Zakrzepica – czym jest i jak jej zapobiec?

Aby zapobiec zakrzepicy niezbędne jest prowadzenie zdrowego trybu życia, zmniejszenie ilości spożywanej soli oraz regularne uprawianie sportu.
Zakrzepica – czym jest i jak jej zapobiec?

Napisany przez Ekhiñe Graell

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Zakrzepica jest chorobą, która dotyka wiele osób na całym świecie. Siedzący tryb życia, używanie tytoniu i nieodpowiednia dieta to tylko niektóre z czynników, które mogą powodować to schorzenie.

Odkryj czym jest zakrzepica i co robić, by jej zapobiec.

Zakrzepica – opis schorzenia

Zakrzepica polega na tworzeniu się skrzepu krwi w naczyniach krwionośnych. Powoduje to częściową lub całkowitą obstrukcję, która uniemożliwia swobodny i regularny przepływ krwi przez układ krążenia. Do powstawania skrzepów krwi przyczyniają się, między innymi, nienaturalne krzepnięcie krwi (spowodowane czynnikami genetycznymi, środowiskowymi lub przez nieznane przyczyny), zniszczenie komórek śródbłonka naczyń (zaostrzone przez infekcje i urazy) oraz statyczny przepływ krwi.

Częściowe lub całkowite oberwanie się skrzepu krwi ze ścianki naczyń krwionośnych powoduje obstrukcję organów życiowych, takich jak mózg, serce, płuca czy tętnice nóg. Skrzepy krwi przepływające swobodnie przez naczynia krwionośne powodują utrudnienie przepływu krwi w organizmie. Rezultatem tego mogą być schorzenia zagrażające życiu takie jak, na przykład, udar mózgu, zawał mięśnia sercowego, zatorowość płucna lub zgorzel (gangrena).

Zakrzepica – czynniki

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa to schorzenie, w którym zawierają się, z jednej strony zakrzepica żył głębokich, i  z drugiej strony zatorowość płucna. Czynniki, które przyczyniają się do powstawania i rozwijania się tej choroby są bardzo różnorodne, a między nimi zalicza się do nich:

  • Unieruchomienie
  • Nadmierna krzepliwość krwi
  • Uszkodzenie ścianek naczyń krwionośnych
  • Wiek
  • Operacje chirurgiczne (w szczególności chirurgia ortopedyczna kolana)
  • Rak
  • Dziedziczność
  • Ciąża
  • Podwyższenie poziomu estrogenu (spowodowane przyjmowaniem antykoncepcji lub hormonalną terapią zastępczą podawaną drogą doustną)
  • Nadwaga
  • Palenie
  • Choroba Crohna

Chcesz dowiedzieć się więcej? Koniecznie przeczytaj więc: Leczenie żylaków – przedstawiamy różne alternatywy

Zakrzep tętniczy w tętnicach wieńcowych prowadzi do zawału mięśnia sercowego (ataku serca), podczas gdy obstrukcja naczyń krwionośnych mózgu powoduje udar mózgu. Warto zaznaczyć, że zakrzepica żylna i tętnicza spowodowane są podobnymi czynnikami jak zawał mięśnia sercowego, a wśród nich wymienić można: palenie tytoniu, nadciśnienie i cukrzycę.

Zakrzepica – objawy

Zakrzepica żył głębokich (DVT) jest najczęstszą formą zakrzepicy żylnej. Do objawów tej choroby należą: ciężkość, bijący ból, swędzenie i uczucie gorąca w nogach oraz zmiany w skórze nóg, między innymi, odbarwienia, owrzodzenie, spuchnięcie nóg, kostek czy stóp.

Syndrom pozakrzepowy rozwija się u przynajmniej połowy pacjentów z zakrzepicą żył głębokich. Charakteryzuje go ciągłe opuchnięcie nóg, bóle w łydkach, uczucie zmęczenia i ciężkości w nogach, odbarwienia skóry i wrzody dotkniętej kończyny.

Zatorowość płucna jest wynikiem komplikacji w zakrzepicy żył głębokich. Wśród oznak i objawów tej choroby możemy wyróżnić:

  • Nagły brak tchu
  • Ból w klatce piersiowej
  • Kaszel z krwią
  • Szybkie i nieregularne bicie serca
  • Zawroty głowy

Zapobieganie zakrzepicy żył głębokich: zdrowy styl życia i regularne kontrole

Aby zmniejszyć ryzyko i pomóc w zapobieganiu zakrzepicy żył głębokich, trzymaj się tych wskazówek:

  • Utrzymuj zdrowy tryb życia i ćwicz regularnie. Jeśli to możliwe codziennie uprawiaj sport. Spacerowanie, jeżdżenie na rowerze czy pływanie to wspaniały sposób na to, aby utrzymać się w formie.
  • Dbaj o to, by zachować odpowiednią wagę ciała. Możesz to osiągnąć dzięki regularnym ćwiczeniom i odpowiedniej diecie.
  • Jeśli palisz, spróbuj jak najszybciej rzucić ten nałóg. Liczne terapie nikotynowe (plastry, gumy do żucia, aerozole) czy też grupy wsparcia mogą okazać się bardzo przydatne.
  • Regularnie sprawdzaj twoje ciśnienie tętnicze i jeśli jest to konieczne, podejmij działania, by je zmniejszyć.
  • Powiadom lekarza o jakichkolwiek wcześniejszych problemach z krzepnięciem krwi, które wystąpiły u ciebie lub w twojej rodzinie.
  • Skonsultuj z lekarzem możliwe alternatywy dla antykoncepcji i hormonalnej terapii zastępczej podawanej drogą doustną.
  • Jeśli spędzasz w samolocie więcej niż 4 godziny, spaceruj po kabinie i rozciągaj nogi.  Pamiętaj o spożyciu odpowiedniej ilość wody i unikaj alkoholu.
  • Jeśli jesteś w ciąży skonsultuj z lekarzem, co powinnaś zrobić, aby zapobiec zakrzepicy żył głębokich.

Zapobieganie zakrzepom krwi

Możesz zapobiec zakrzepom krwi, jeśli:

  • Nosisz luźne ubrania.
  • Od czasu do czasu podnosisz nogi wyżej niż na wysokość serca.
  • Używasz specjalnych rajstop (zwanych rajstopami uciskowymi), jeśli zaleci ci je lekarz.
  • Wykonujesz wskazane przez lekarza ćwiczenia.
  • Często zmieniasz pozycję, przede wszystkim podczas długich podróży.
  • Nie zatrzymujesz się ani nie siadasz na dłużej niż godzinę.
  • Spożywasz mniejszą ilość soli.
  • Próbujesz nie uderzać się w nogi ani też nie zakładać nogi na nogę.
  • Nie używasz poduszek pod kolana.
  • Podniesiesz o kilka centymetrów dolną część łóżka.
  • Zażywasz przepisywane przez lekarza lekarstwa.
  • Jesteś aktywna i zawsze starasz utrzymać się w ruchu.

Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.