Cukier a mózg - a co gdybyś przestała słodzić?
Jesteśmy istotami fascynującymi. Dysponujemy wyjątkowo rozwiniętym umysłem, zdolnym przeprowadzać nawet najtrudniejsze operacje, które realizujemy zupełnie nieświadomie. Jaką rolę odgrywa w tym wszystkim cukier?
Myśli, emocje i uczucia gromadzą się, tworząc swego rodzaju chmurę, do której tylko my sami mamy dostęp. Oczywiście, za tym wszystkim stoi bardzo skomplikowana struktura, która utrzymuje tę całość: mózg. Do jego prawidłowego funkcjonowania niezbędna jest odpowiednia dawka nutrientów.
W dzisiejszym artykule powiemy Wam, jaka byłaby reakcja naszego mózgu, jeżeli wyłączylibyśmy z naszej diety cukier.
Cukier w żywności
Tak, wiemy. Całkowite wyeliminowanie cukru jest praktycznie niemożliwe, ponieważ znajduje się on w większości produktów spożywczych, które jadamy. Nie tylko sprawia, że lepiej się konserwują, ale też poprawiają ich smak.
Przeczytaj też: Ochota na coś słodkiego – 5 rad na jej kontrolę
Cukier jako substancja uzależniająca
Nasza wiedza na temat pracy mózgu jest bardziej obszerna niż kiedyś. Zwłaszcza w tych dziedzinach, które mają zastosowanie praktyczne. Wyjaśnia to, dlaczego aktualnie wiemy aż tak dużo na temat uzależnień.
Wiadomo, że cukier aktywuje te same receptory neuronalne, co inne używki. To taki rodzaj narkotyku. Udowadniają to osoby, które zrezygnowały z cukru. Twierdzą, że to naprawdę nieprzyjemny proces, ponieważ okazuje się, że lista produktów zabronionych jest dłuższa niż można by przypuszczać.
Fabrykanci mogliby zrezygnować z dodawania cukru w wielu przypadkach, ale tego nie robią, ponieważ społeczeństwo nie jest świadome niebezpieczeństwa jakie niesie ze sobą wszechobecny cukier.
Dlatego też producenci korzystają z niego bez ograniczeń, ponieważ jest to tani sposób na poprawę smaku wielu produktów.
Kolejnym czynnikiem, który sprawia, że nie chcemy odstawiać cukru jest fakt, że on sam w sobie nie jest produktem żywnościowym, ale jedynie składnikiem. Wyobraź sobie, że musisz zrezygnować z porannej kawy, ponieważ nie mogąc dodać do niej cukru, już Ci nie smakuje.
Ale to nie wszystko. Osoby, które zrezygnowały ze spożycia cukru udowadniają, że zaraz po jego odstawieniu ich organizm protestował, domagając się kolejnej dawki swojego “narkotyku”.
Ten proces jest znany w przypadku innych używek i mówi się o nim zespół objawów abstynencyjnych.
Żeby móc z tym walczyć, należy zwiększyć spożycie węglowodanów, uzupełniając w ten sposób mniejszą ilość kalorii w codziennej diecie.
Większość badań w tej dziedzinie przeprowadzono na szczurach. Przez kilka dni podawało im się cukier w płynie, żeby następnie przerwać dawkowanie. Podczas przerwy w dawkowaniu cukru naukowcy zauważyli symptomy fizyczne, takie jak drgawki, apatyczność i mniejsza ruchliwość.
Jaki wpływ ma cukier na nasz mózg?
Odpowiedź jest jasna: zaraz po spożyciu odczuwamy przyjemność. Słodka kawa, kawałek czekolady, odrobina ciasta… Wszystko to sprawia, że nasz organizm zaczyna produkować duże ilości dopaminy.
Mówi nam: “Ależ to jest smaczne!”, i jednocześnie tworzy wspomnienie tego uczucia. Sprawia, że będziemy chcieli powtórzyć to doświadczenie jak tylko zobaczymy tego rodzaju słodkości.
Jak już wspomnieliśmy, cukier powoduje uzależnienie, podobnie jak inne używki. Oznacza to, że produkujemy więcej dopaminy, niż nasze receptory mogą przyjąć.
Nadmiar uwolnionej dopaminy wędruje do przestrzeni wewnątrzneuronalnej i za każdym razem potrzebne są większe ilości, żeby utrzymać ten efekt.
Polecamy przeczytać: Mózg na diecie – wspomagamy pracę naszego umysłu!
Istnieją badania, które dowodzą, że spożywamy codziennie 10 razy więcej cukru niż powinniśmy.
Co zyskujemy odstawiając cukier?
Zmniejsza się ilość gromadzonego tłuszczu
Obniżone spożycie cukru sprawia, że zmuszamy nasz organizm do szukania innego źródła energii. W ten sposób sprawiamy, że tłuszcz przestaje się gromadzić w organizmie.
Usprawniamy układ krążenia
Badania dowodzą, że cukier podnosi ryzyko zachorowań na dolegliwości serca.
Zmniejszamy łaknienie
Mniejsze ilości cukru przynoszą też inny efekt. Pozostałe produkty, które spożywamy, szybciej dostarczają uczucia sytości i – proporcjonalnie – są mniej kaloryczne.
Ochrona przed nowotworami
Niektóre badania udowadniają, że obecność cukru w jelitach sprzyja produkcji hormonów odpowiedzialnych za poziom insuliny. Stąd podwyższone ryzyko powstawania komórek rakowych.
Dbasz o zdrowie Twojej wątroby
Cukier, a przede wszystkim glukoza i fruktoza, działają toksycznie na wątrobę. To efekt podobny do tego powodowanego przez alkohol.
Poprawa pamięci, koncentracji i refleksu
Cukier redukuje nasze umiejętności kognitywne i zmniejsza zdolność reakcji.
Hamuje proces starzenia się układu nerwowego
Układ nerwowy go uwielbia. Przyzwyczajony do regularnej dawki, nieustannie domaga się większych ilości. Trzeba nauczyć go pracować na nowo, bez konieczności dostarczania cukru.
Żyć bez cukru to niezłe wyzwanie. Twój organizm na pewno będzie protestował. Musisz działać konsekwentnie. Na dłuższą metę korzyści są nieobliczalne. Staraj się przynajmniej kontrolować spożywane ilości. Musimy być świadomi tego, jakie spustoszenie może spowodować w naszym ciele.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Avena, N. M., Rada, P., & Hoebel, B. G. (2008). Evidence for sugar addiction: Behavioral and neurochemical effects of intermittent, excessive sugar intake. Neuroscience and Biobehavioral Reviews. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2007.04.019
- Mergenthaler, P., Lindauer, U., Dienel, G. A., & Meisel, A. (2013). Sugar for the brain: The role of glucose in physiological and pathological brain function. Trends in Neurosciences. https://doi.org/10.1016/j.tins.2013.07.001
- Bassett, D. S., & Bullmore, E. T. (2009). Human brain networks in health and disease. Current Opinion in Neurology. https://doi.org/10.1097/WCO.0b013e32832d93dd