Przemoc psychiczna i jej 7 ukrytych efektów

W wielu przypadkach ofiara przemocy psychicznej odczuwa bardzo silne poczucie winy, które nie pozwala jej wyjść z toksycznej relacji i uwolnić się z niej. Może się to przerodzić w bardzo poważną formę depresji.
Przemoc psychiczna i jej 7 ukrytych efektów
Bernardo Peña

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Bernardo Peña.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Przemoc psychiczna to bez wątpienia jedna z najgorszych i najokrutniejszych form przemocy. Ten rodzaj złego traktowania drugiego człowieka sprawia, że ofiara nie jest do końca pewna, czy jest ofiarą przemocy czy też nie.

Najgorsze w tym wszystkim jest to, że – o ile nie pojawi się również agresja fizyczna – człowiek zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy z powagi problemu.

Nie dość, że przemoc psychiczna sama w sobie jest praktycznie niewidoczna i niezauważalna dla osób postronnych, pozostawia też ukryte ślady w psychice osoby nią dotkniętej. Nie widać ich na pierwszy rzut oka, ale osoba będąca ofiarą cały czas nosi na sobie ich ciężar, nawet jeśli niebezpieczna sytuacja zakończyła się już dawno temu.

Przemoc psychiczna i jej konsekwencje

1. Ciągłe poczucie, że nie masz żadnej wartości

Niskie poczucie własnej wartości może być jednym z objawów tego rodzaju przemocy. Osoba z wysokim poczuciem własnej wartości nigdy bowiem na nią nie pozwoli. Jeżeli jednak oceniamy siebie bardzo nisko, pozwalamy na więcej. Co gorsza, jest to zjawisko znacznie częstsze niż by się nam mogło wydawać.

Co więcej, przemoc psychiczna jeszcze pogarsza sytuację – uczucie, że nie jesteśmy nic warci jeszcze się pogłębia, odbierając nam siły do walki. Czasem nie mamy już nawet siły podnieść głowy…

Kobieta patrzy w potłuczone lustro

Bardzo ważne w tym momencie jest poprosić o pomoc oraz otoczyć się kochającymi nas ludźmi, przy których będziemy się czuć bezpiecznie.

2. Spotkanie z samotnością

W większości przypadków, gdy pojawia się przemoc psychiczna, oprawca stara się coraz bardziej odizolować swoją ofiarę od reszty osób. Najlepiej aż do momentu, w którym osoba ta oddala się nawet od najbliższych przyjaciół a nawet własnej rodziny.

Chodzi mu w gruncie rzeczy o to, żeby partner był pozbawiony możliwości opowiedzenia detali co do tego, co tak naprawdę dzieje się w zaciszu domowym.

W większości przypadków, ofiara zaczyna być odbierana wręcz negatywnie. Dzięki temu agresor zyskuje to, że najbliższe otoczenie nic nie podejrzewa, a nawet samo oddala się od ofiary, nie chcąc utrzymywać z nią kontaktu.

3. Twarzą w twarz z poczuciem winy

Jedną z najsilniejszych kart osoby, która stosuje przemoc psychiczną jest wywoływanie w ofierze silnego poczucia winy. Ofiara w każdym momencie będzie wierzyć, że to, co ją spotyka dzieje się z jej własnej winy. Być może dlatego, że nie zachowała się odpowiednio.

Dlatego właśnie w milczeniu będzie się godzić na wyzwiska, obrażanie, krzyki i poniżanie siebie.

Owo przygniatające poczucie winy jest wyhodowane na bazie niskiego poczucia własnej wartości, o którym wspomnieliśmy na początku. Bardzo trudno jest je wyeliminować, chyba że skorzysta się z pomocy specjalistów i poświęci na to mnóstwo czasu oraz sił.

4. W każdym kącie czai się depresja

Depresja to jedna z plag współczesnych czasów. Jest to jednak również jeden z ukrytych objawów występujących u osób, które dotknęła przemoc psychiczna.

Zależnie od tego, jak jest poważna i głęboka depresja, może nawet prowadzić u osoby do występowania myśli samobójczych.

Przygnębiona kobieta leży w łóżku

Poczucie winy, uczucie, że zasługujemy na to wszystko, co się nam przydarza w połączeniu z poczuciem samotności i odizolowania może spowodować, że jedynym wyjściem, jakie będzie widziała ofiara jest zakończenie swojego życia.

5. Trudności z wyrażaniem swoich uczuć

Jedną z poważnych konsekwencji tego, że osobę dotknęła przemoc psychiczna jest pojawienie się poważnych problemów z wyrażaniem własnych emocji. Przypomina to nieco paraliż emocjonalny.

Ofiara przez cały czas przygryza wargi i przełyka gorycz cierpienia emocjonalnego, jakie ją spotyka. Robi tak, ponieważ czuje się winna i uważa, że zasługuje na takie traktowanie.

W ten sposób stara się wymazać swoje emocje i uciszyć je. Jest to pewien rodzaj mechanizmu ochronnego. Z czasem prowadzi to jednak do wcześniej opisanego punku, do depresji.

6. Bezsenność

Jest to jeden z najczęściej występujących problemów: bezsenność. Osoba dotknięta przemocą psychiczną cierpi na stany lękowe, niepokój i silny stres wywołany przez przeżywaną bądź wcześniej przeżytą sytuację.

Przy wielu okazjach sny przybierają formę koszmarów, przez co osoba nie może spać spokojnie i przyjemnie. Nie regeneruje to również sił. Bardzo często ludzie tacy zaczynają sięgać po różnego rodzaju lekarstwa i tabletki, aby w jakikolwiek sposób być w stanie się wyspać i odpocząć.

7. Problemy w nawiązywaniu więzi z innymi

Oprócz wszystkich wcześniej wymienionych objawów, ludzie dotknięci przemocą psychiczną bardzo często wykazują brak zaufania do drugich. Boją się, że ich sytuacja może się powtórzyć i że mogą ponownie doznać tej formy przemocy.

Jeżeli dodamy do tego jeszcze brak umiejętności wyrażania swoich uczuć, kończy się to zupełnym brakiem możliwości zdrowego nawiązywania relacji i głębokich więzi z drugimi.

Grupa pociesza zmartwionego głopaka

Przemoc psychiczna jest cicha, nie widać jej, chowa się za spojrzeniem lub za pozornie niewinnym słowem. Okazuje się jednak, że głębokie rany jakie pozostawia potrafią zniszczyć życie jej ofiary na zawsze. Ciosy niewidoczne bowiem zawsze są tymi, które bolą najbardziej i najtrudniej je wyleczyć.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.



Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.