Mukowiscydoza - znaczenie diety i odżywiania

Dobra dieta zapobiega pogorszeniu czynności płuc i zmniejsza ryzyko infekcji.
Mukowiscydoza - znaczenie diety i odżywiania
Marta Jiménez

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Marta Jiménez.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Mukowiscydoza wymaga specjalnej diety i sposobu odżywiania. To podstawowe składniki w leczeniu i prognozowaniu ewolucji tej choroby. Przeczytaj ten artykuł do końca i dowiedz się, dlaczego to takie ważne.

Mukowiscydoza jest dziedziczną i przewlekłą chorobą zwyrodnieniową, która atakuje głównie płuca i układ trawienny. Powstaje na skutek mutacji białka, które bierze udział w wydzielaniu śluzu i regulacji transportu chloru i sodu.

W niektórych przypadkach mukowiscydozy rozpoznaje się również zewnątrzwydzielniczą niewydolność trzustki. Oznacza to, że trzustka nie jest w stanie wydzielać enzymów odpowiedzialnych za trawienie lipidów pokarmowych.

Dlatego stan odżywienia odgrywa fundamentalną rolę zarówno w rozwoju choroby, jak i w jakości życia pacjentów. Dobra dieta zapobiega pogorszeniu czynności płuc i zmniejsza ryzyko infekcji.

Dlaczego mukowiscydoza powoduje niedożywienie?

Niedożywienie jest czynnikiem zachorowalności i umieralności oraz pogorszenia jakości życia. Niedożywienie w mukowiscydozie wynika z braku równowagi między spożyciem energii a wydatkami kalorycznymi, określanymi przez trzy czynniki: wzrost zapotrzebowania, zmniejszenie spożycia i wzrost strat.

Zdrowe odżywianie a mukowiscydoza
  • Wydatki energetyczne i metabolizm: zwiększa się podstawowy wydatek energetyczny. Choroba płuc, wraz z nadkażeniami i wzrostem pracy układu oddechowego, powoduje wzrost podstawowego wydatku energetycznego.
  • Zmniejszenie spożycia: pacjenci z mukowiscydozą są zwykle podatni na powikłania, które ograniczają przyjmowanie pokarmu drogą doustną. W konsekwencji cierpią na zaburzenia trawienne z powodu niskiego spożycia kalorii.
  • Utrata energii: jest to spowodowane utratą składników odżywczych w kale w wyniku złego trawienia i złego wchłaniania, co powoduje brak równowagi energetycznej.

Mukowiscydoza – zalecenia dotyczące odżywiania

Utrzymanie prawidłowego stanu odżywienia jest jednym z głównych celów zapewnienia prawidłowego wzrostu u dzieci z mukowiscydozą i osiągnięcia lepszej jakości życia.

Przed dokonaniem niezbędnych zmian w diecie należy dokonać wyczerpującej oceny nawyków żywieniowych a także oceny środków antropometrycznych. Wskaźnik masy ciała (BMI) u kobiet powinien wynosić około 22 kg/m2, a u mężczyzn około 23 kg/m2.

Witaminy i minerały

Sposób odżywiania przy mukowiscydozie będzie zbliżony do odżywiania zdrowego człowieka. Nie możemy jednak zapominać o szeregu specjalnych zaleceń:

  • Zwiększenie poboru energii: należy dostarczać 120 do 150% zapotrzebowania na energię według wieku i wagi. W przypadku utraty wagi zaleca się nawet przekroczenie 150%.
  • Spożycie białka: konieczne jest zapewnienie 120% do 150% zalecanego zapotrzebowania na białko według wieku i masy ciała.
  • Węglowodany: Węglowodany powinny stanowić między 40 a 45% całkowitej wartości kalorycznej. Zaleca się spożywanie złożonych węglowodanów, unikając prostych cukrów w celu utrzymania kontroli poziomu glukozy we krwi. Jeśli występuje niewydolność oddechowa, spożycie należy ograniczyć do 30%.
  • Spożycie tłuszczów: stanowią one 40 do 45% całkowitego spożycia. Należy wziąć pod uwagę, że udział nasyconych kwasów tłuszczowych nie powinien przekraczać 10%.
  • Minerały: należy zapewnić odpowiednią podaż minerałów, takich jak wapń, cynk, żelazo i sód.
  • Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: konieczna jest suplementacja witaminami A, D i E oraz, w zależności od wyników, witaminą K.

Ale w jaki sposób należy wprowadzić w życie tę serię zaleceń?

Odżywanie przy mukowiscydozie pokrywa się z zaleceniami tak zwanej zdrowej diety. Zaleca się podział spożywanej żywności na 3 posiłki główne i dwa lub trzy posiłki pośrednie. Aby zwiększyć wartość energetyczną posiłków, niezwykle ważne jest uwzględnienie w przepisach zdrowej żywności kalorycznej, takiej jak:

  • Zdrowe oleje, takie jak oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia.
  • Orzechy
  • Niebieskie ryby
  • Produkty mleczne i produkty pochodne: śmietana, masło, sery.
  • Żywność z cukrem, taka jak słodycze lub domowe wypieki, lody.

Suplementacja

W niektórych przypadkach dieta okazuje się jednak niewystarczająca i konieczna jest suplementacja wzbogaconym mlekiem, żelami węglowodanowymi i / lub białkami. Czasem wprowadza się też sztuczne odżywianie (żywienie dojelitowe lub pozajelitowe).

Jak wspomniano wcześniej, istnieją przypadki, w których dochodzi do niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki. W takich sytuacjach suplementacja enzymatyczna musi być stosowana przez cale życie. Jeśli bowiem enzymy nie będą dostarczane w sposób egzogenny, tłuszcz nie będzie trawiony ani wchłaniany a jedynie wydalany z kałem.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • DiNicolantonio JJ., Mehta V., Onkaramurthy N., O’Keefe JH., Fructose induced inflammation and increased cortisol: a new mechanism for how sugar induces visceral adiposity. Prog Cardiovasc Dis, 2018. 61 (1): 3-9.
  • Valenzuela CA., Baker EJ., Miles EA., Calder PC., Eighteen carbon trans fatty acids and inflammation in the context of atherosclerosis. Prog Lipid Res, 2019.
  • Domínguez Muñoz JE., Fisiopatología, diagnóstico y tratamiento de la insuficiencia pancreática exocrina en el paciente con pancreatitis crónica. Gastroenterología y Hepatología, 2005.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.