Sen o spadaniu – jakie są jego przyczyny?

Z pewnością chociaż raz w życiu przydarzył Ci się tego typu sen. Czy jednak wiesz, że moze on być związany ze stresem?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 24 września, 2022

Sen o spadaniu to stosunkowo częste zjawisko. Badania wykazują, że co najmniej 95% ludzi miała tego typu sen przynajmniej raz w życiu. Wywołuje on nagły lęk, który może zaskoczyć śpiącego i nagle go obudzić. Co jest przyczyną tego typu snów?

Sen o spadaniu – możliwe wyjaśnienia

Zjawisko to jest bardzo powszechne. Zasypiasz i zaczynasz śnić. Potem nagle spadasz w przepaść – tracisz oparcie dla stóp, albo spadasz z krawędzi urwiska i doświadczasz przerażającego uczucia spadania.

W efekcie nagle wyrywasz się ze snu z galopującym sercem oraz lękiem wypełniającym myśli. Możesz nawet Ci się wówczas wydawać, że w jakiś sposób spadłeś z łóżka. W niektórych przypadkach ludziom faktycznie się to przytrafia. Co jest przyczyną tego nieprzyjemnego zjawiska jakim jest sen o spadaniu?

1. Sen o spadaniu pojawia się podczas pierwszej fazy snu.

Jeśli pamiętasz dowolny swój sen o spadaniu, to szybko zdasz sobie sprawę, że zawsze występuje on w ciągu kilku minut po zaśnięciu. Badania przeprowadzone przez Sleep Lab w madryckim szpitalu pozwoliły stwierdzić, że sen o spadaniu jest wynikiem niewielkiej nierównowagi pomiędzy narządem przedsionkowym (znajduje się on w uszach) oraz układem propriocepcji.

Ciało nie zdążyło się jeszcze przystosować do pozycji leżącej, więc zmusza nas do obudzenia się z poczuciem, że właśnie spadamy. Sprawia ono, że wiele osób rzeczywiście potrafi z tego powodu spaść z łóżka.

2. Stres – równie istotny czynnik.

Postaraj się teraz przypomnieć sobie swój stan emocjonalny, kiedy poprzednim razem doświadczyłeś opisywanego zjawiska.

Kiedy się jednak położymy, nasz organizm przechodzi w stan relaksu – mimo tego umysł pozostaje wciąż aktywny, znacznie bardziej niż zazwyczaj.

A wtedy zaczyna pojawiać się nierównowaga w organizmie: mózg pracujący na pełnych obrotach oraz odpoczywające ciało. W efekcie powstaje uczucie spadania, które zostanie odzwierciedlone przez Twój sen. Efektem jest nagłe wybudzenie.

3. Zjawisko paraliżu sennego.

Zjawisko paraliżu sennego omówiliśmy w innym artykule na temat zaburzeń snu. Dzieje się tak, gdy stajemy się świadomi, że śni nam się jakiś koszmar, ale nie możemy się z niego obudzić. Uczucie natomiast jest bardzo realne i intensywne, czasem nawet przerażające, ponieważ wszystko wydaje się być zupełnie prawdziwe.

Gdy z kolei pojawia się sen o spadaniu, jest on także nieprzyjemnym doświadczeniem. Chcemy bowiem za wszelką cenę się obudzić, zanim uderzymy o twardą ziemię.

Podsumowując nasze dzisiejsze rozważania musimy jednoznacznie stwierdzić, że główną przyczyną tego zjawiska jest stres. Mózg jest nad wyraz aktywny, co prowadzi do zakłócenia równowagi pomiędzy ciałem i umysłem, szczególnie niekorzystnego w początkowej fazie snu.

W konsekwencji mózg reaguje na ten brak równowagi wytwarzając sen przepełniony lękiem. 

Istnieje jednak również pogląd, że sen o spadaniu pozostał nam w spadku po instynkcie naszych dawnych przodków, hominidów. Spali oni na drzewach i musieli być w stanie nagle się obudzić, aby uniknąć ewentualnego upadku. Ciekawa teoria, nieprawdaż?