Ibuprofen – Co warto o nim wiedzieć?
Powszechnie używany ibuprofen jest popularnym środkiem przeciwbólowym. Jednak powinien być stosowany ostrożnie. Dowiedz się więcej o tym leku.
Ibuprofen należy do grupy lekarstw przeciwzapalnych nie będącymi sterydami. Jest to jedna z pierwszych pomocy, po którą sięgamy w przypadku bólu, stanu zapalnego i gorączki.
Szacuje się, że pół miliona populacji cierpi na bóle głowy, a 30 milionów ludzi uskarża się na ból dolnej części pleców.
Pozostałe osoby cierpią na ból spowodowany przez nowotwory, choroby serca i inne schorzenia. Głównym lekarstwem na zmniejszenie bólu spowodowanego większością tych problemów jest właśnie ibuprofen.
Na co stosuje się ibuprofen?
Ibuprofen występuje pod postacią tabletek, kapsułek lub w formie syropu. We wszystkich tych przypadkach, jest środkiem przeciwzapalnym, znieczulającym oraz zmniejszającym gorączkę.
Jego właściwości obniżające gorączkę uaktywniają się po godzinie od zażycia i mogą trwać od 2 do 4 godzin. Jednak leczenie stanu przeciwzapalnego może trwać nawet do tygodnia.
Główne zastosowania ibuprofenu:
- Leczenie bólu w sytuacjach stanu zapalnego, np. bóle głowy, migreny, bóle uszu, skurcze menstruacyjne, ból gardła i ból mięśni.
- Objawy gorączki.
- Choroby takie jak młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów i artroza (choroba stawów).
- Zabiegi na rany tkanki miękkiej, takie jak wyciągnięte mięśnie i naciągnięcia.
Przeczytaj również: Produkty o działaniu przeciwzapalnym – 6 przykładów
Jak działa ibuprofen?
Ibuprofen działa hamując syntezę prostaglandyn. Hamowanie to wynika z kompetycyjnej i odwracalnej cyklooksygenazy enzymatycznej, która przekształca kwas arachidonowy w prostaglandyny.
Strukturalnie ibuprofen pochodzi z kwasu propionowego. Jest to związek racemiczny (dwa związki będące odbiciem lustrzanym drugiego). Ich aktywność spada prawie całkowicie na związek izometryczny S.
Farmakokinetyka: Co dzieje się z ibuprofenem w organizmie?
Ibuprofen to lek, który nie jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Jednak często stosuje się go w postaci soli arginianowych lub lizyny w celu poprawy jego rozpuszczalności i farmakokinetyki. W rezultacie tworzą się następujące cechy:
- Wchłanianie: Najczęstsze sposoby przyjmowania to doustne i pozajelitowe. Podawanie doustne jest szybkie i skuteczne.
- Podział: Ibuprofen skutecznie łączy się z białkami plazmatycznymi (90-99%). Jest zdolny do rozprzestrzeniania się w tkankach.
- Metabolizm: większość procesów metabolicznych odbywa się w wątrobie. Dzieje się tak przez hydroksylację i karboksylację, kiedy to wytwarzają się różne nieaktywne metabolity.
- Wydalanie: 90% ibuprofenu jest wydalane wraz z moczem, a kał wydala tylko niewielką jego część. Dzieje się to w ciągu 24 godzin od zażycia leku.
Dawkowanie
Dawkowanie zależy od postaci farmaceutycznej każdego pacjenta. Lekarze zalecają szczegółowe dostosowanie dawki do każdego pacjenta indywidualnie.
Jednak standardowe dawki wyglądają następująco:
- U dorosłych, dawkowanie powinno wynosić 400-600 mg co 6-8 godzin, jednak nie przekraczając ilości 2,4 mg na dzień.
- U dzieci w wieku od 3 miesięcy do 11 roku życia dawka powinna wynosić 20-30 mg dziennie z podziałem na 3 ub 4 porcje.
- Nie stwierdzono skuteczności i bezpieczeństwa dla dawkowania u niemowląt poniżej 3 miesiąca życia.
Lekarze zalecają doustne przyjmowanie leku jedynie u osób dorosłych, w dawce nieprzekraczającej 600 mg, co 6-8 godzin.
Jeśli to możliwe, nie powinno pomijać się kolejnej dawki. Trzeba jednak pamiętać, aby zażywać lek ostrożnie, ponieważ przedawkowanie może prowadzić między innymi do problemów z nerkami lub wątrobą.
Przeciwwskazania i środki ostrożności podczas stosowania Ibuprofenu
Środki ostrożności, które bez wątpienia należy uwzględnić przy przyjmowaniu ibuprofenu:
- Nadwrażliwość na ibuprofen. Istnieją przypadki krzyżowania się ibuprofenu z NLPZ (niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi) w przypadku alergii na aspirynę. Reakcje te są szczególnie częste zwłaszcza u pacjentów z astmą.
- Wrzód trawienny, jelitowa choroba zapalna lub jakikolwiek proces zwiększający ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego. Ze względu na hamowanie syntezy prostaglandyn, ibuprofen może zwiększać ryzyko krwotoku i perforacji przewodu pokarmowego. Dlatego też lekarze zalecają przyjmowanie ibuprofenu i każdego innego NLPZ z pokarmem, aby zmniejszyć ból żołądka.
- Zmiany w krzepnięciu. Ibuprofen powoduje pewne działanie przeciwzakrzepowe, które może wydłużyć czas krwawienia.
- Osłabione nerki. Podczas gdy twój mocz eliminuje ibuprofen, może się on kumulować i stać się toksyczny. Może również zmniejszyć przepływ krwi przez nerki.
- Niekontrolowane nadciśnienie tętnicze i choroby serca.
- Ciąża. Kobiety powinny unikać przyjmowania ibuprofenu w ciągu ostatniego trymestru ciąży. Powinny również unikać dłuższego zażywania leku w pierwszym trymestrze ciąży.
Przeczytaj również: Kurkuma kontra popularne leki na różne dolegliwości
Interakcje
Istnieje wiele leków, które mogą wpłynąć na działanie ibuprofenu i NLZP. Z tego powodu mogą one zmniejszyć ich skuteczność, a nawet spowodować możliwość wystąpienia niepożądanych efektów.
Wśród tych efektów wyróżnia się następujące:
- NLPZ. Ibuprofen może zmniejszać efekty przeciwzakrzepowe aspiryny, kiedy leki są zażywane razem.
- Alkohol. Istnieje także ryzyko wystąpienia efektu toksycznego, ponieważ alkohol i ibuprofen metabolizują się w wątrobie.
- Leki hipotensyjne. Istnieje możliwość redukcji leków przeciwnadciśnieniowych. Ponadto u pacjentów z zaburzoną czynnością nerek może przyspieszyć to pogorszenie stanu zdrowia (zwłaszcza u pacjentów odwodnionych lub w podeszłym wieku).
- Doustne leki przeciwzakrzepowe, heparyna. Istnieje ryzyko wystąpienia zwiększonego działania przeciwzakrzepowego z ryzykiem krwawienia. Dlatego lekarze zalecają okresowe testowanie wskaźników krzepnięcia.
- Leki na cukrzycę. Istnieje możliwość nasilenia działań hipoglikemicznych, zmniejszających wydalanie nerkowe.
- Paracetamol. Równoczesne i przedłużone zażywanie paracetamolu i NLPZ może spowodować ryzyko wystąpienia szkodliwych efektów wynikających z nieprawidłowej pracy nerek.
Skutki uboczne zażywania ibuprofenu
Skutki uboczne głównie są przyczyną działania NLPZ, hamowania cyklooksygenazy i (COX-1). Ogólnie rzecz biorąc, często pojawiają się po przyjęciu dawek powyżej 3,2 mg na dzień.
- Skutki żołądkowo-jelitowe: możliwe wystąpienie niestrawności, biegunka, nudności, ból brzucha, a także krwawienie z przewodu pokarmowego.
- Skutki dermatologiczne: pojawia się nadwrażliwość, która przejawia się w wykwitach, pokrzywce lub rumieniu. Jednakże reakcje te występują normalnie u pacjentów z nadwrażliwością na aspirynę i inne NLPZ.
- Centralny układ nerwowy: bóle i zawroty głowy, ospałość oraz problemy z krążeniem.
- Skutki hematologiczne: możliwość przedłużenia krwawienia.
- Konsekwencje sercowo-naczyniowe: nadciśnienie i problemy z sercem.
- Zaburzenia funkcji nerek: wzrost azotu mocznikowego i problemy z funkcjonowaniem nerek.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- AMH. (2017). Ibuprofen. https://doi.org/10.1016/j.jorganchem.2012.06.033
- Rainsford, K. D. (2009). Ibuprofen: Pharmacology, efficacy and safety. Inflammopharmacology. https://doi.org/10.1007/s10787-009-0016-x
- Bushra R, A. N. (2010). An overview of clinical pharmacology of Ibuprofen. Oman Medical Journal. https://doi.org/10.5001/omj.2010.49
- Bejarano, P. F., & Paliativos, C. (2006). Ibuprofeno y analgesia. Ibuprofeno y Analgesia.