Szkarlatyna czyli płonica - co należy wiedzieć?

Niektóre osoby uważają, że szkarlatyna to choroba należąca już do przeszłości. Okazuje się jednak, że nic bardziej mylnego. Obecnie wciąż pojawiają się nowe przypadki zakażenia.

Szkarlatyna to choroba znana również pod nazwą płonica. Choroba ta dotyka głównie dzieci w wieku od 5 do 12 lat. Dorośli jednak również mogą się nią zarazić.

Szkarlatyna to infekcja spowodowana bakteriami znanymi jako streptokoki z grupy A. Ten rodzaj paciorkowców z łatwością dostaje się na naszą skórę, do nosa i do gardła. Ten sam rodzaj bakterii wywołuje paciorkowcowe zapalenie gardła.

Sama w sobie szkarlatyna nie jest ciężką chorobą. Istnieje jednak możliwość wystąpienia jej powikłań. Dlatego właśnie w razie podejrzeń pojawienia się jej, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Jeżeli leczy się ją na czas, można to zrobić stosunkowo łatwo.

Szkarlatyna – przyczyny choroby

• Szkarlatyna to choroba zakaźna. Zazwyczaj zakażenie następuje w momencie kontaktu dziecka z innym, zainfekowanym dzieckiem. Bardzo często odbywa się to drogą kropelkową, na przykład podczas kichania lub kaszlu. W niektórych przypadkach nawet podczas mówienia.
• Zakażenie może nastąpić również jeśli dziecko je z naczyń zainfekowanych przez kogoś innego bądź miały one kontakt z osobą zakażoną streptokokami z grupy A. Można się zakazić również w kontakcie z bolesnymi ranami pojawiającymi się na skórze na skutek choroby.

Ponieważ – jak już wspomnieliśmy – szkarlatyna występuje najczęściej wśród dzieci, zazwyczaj zarażają się one w szkole lub w przedszkolu. Zapewne zgodzisz się z tym, że najmłodsi nie są zbyt skrupulatni w przestrzeganiu zasad higieny. Nie ma również nic dziwnego w tym, że jedzą wspólnie z jednego talerza bądź “dają łyka” ze swojej butelki drugiej osobie.

Szkarlatyna – objawy choroby

Czas od momentu zakażenia chorobą do pojawienia się pierwszych objawów jest naprawdę krótki. Ogólnie rzecz biorąc zazwyczaj jest to 1 do 2 dni. Najpierw pojawia się wysoka gorączka i ból gardła.

Następnie bakterie uwalniają swoje toksyny. W efekcie zaczynają pojawiać się wykwity skórne. Są one czerwonawe i najpierw obsypują szyję i klatkę piersiową. Z czasem rozprzestrzeniają się po całym ciele. Całość procesu trwa około tygodnia.

Oprócz samych w sobie wykwitów skórnych, pojawia się również zaczerwienienie w zagięciach skóry takich jak łokcie, kolana, pachwiny itp. Czerwony staje się również język i zaczyna on puchnąć. Z czasem pojawia się na nim również białawy nalot. Częstym objawem są także zimne dreszcze, wymioty, bóle brzucha, bóle mięśni i ogólne bardzo złe samopoczucie.

Należy pamiętać o tym, że pacjenci ze szkarlatyną mają trudności z jedzeniem. Dzieje się tak ze względu na stan ich języka i gardła. Aby ułatwić jedzenie, zaleca się podawanie pokarmów miękkich, na przykład zup – kremów. Chory powinien również pić dużo płynów. Warto unikać przegrzewania pomieszczenia, w którym znajduje się dziecko – świeże otoczenie pomoże lepiej znieść chorobę.

Diagnoza i rokowania

Szkarlatyna to choroba możliwa do zdiagnozowania poprzez badanie fizyczne. Prawie zawsze towarzyszą temu również badania na obecność streptokoków. Ten rodzaj badań umożliwia ustalenie, jaki rodzaj bakterii znajduje się w gardle i potwierdzenie bądź wykluczenie szkarlatyny. Badanie obejmuje posiew lub wymaz z gardła. W niektórych przypadkach konieczne jest również przeprowadzenie badania krwi.

Przy zastosowaniu odpowiednich metod leczenia, szkarlatyna to choroba, którą można szybko wyleczyć. Do całkowitego zniknięcia wszelkich objawów potrzeba jednak nieraz dwóch lub trzech tygodni.

Czasami, gdy wykwity skórne pękają, pojawia się charakterystyczne złuszczanie się skóry – czasami odbywa się to całymi płatami. Dzieje się to zazwyczaj na dłoniach, stopach oraz w pachwinach. Proces może trwać całymi tygodniami.

Choć nie jest to częste zjawisko, w niektórych przypadkach szkarlatyna może spowodować długoterminowe powikłania zdrowotne a nawet stały ubytek na zdrowiu. Czasami konsekwencje są naprawdę poważne. Wśród nich wymienić można dolegliwości takie jak:

• Gorączka reumatyczna
• Choroby nerek, zwłaszcza postreptokokowe kłębuszkowe zapalenie nerek, które stanowi formę stanu zapalnego nerek
• Ropień gardła, objawiający się ropnymi torbielami
• Artretyzm
• Zapalenie płuc
• Uszkodzenie wątroby
• Zapalenie węzłów chłonnych
• Infekcje zatok

Dlatego właśnie gdy pojawia się szkarlatyna, najważniejsze to jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Dzięki temu zmniejszymy ryzyko związane z powikłaniami. Leczenie polega zazwyczaj na podaniu antybiotyków, które w większości przypadków działają bardzo szybko.