Psylocybina przeciw depresji: jakie są jej skutki?

Wykazano, że psylocybina może być bardzo przydatna w walce z depresją. Istnieją jednak kwestie prawne i związane z bezpieczeństwem.
Psylocybina przeciw depresji: jakie są jej skutki?
Franciele Rohor de Souza

Przejrzane i zatwierdzone przez: farmaceuta Franciele Rohor de Souza.

Ostatnia aktualizacja: 01 lutego, 2023

Psylocybina i jej wpływ na depresję był przedmiotem badań w ostatnich latach. Ten psychodeliczny związek występuje w „magicznych grzybach” (Psilocybe cubensis) , które, jak się szacuje, mają w około 100 gatunków.

Niedawne badanie opublikowane w czasopiśmie Nature Medicine sugeruje, że substancja ta ma potencjał terapeutyczny w przypadku objawów dużej depresji i innych zaburzeń nastroju. Jednak jej użycie podlega ograniczeniom związanym z legalnością i bezpieczeństwem. Poniżej podamy wszystkie szczegóły.

Co to jest psylocybina?

Psylocybina to jeden z głównych związków w magicznych grzybach, wraz z psylocyną. Zaklasyfikowano ją jako związek „psychodeliczny”, ponieważ odpowiada za wywoływanie halucynacji i innych efektów psychoaktywnych po spożyciu.

Z drugiej strony jest to substancja, której ludzie przypisywali właściwości terapeutyczne ze względu na jej stymulujący wpływ na mózg. I choć jej zastosowanie wywodzi się z rdzennych tradycji, to w ostatnich latach stała się przedmiotem zainteresowania badań naukowych.

W rezultacie badacze zaobserwowali, że jej przyswajanie przyczynia się do zmniejszenia aktywności przyśrodkowej kory przedczołowej i tylnego zakrętu obręczy, co pomaga w kontroli stanów depresyjnych.

W tradycyjnej medycynie naszych przodków magiczne grzyby z psylocybiną suszy się przed użyciem. Następnie spożywa się mieszając z jedzeniem lub piciem. Efekty pojawiają się po 30 minutach i utrzymują się do 6 godzin.

Podobnie jak w przypadku innych rodzajów halucynogenów, zastosowanie kliniczne psylobicyny jest ograniczone ustawą o kontrolowanych lekach i substancjach. To jeden z leków z wykazu 1, który wiąże się z wysokim ryzykiem nadużyć. Z tego powodu jej zastosowanie medyczne w leczeniu w Stanach Zjednoczonych było przez długi czas odrzucane.

Mimo to w ostatnich latach nastąpił renesans badań nad działaniem farmakologicznym tej substancji. Wyniki wiążą jej stosowanie z pozytywnym działaniem przeciw depresji, lękom, anoreksji, zaburzeniom obsesyjno-kompulsyjnym i różnym formom uzależnień.

Ze względu na dowody zebrane w kilku badaniach klinicznych, Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) określiła zastosowanie psylocybiny jako „przełomową terapię” przeciwko ciężkiej depresji.
Magiczne grzyby.
Psilocybe cubensis.

Psylocybina przeciwko depresji – co mówią badania

Potencjał psylocybiny jako adiuwanta w dziedzinie psychiatrii badano od lat pięćdziesiątych XX wieku. Od tego czasu badacze zaobserwowali, że substancja ta ma właściwości przeciwdepresyjne, co może wspomagać leczenie różnych zaburzeń psychicznych.

Ograniczenia w prowadzeniu badań zaczęły się pojawiać w 1970 r., po umieszczeniu substancji na wykazie 1 ustawy o lekach i substancjach kontrolowanych. To ograniczyło federalne fundusze na badania, co przez długi czas uniemożliwiało procesy.

Ale po serii eksperymentów przeprowadzonych w 2012 roku badacz Robin Carhart-Harris i jego zespół z Imperial College of London ponownie zainteresowali się oceną terapeutycznego potencjału psylocybiny. Następnie, w 2016 roku przeprowadzono obiecujące badania kliniczne.

Badanie opisane w czasopiśmie The Lancet Psychiatry wykazało, że psylobicyna podawana w dwóch dawkach wraz z terapią psychiatryczną może znacznie zmniejszyć objawy depresji. Stwierdzono również, że powoduje zauważalną, trwałą poprawę lęku i anhedonii.

Aby przeprowadzić próbę, naukowcy przyjrzeli się skutkom działania psylocybiny w grupie 12 pacjentów z dużą depresją (sześciu mężczyzn i sześć kobiet). Otrzymywali oni doustne dawki substancji w ilościach 10 mg i 25 mg w odstępie 7 dni. Ponadto zapewniono wsparcie psychologiczne przed, w trakcie i po każdym przyjęciu. Objawy depresyjne oceniano między w okresie od 1 tygodnia do 3 miesięcy po leczeniu.

Wszyscy pacjenci wykazywali znaczną redukcję objawów depresyjnych.

Ostatnie badania

Najnowsze badania działania psylocybiny przeciwko tej chorobie potwierdzają jej potencjał jako środka przeciwdepresyjnego. W badaniach opisanych w Journal of Psychopharmacology stwierdzono, że psylocybina sprzyja złagodzeniu dużej depresji, a efekty utrzymują się do 12 miesięcy.

Z kolei w New England Journal of Medicine ujawniono, że pojedyncza dawka syntetycznej wersji psylocybiny była przydatna do kontrolowania objawów depresyjnych u osób z oporną na leczenie wersją choroby. Ta postać występuje, gdy nie ma odpowiedzi na działanie zwykłych leków przeciwdepresyjnych.

W tym ostatnim badaniu wzięło udział 223 pacjentów, u których zastosowano dawki 1 miligrama, 10 miligramów i 25 miligramów. Ostatecznie najsilniejsza dawka, 25 miligramów, okazała się najskuteczniejsza, a efekty utrzymywały się do 3 miesięcy.

Psylobicyna a zagrożenia i skutki uboczne

U większości zdrowych dorosłych psylocybina była dobrze tolerowana, gdy była stosowana w kontrolowanych warunkach, w jednej lub dwóch dawkach. Mimo to nie należy ignorować faktu, że substancja ta może wywoływać różne skutki uboczne. Mogą one być łagodne lub umiarkowane i obejmują:

  • Mdłości
  • Paranoja
  • Halucynacje
  • Bóle głowy
  • Zamieszanie i strach
  • Słabe mięśnie
  • Wysokie ciśnienie krwi
  • Brak koordynacji
  • Zmiana rytmu serca

Nie zaleca się stosowania u pacjentów z chorobami psychicznymi , takimi jak schizofrenia, ponieważ istnieje obawa, że może zaostrzyć objawy. Nie należy jej również przyjmować jednocześnie z lekami serotoninergicznymi i innymi środkami pobudzającymi.

Z drugiej strony należy unikać rekreacyjnego stosowania magicznych grzybów psylocybinowych. Chodzi o to, że ilość tej substancji może być różna w każdym typie, co utrudnia poznanie intensywności i czasu trwania efektów końcowych.

Ponieważ grzyby zwykle nie są przyjmowane w kontrolowanym środowisku, takie spożycie zwiększa ryzyko niepożądanych reakcji.

Nie wspominając o tym, że grzyby te mają cechy zbliżone do grzybów trujących, co zwiększa ryzyko zatrucia i poważniejszych konsekwencji, takich jak uszkodzenie narządów, a nawet śmierć.

Kobieta z terapeutą.
W kontrolowanym środowisku, przy terapii wspomagającej, stosowanie substancji może być bezpieczne, w przeciwnym razie ryzyko jest wysokie.

O czym pamiętać na temat terapii psylocybiną?

Potencjał przeciwdepresyjny terapii psylocybiną został potwierdzony przez niektóre ostatnie badania kliniczne. Mimo to należy pamiętać, że jest to substancja, której działanie wciąż podlega badaniom. Nie ma wystarczających dowodów, aby uznać ją za lek pierwszego wyboru w leczeniu depresji.

Niektóre firmy opracowują obecnie komercyjne formy psylocybiny. I chociaż niektóre stany USA legalizują jej zastosowanie terapeutyczne, substancja pozostaje w wykazie 1 Ustawy o substancjach kontrolowanych.

Eksperci ostrzegają również, że pacjenci z depresją nie powinni przyjmować psylocybiny na własną rękę poprzez spożywanie magicznych grzybów lub suplementów. W przypadku braku kontroli dawkowania istnieje duże ryzyko niepożądanych efektów.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Bienemann B, Ruschel NS, Campos ML, Negreiros MA, Mograbi DC. Self-reported negative outcomes of psilocybin users: A quantitative textual analysis. PLoS One. 2020 Feb 21;15(2):e0229067. doi: 10.1371/journal.pone.0229067. PMID: 32084160; PMCID: PMC7034876.
  • Carhart-Harris, R. L., Bolstridge, M., Rucker, J., Day, C. M. J., Erritzoe, D., Kaelen, M., Bloomfield, M., Rickard, J. A., Forbes, B., Feilding, A., Taylor, D., Pilling, S., Curran, V. H., & Nutt, D. J. (2016). Psilocybin with psychological support for treatment-resistant depression: an open-label feasibility study. In The Lancet Psychiatry (Vol. 3, Issue 7, pp. 619–627). Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/s2215-0366(16)30065-7
  • Daws, R.E., Timmermann, C., Giribaldi, B. et al. Increased global integration in the brain after psilocybin therapy for depression. Nat Med 28, 844–851 (2022). https://doi.org/10.1038/s41591-022-01744-z
  • Eisenstein M. The psychedelic escape from depression. Nature. 2022 Sep;609(7929):S87-S89. doi: 10.1038/d41586-022-02872-9. PMID: 36171370.
  • Goodwin GM, Aaronson ST, Alvarez O, Arden PC, Baker A, Bennett JC, Bird C, Blom RE, Brennan C, Brusch D, Burke L, Campbell-Coker K, Carhart-Harris R, Cattell J, Daniel A, DeBattista C, Dunlop BW, Eisen K, Feifel D, Forbes M, Haumann HM, Hellerstein DJ, Hoppe AI, Husain MI, Jelen LA, Kamphuis J, Kawasaki J, Kelly JR, Key RE, Kishon R, Knatz Peck S, Knight G, Koolen MHB, Lean M, Licht RW, Maples-Keller JL, Mars J, Marwood L, McElhiney MC, Miller TL, Mirow A, Mistry S, Mletzko-Crowe T, Modlin LN, Nielsen RE, Nielson EM, Offerhaus SR, O’Keane V, Páleníček T, Printz D, Rademaker MC, van Reemst A, Reinholdt F, Repantis D, Rucker J, Rudow S, Ruffell S, Rush AJ, Schoevers RA, Seynaeve M, Shao S, Soares JC, Somers M, Stansfield SC, Sterling D, Strockis A, Tsai J, Visser L, Wahba M, Williams S, Young AH, Ywema P, Zisook S, Malievskaia E. Single-Dose Psilocybin for a Treatment-Resistant Episode of Major Depression. N Engl J Med. 2022 Nov 3;387(18):1637-1648. doi: 10.1056/NEJMoa2206443. PMID: 36322843.
  • Gukasyan N, Davis AK, Barrett FS, Cosimano MP, Sepeda ND, Johnson MW, Griffiths RR. Efficacy and safety of psilocybin-assisted treatment for major depressive disorder: Prospective 12-month follow-up. J Psychopharmacol. 2022 Feb;36(2):151-158. doi: 10.1177/02698811211073759. PMID: 35166158; PMCID: PMC8864328.
  • Lowe H, Toyang N, Steele B, Valentine H, Grant J, Ali A, Ngwa W, Gordon L. The Therapeutic Potential of Psilocybin. Molecules. 2021 May 15;26(10):2948. doi: 10.3390/molecules26102948. PMID: 34063505; PMCID: PMC8156539.
  • Carhart-Harris, R., Goodwin M., (2017). The Therapeutic Potential of Psychedelic Drugs: Past, Present, and Future. Neuropsychopharmacology. Doi: 10.1038/npp.2017.84

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.