Osoby rezylientne – czy należysz do nich?

Osoby rezylientne są świadome swoich ograniczeń i akceptują je, dzięki czemu nie uginają się pod ciężarem przeciwności losu. To osoby, które wykształciły w sobie odporność na zmiany i potrafią dostosować się do zmieniających się warunków.
Osoby rezylientne – czy należysz do nich?
Bernardo Peña

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Bernardo Peña.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 12 lipca, 2023

Osoby rezylientne charakteryzują się dużą odpornością psychiczną. Nauczyły się one, że przeciwności losu są naturalnym elementem ludzkiego życia i nie należy się pod nimi uginać.

Powinniśmy wykształcić w sobie umiejętność pogodnego znoszenia codziennych trudności, strat i porażek – zawsze bowiem można wyciągnąć z nich konstruktywne wnioski i nauczyć się czegoś nowego.

Według treści artykułu opublikowanego w czasopiśmie DANA Foundation na temat neurobiologii rezyliencji, każdy z nas jest w stanie wykształcić w sobie odporność na traumy i umiejętność dostosowania się do zmieniających się warunków.

Nasz mózg został naturalnie „zaprojektowany” do dzielnego zwalczania problemów życiowych. Jednakże okazuje się, że nie wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że możemy rozwinąć w sobie tę cenną umiejętność. Ci, którym się to udało, to osoby rezylientne. Poznaj dziś z nami ich sekret, będzie ci łatwiej radzić sobie ze stresem i własnymi lękami.

Osoby rezylientne – jakimi zasobami psychologicznymi dysponują?

Zwykle, gdy mówimy o rezyliencji, natychmiast na myśl przychodzą nam traumatyczne przeżycia, które zmieniły nasze dotychczasowe życie: utrata ukochanej osoby, poważny wypadek, śmiertelna choroba, napaść, agresja…

Nie chodzi tu jednak wyłącznie o skrajne przypadki – każdy z nas na co dzień zmierza się z trudnymi i skomplikowanymi sytuacjami. Rezyliencja to strategia, która pomaga nam dzielnie zmierzyć się z tymi problemami i odzyskać utracone siły.

Jeśli nie potrafimy prawidłowo walczyć z przeciwnościami losu, negatywne emocje zaczynają gromadzić się w naszym wnętrzu, prowadząc do zaburzeń lękowych czy depresji. Oczywiście każdy z nas ma swoje własne metody i zasoby, które stosuje na co dzień z większym lub mniejszym powodzeniem.

Istnieją jednak sytuacje, które dosłownie nas „blokują”. U niektórych mogą to być nawet najbardziej błahe przeciwności losu, a u innych – trudne, traumatyczne przeżycia. Jedni poddają się, a inni z godnym podziwu optymizmem i pozytywnym nastawieniem starają się z nimi walczyć.

Czym się charakteryzują osoby rezylientne?

Kobieta w sukni z kwiatów

Ponieważ każda istota ludzka jest inna i inaczej reaguje na poszczególne sytuacje życiowe, nie istnieje jeden szablon zachowań.

Poniżej przedstawiamy serię zasobów psychologicznych, które pomogą nam wykształcić w sobie odporność psychiczną i przekształcą nas w osoby rezylientne. Poznaj sekret ludzi o plastycznym umyśle, których punkt widzenia zależy od danej sytuacji.

Osoby rezylientne znają swoje ograniczenia, opierają się na swoich mocnych cechach

Kluczem do silnej psychiki jest dogłębne poznanie samego siebie. Koniecznie powinniśmy sobie uświadomić, co jest dla nas dobre, co poprawia nasze samopoczucie, czego się boimy, co nam szkodzi, czego nie potrafimy zaakceptować… Dzięki tej wiedzy będziemy w stanie lepiej o siebie zadbać.

Być może twoją słabością jest na przykład fakt, że zbytnio przejmujesz się tym, co mówią inni, co wywołuje u ciebie ból i dyskomfort psychiczny. Jeśli zdasz sobie sprawę z tego, że właśnie na tym polega twój problem, to już ogromny sukces, punkt na twoją korzyść.

Osoby rezylientne doskonale zdają sobie sprawę z trudności, nikt nie jest na nie odporny

Nikt z nas przez sam fakt bycia człowiekiem nie jest odporny na ból związany z utratą bliskich osób. Nikt z nas nie wie, jak stawić czoła odrzuceniu, jak radzić sobie z obraźliwymi i krzywdzącymi słowami, napaściami czy manipulacją.

Sposób, w jaki będziemy zmagać się z tego typu sytuacjami zależy wyłącznie od nas samych. W miarę upływy lat trudno nam zrozumieć, dlaczego spotykają nas takie a nie inne wydarzenia, czasem bardzo przykre i bolesne. Stąd tak ważne okazuje się zaakceptowanie zarówno dobrych, jak i trudnych momentów w życiu.

Jeśli w obliczu bolesnej utraty bliskiej osoby popadniemy w beznadziejność i z wściekłością będziemy szukać przyczyn tragedii, nie będziemy w stanie zrobić ani jednego kroku naprzód. Wręcz przeciwnie, pogrążymy się w złości, poczuciu niesprawiedliwości i depresji.

Osoby rezylientne potrafią żyć „tu i teraz”

Kwiat w dłoni

Kluczem do stania się osobą rezylientną jest wykształcenie w sobie poczucia, że teraźniejszość jest najważniejsza. Poznaj filary ćwiczenia umysłu Mindfulness, które z pewnością pomogą ci w pracy nad swoimi emocjami i zachowaniami.

  • Życie „tu i teraz” to radość z tego, co posiadamy w danym momencie, bez oglądania się za siebie, wspominania bolesnych przeżyć z przeszłości, ale i bez troski o przyszłe wydarzenia.
  • Największe znaczenie ma to, co czujesz, widzisz i przeżywasz w tym właśnie momencie.

Osoby o elastycznym umyśle nie starają się kontrolować tego, co jest niekontrolowalne

Pamiętaj, że przeszłości nie da się zmienić, nie możemy na siłę zatrzymać kogoś, kto chce odejść, nie mamy wpływu na to, co już się wydarzyło.

  • Niektóre bitwy są już przegrane i nie da się tego zmienić, po prostu trzeba fakt ten przyjąć do wiadomości. Akceptacja śmierci bliskiej osoby, poważny wypadek, bolesne rozstanie – co się stało, nie odstanie się. Akceptacja stanu rzeczy jest pierwszym krokiem naprzód.
  • Przestać kontrolować to, nad czym nie mamy kontroli, wcale nie oznacza poddania się. Chodzi o to, żeby uświadomić sobie, w których bitwach mamy szanse na wygraną, a które są bezsensowne i z góry skazane są na porażkę.

Osoby rezylientne są otwarte na zmiany

Bambus

To klasyczny obraz, ale doskonale ilustruje to, co chcemy ci przekazać. Wyobraź sobie bambus – wieloletnią roślinę pochodzącą z Chin. Jest ona tak samo twarda i silna, jak elastyczna. Pod naporem gwałtownego wiatru porusza się harmonijnie, lecz nie ulega żadnym uszkodzeniom.

Pomyśl teraz o drewnianym maszcie, który w wyniku silnej burzy prawdopodobnie złamie się na pół. Co chcemy przez to powiedzieć?

Elastyczny umysł, zdolny do zaadaptowania się w zmieniających się warunkach, jest najsilniejszy. Nie chodzi tu o pozostanie obojętnym wobec bólu ani o sprawianie wrażenia bycia silnym.

Chodzi o uświadomienie sobie ograniczeń każdej istoty ludzkiej w stosunku do przeżytego cierpienia i doświadczonych uczuć. Dzięki akceptacji swoich słabości i ludzkiej esencji jesteśmy w stanie poruszać się w rytm podmuchu wiatru tak jak bambus.

Za zakończenie

Rezyliencja nie jest cechą wrodzoną, nikt nie przychodzi na świat z niezwykłą siłą psychiczną. Pewnych cech uczymy się każdego dnia, wykorzystując cudowną siłę naszego mózgu. Pracujmy nad sobą, owoce tej pracy pozwolą nam przetrwać najgorsze chwile i godnie podnieść się nawet po największych porażkach.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Boardman, J. D., Blalock, C. L., & Button, T. M. (2008). Sex differences in the heritability of resilience. Twin Research and Human Genetics11(1), 12-27.
  • Liu, H., Zhang, C., Ji, Y., & Yang, L. (2018). Biological and psychological perspectives of resilience: is it possible to improve stress resistance?. Frontiers in human neuroscience12, 326.
  • Oriol-Bosch, A. (2012). Resiliencia. Educación médica15(2), 77-78.
  • Sibalde Vanderley, I. C., Sibalde Vanderley, M. D. A., da Silva Santana, A. D., Scorsolini-Comin, F., Brandão Neto, W., & Meirelles Monteiro, E. M. L. (2020). Factores relacionados con la resiliencia de adolescentes en contextos de vulnerabilidad social: revisión integradora. Enfermería global19(59), 582-625.
  • Southwick, S. M., Bonanno, G. A., Masten, A. S., Panter-Brick, C., & Yehuda, R. (2014). Resilience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European journal of psychotraumatology5(1), 25338.
  • Wu, G., Feder, A., Cohen, H., Kim, J. J., Calderon, S., Charney, D. S., & Mathé, A. A. (2013). Understanding resilience. Frontiers in behavioral neuroscience7, 10.
  • Yalcin-Siedentopf, N., Pichler, T., Welte, A. S., Hoertnagl, C. M., Klasen, C. C., Kemmler, G., … & Hofer, A. (2021). Sex matters: stress perception and the relevance of resilience and perceived social support in emerging adults. Archives of Women’s Mental Health24, 403-411.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.