Naiwność - Nie daj sobą manipulować

Nie pozwól, by złe zamiary jednej osoby sprawiły, że stracisz zaufanie do całego świata. Nie obwiniaj się także za swoją łatwowierność, po prostu wyciągnij naukę na przyszłość.
Naiwność - Nie daj sobą manipulować

Ostatnia aktualizacja: 26 stycznia, 2019

Naiwność i łatwowierność to bardzo często konsekwencja dobrego serca i wiary w dobre intencje innych ludzi. Przez to, że sami staramy się być w porządku wobec otoczenia, nie zdajemy sobie sprawy z tego, że zamiary innych mogą być zupełnie inne. To właśnie sprawia, że możemy stać się ofiarą oszustwa czy manipulacji.

Oczywiście nie warto widzieć w każdym człowieku swojego potencjalnego wroga. Jednak nie można także pozwolić, by nasza uprzejmość czy naiwność stała się pożywką dla kogoś, kto chce nas skrzywdzić i wykorzystać. Nie daj sobą manipulować!

Ukryte zamiary i manipulacja

Całkiem niedawno Howard Gardner, psycholog i badacz, zaskoczył media swoją teorią na temat ludzkiej inteligencji i odnoszenia sukcesów.

Ogłosił on, że osoby z natury złe i złośliwe nie są w stanie być profesjonalistami w swoich dziedzinach. Wprawdzie mogą oni odnieść sukces, ale nigdy nie osiągną perfekcji w swoim zawodzie.

Według Gardnera, ludzie z natury dobrzy w swojej pracy szukają uznania. Ale głównym celem, który przyświeca ich działaniom, jest dobro wspólne. A także osiągnięcie korzyści, które mogą przysłużyć się komuś więcej niż tylko im samym.

Kobieta w chuście

To właśnie to podejście sprawia, że ludzie o dobrym sercu, empatyczni i zaangażowani, są doskonałymi profesjonalistami.

Teoria ta nie tyczy się jednak tylko i wyłącznie życia zawodowego. Dokładnie to samo dzieje się w życiu prywatnym i w relacjach międzyludzkich.

To osoby dbające o dobro innych ludzi i wierzące we wzajemność intencji i korzyści, są na najlepszej drodze do rozwoju osobistego. Z kolei egoiści, niechętni do rozwijania swojej emocjonalnej otwartości, nie są w stanie budować zdrowych relacji.

Jedynym problemem osób wierzących jedynie w dobre intencje jest naiwność. To przez nią nie są oni w stanie ochronić się przed złośliwością czy manipulacją.

Ukryte zamiary

Jak wynika z badań przeprowadzanych przez Roberta Feldmana z Uniwersytetu w Massachusetts, aż 60% społeczeństwa kłamie co najmniej 3 razy dziennie.

Do kłamstw tych zaliczamy między innymi wyolbrzymianie, przemilczenia, a także mówienie nieprawdy. Oczywiście to ostatnie jest zdecydowanie najniebezpieczniejsze, jednak nie można też umniejszać wagi dwóch pozostałych praktyk.

Niektórzy ludzie nie zatrzymają się przed niczym, byle tylko osiągnąć swój cel i zrealizować swoje ukryte zamiary.

Eksperci zajmujący się badaniem ludzkiego zachowania mówią, że większość z nas stara się jednak zaspokoić potrzeby nie tylko swoje. Także i innych ludzi.

Wspaniali ludzie wśród nas

Szacunek, uznanie, miłość, troska czy przyjaźń to uczucia naturalne dla człowieka. Powinny być one całkiem bezinteresowne.

Niestety niektórzy ludzie wykorzystują naiwność innych. Za maską uśmiechniętej i troskliwej osoby skrywają swoje prawdziwe zamiary. Manipulują innymi bez mrugnięcia okiem, byle tylko osiągnąć swój cel.

Dysonans pomiędzy ich prawdziwymi uczuciami, a ich zachowaniem, może być przerażający. A naiwność ludzi o dobrych zamiarach może uniemożliwiać im odczytanie znaków ostrzegawczych.

Naiwność i dobre serce

Dlaczego dobrzy ludzie, altruiści, sami absolutnie godni zaufania tak często padają ofiara manipulacji? Dzieje się tak dlatego, że naiwność nie pozwala im przewidzieć, że zamiary kogoś innego nie są tak przejrzyste, jak mogłoby się wydawać.

W głowie osoby, która sama kieruje się w życiu dobrymi wartościami, nie mieści się wizja człowieka, który kłamie. A także manipuluje po to, aby zyskać coś tylko dla siebie.

  • Oczywiście naiwność osób o czystych intencjach to nie jedyna przyczyna tego, że ulegamy manipulacjom. Faktem jest bowiem, że egoizm i złe intencje bardzo często są pieczołowicie skrywane pod maską uśmiechu czy troski.
  • Dobrzy ludzie to ludzie empatyczni, zdolni do współodczuwania emocji innych.
  • Niestety o ile empatyczna osoba potrafi odczytać smutek, radość czy lęk, o tyle ludzki mózg czasami odrzuca i nie dopuszcza myśli o ludzkiej złośliwości czy egoizmie.
  • Warto także podkreślić, że nasza naiwność karmiona jest przez subtelne akty manipulacji i zwodzenia.
  • Osoba, która chce nas wykorzystać do swoich celów, może otaczać nas atmosferą troski, przyjaźni i masą pozytywnych emocji. W ich gąszczu z łatwością zagubi się instynkt samozachowawczy i intuicja.

Gorzkie rozczarowania

Osoby o dobrym sercu, które wokół siebie widzą tylko pozytywne aspekty życia, dość łatwo ulegają manipulacji. Tym samym stają się ofiarą licznych rozczarowań.

Gdy nie zorientują się w porę, że ktoś z ich otoczenia ma wobec nich złe zamiary i zostają wykorzystani, ich rozczarowanie pogłębia również fakt, że są źli na samych siebie. A także  przeklinają swoją naiwność.

Warto jednak nie użalać się nad sobą i nie popadać w tego rodzaju destrukcyjne myślenie. Raczej zamiast tego potraktować taką sytuację jako naukę na przyszłość, doświadczenie, które pozwoli nam uniknąć kolejnych rozczarowań.

Rozczarowanie może otworzyć nam oczy, ale nie powinno zamknąć naszego serca. Nie pozwól, by manipulacje jednej osoby zamknęły Cię na cały świat.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Feldman, R. S., Forrest, J. A., & Happ, B. R. (2002). Self-Presentation and Verbal Deception: Do Self-Presenters Lie More? Basic and Applied Social Psychology, 24(2), 163–170. https://doi.org/10.1207/s15324834basp2402_8
  • Mota, N., Chaves, E., Antunes, M., Borges, R., Paiva, A., & Santos, V. (2017). Contextualized Contribution of Kindness to Favorable Goal- and Circumstantial-Driven Neuropsychological Regulation. Frontiers in Psychology, 8, 1643. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01643
  • Otake, K., Shimai, S., Tanaka-Matsumi, J., Otsui, K., & Fredrickson, B. L. (2006). Happy People Become Happier through Kindness: A Counting Kindnesses Intervention. Journal of Happiness Studies, 7(3), 361–375. https://doi.org/10.1007/s10902-005-3650-z; texto completo
  • Polage, D. (2017). The effect of telling lies on belief in the truth. Europe’s Journal of Psychology, 13(4), 633–644. https://doi.org/10.5964/ejop.v13i4.1422; texto completo

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.