sleep Medicine. https://doi.org/10.1378/chest.14-0970
- Lo K, Woo B, Wong M, Tam W. Subjective sleep quality, blood pressure, and hypertension: a meta-analysis. J Clin Hypertens (Greenwich). 2018 Mar;20(3):592-605.
- Borges CR, Poyares D, Piovezan R, Nitrini R, Brucki S. Alzheimer’s disease and sleep disturbances: a review. Arq Neuropsiquiatr. 2019 Nov;77(11):815-824.
- Ogilvie RP, Patel SR. The Epidemiology of Sleep and Diabetes. Curr Diab Rep. 2018 Aug 17;18(10):82.
