Kompulsywne zakupy - ucieczka przed problemami?
Kompulsywne zakupy charakteryzują się nabywaniem wielu niepotrzebnych przedmiotów z nagłej i niedającej się powstrzymać potrzeby. W ich wyniku gromadzimy wokół siebie wiele rzeczy, których nigdy nawet nie użyjemy, gdyż satysfakcja płynie nie z wykorzystania nabytego przedmiotu, ale z samego aktu jego zakupu.
Możesz sądzić, że osoby oddające się kompulsywnym zakupom są niedojrzałe i nie potrafią zarządzać pieniędzmi. W rzeczywistości jednak kompulsywne zakupy mogą być przyczyną poważnych problemów i pustki, której takie osoby nie potrafią zapełnić w inny sposób.
Kompulsywne zakupy i ukryte cierpienie
Kompulsywne zakupy to metoda na rozproszenie i ucieczkę przed natarczywymi myślami. Wielu osobom bezwiedne nabywanie przedmiotów pozwala na wypełnienie pustki w swoim życiu lub oderwanie się od rzeczywistości.
Oczywiście taki akt odbywa się bez tego rodzaju refleksji i przemyśleń – dzieje się bezwiednie bez poczucia winy, które pojawia się dopiero później.
Osoby kupujące kompulsywnie często są świadome, że takie postępowanie wcale nie poprawia ich sytuacji – wręcz zdają sobie sprawę z negatywnych konsekwencji gromadzenia niepotrzebnych przedmiotów i marnowania pieniędzy.
Niestety nie każdy potrafi samodzielnie wyrwać się z błędnego koła kompulsywnych zakupów. Może to świadczyć o głęboko ukrytym cierpieniu, którego nie daje się uśmierzyć.
Jak można zachować się w takiej sytuacji? Co zrobić, by rozwiązać ten problem? Czasami jedynym rozwiązaniem jest pomoc specjalisty. Tylko wykwalifikowany psycholog lub terapeuta będzie w stanie rzetelnie ocenić przyczyny Twojego postępowania i ukryte motywy, które doprowadzają Cię na skraj załamania.
Koniecznie czytaj dalej i dowiedz się, czy jesteś w grupie ryzyka i czy kompulsywne zakupy są Twoim sposobem na ucieczkę od problemów.
Czy masz problem z kompulsywnymi zakupami?
Być może zastanawiasz się, czy sama nie masz problemu z kompulsywnymi zakupami lub czy z takim zaburzeniem nie zmaga się ktoś z Twoich bliskich. Poniżej znajdziesz kilka cech charakterystycznych, które mogą świadczyć o takim problemie.
1. Kupowanie rzeczy, których nigdy się nie użyje
Tak jak już wspominaliśmy, kompulsywni zakupowicze często kupują ogromne ilości przedmiotów, których w rzeczywistości nie potrzebują. Takie rzeczy zalegają później w ich domach, zajmując przestrzeń i nigdy nie służąc swoim właścicielom.
Społeczeństwo konsumpcyjne, w którym żyjemy, wykorzystuje reklamy do nakłaniania nas do licznych – często niepotrzebnych – zakupów i wydatków. Firmy zajmujące się marketingiem doskonale dobierają reklamy do danego produktu, przez co łatwiej jest im wziąć na celownik kogoś, kto ma już problem z kompulsywnym kupowaniem.
2. Wydatki przewyższające dochód
W przypadku osób zmagających się z zaburzeniami kompulsywnymi, wydawanie pieniędzy może być prostą i pochyłą ścieżką do poważnych kłopotów finansowych. Zupełnie tak jak hazardziści, osoby kupujące kompulsywnie wydają nawet te pieniądze, których w rzeczywistości nie posiadają. Wpadają więc w długi.
Dla takiej osoby ryzykowne jest już samo posiadanie karty kredytowej czy debetowej. Wówczas popadanie w długi staje się jeszcze prostsze, ale wychodzenie z nich może być praktycznie niemożliwe.
3. Wyprzedaże są impulsem
Tak jak w przypadku reklam, które skłaniają nas do zakupu, tak i wyprzedaże mogą być impulsem, które zmuszają daną osobę do kompulsywnego działania. To spore zagrożenie, które może nas wiele kosztować – zarówno dosłownie, jak i w przenośni.
Najczęściej na wyprzedażach można znaleźć wiele przedmiotów w atrakcyjnych cenach. Kiedy kupujemy je jednak niemalże hurtowo, generuje to ogromne koszty. Niezależnie od tego, czy rzucimy się na ubrania, akcesoria czy inne przedmioty, możemy skończyć z całą stertą niepotrzebnych rzeczy, za które sporo zapłaciliśmy.
Może nie wydawać się to oczywiste, ale w rzeczywistości kompulsywne zakupy mogą świadczyć o niskiej samoocenie osoby z takim problemem.
Inną przyczyną może być również depresja. Nie warto wstydzić się prosić o pomoc, gdyż to specjalista najlepiej oceni źródło zaburzenia i pomoże wydostać się z błędnego koła autodestrukcyjnego postępowania.
Osoby dokonujące kompulsywnych zakupów w ich trakcie czują się lepiej i pozytywnie wpływa to ich na nastrój. Jednak później nadchodzi etap zwątpienia i wyrzutów sumienia.
Zdają sobie sprawę z konsekwencji, jednak w odpowiednim momencie nie byli w stanie przerwać swojego działania. Wyrzuty sumienia tylko nasilają objawy depresji i pogłębiają pustkę.
Walka z kompulsywnymi zaburzeniami jest trudna i czasami wymaga pomocy z zewnątrz.
Warto jednak podjąć to wyzwanie, by uniknąć problemów finansowych i dalszych problemów emocjonalnych. Opowiedz najbliższym o swoich przemyśleniach – niezależnie, czy problem dotyczy Ciebie, czy innej bliskiej Ci osobie.
Wspólnie na pewno znajdziecie rozwiązanie, które pomoże dotkniętej tym zaburzeniem osobie wyjście z tego specyficznego nałogu.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
-
Lejoyeux, M., & Weinstein, A. (2010). Compulsive buying. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36(5), 248-253.
-
Müller, A., Mitchell, J. E., & de Zwaan, M. (2015). Compulsive buying. The American Journal on Addictions, 24(2), 132-137.
-
Christenson, G. A., Faber, R. J., De Zwaan, M., Raymond, N. C., Specker, S. M., Ekern, M. D., … & Eckert, E. D. (1994). Compulsive buying: descriptive characteristics and psychiatric comorbidity. The Journal of clinical psychiatry.
