Żywność transgeniczna — co o niej wiesz?
Żywność transgeniczna to żywność wyprodukowana z organizmów roślinnych lub zwierzęcych modyfikowanych genetycznie. Oznacza to, że łańcuch DNA tych organizmów został zmieniony przy pomocy inżynierii genetycznej w celu uzyskania określonych mutacji, dzięki którym uzyskują one nowe, lepsze cechy. W ten sposób udało się wyhodować organizmy z większą odpornością na niesprzyjające warunki klimatyczne, wirusy czy szkodliwe herbicydy.
W przeciwieństwie do produktów, które pochodzą z naturalnych upraw rolnych, modyfikacja łańcucha DNA organizmów transgenicznych zachodzi w laboratorium, co w konsekwencji wpływa na organizm, a później na całą uprawę. Tego rodzaju produkty tworzone są przez biotechnologów, którzy dziś są w stanie, za sprawą wprowadzenia wybranych genów bakterii, wirusów czy zwierząt, nadać roślinie nowych cech, których wcześniej nie posiadała. Analizując to wszystko w poniższym artykule, zastanowimy się, czy żywność transgeniczna w rzeczywistości jest dobrym rozwiązaniem?
Żywność transgeniczna — co o niej wiesz?
Żywność transgeniczna dziś to w szczególności produkty roślinne takie, jak: owoce, ziarna zbóż, czy płatki zbożowe, jednak już podejmowane są próby tworzenia genetycznie zmodyfikowanych produktów mięsnych. Początkowo żywność transgeniczna wydawała się świetnym rozwiązaniem korzystnym dla konsumenta. Zapewniła pomoc rolnikom, dzięki temu, że rośliny GMO znoszą ekstremalne warunki atmosferyczne i są gwarancją uzyskania wysokich plonów, czy zmniejszenie głodu na świecie. Jednak z upływem czasu, przeprowadzane badania dowiodły, że ingerowanie w materiał genetyczny roślin i produkowanie z nich żywności może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia człowieka. Oprócz tego stała się poważnym problemem w rolnictwie i ziarnem niezgody między tymi, którzy są zwolennikami podobnej żywności, a rolnikami, którzy pragną pozostać przy tradycyjnym, naturalnym uprawianiu roślin.
Jak żywność transgeniczna wpływa na nasze zdrowie?
Po długoletnich i dokładnych badaniach, eksperymentach i próbach okazało się, że żywność transgeniczna może powodować następujące, negatywne skutki dla zdrowia człowieka:
- pojawienie się nowych alergii pokarmowych, jako że produkty te zawierają nowe toksyny i alergeny, które negatywnie i uczulająco wpływają na organizm. Przykładem tego jest głośny przypadek w Stanach Zjednoczonych – StarLink Corn (2000). W sprzedawanych produktach kukurydzianych wykryto zmodyfikowaną kukurydzę StarLink, dopuszczoną jako pasza dla zwierząt, jednak nieautoryzowana do konsumpcji, ze względu na przejawianie cech alergenu.
- w procesie produkcji żywności transgenicznej używane są geny zwiększające odporność na działanie antybiotyków. W związku z tym istnieje prawdopodobieństwo, że geny te zostaną przeniesione do łańcucha DNA bakterii, które tym samym staną się odporne na niektóre leki.
- wzrost zanieczyszczenia pokarmów i środowiska poprzez częstsze stosowanie toksycznych pestycydów w procesie hodowli.
- badania przeprowadzone w Austrii dowiodły, że żywność transgeniczna zmniejsza zdolność płodności. W przeprowadzonym eksperymencie myszy były karmione kukurydzą zmodyfikowaną genetycznie, czego efektem była mniejsza płodność tych zwierząt w porównaniu do tych karmionych kukurydzą naturalną.
- do chwili obecnej nie udało się jednak dokładnie ustalić ryzyka, jakie stanowi dla zdrowia żywność transgeniczna. Istnieją przypuszczenia, że mają one wpływ na występowanie niektórych chorób na przykład raka.
Inne zagrożenia jakie niesie ze sobą żywność transgeniczna
Zagrożenia, jakie stoją za produktami genetycznie modyfikowanymi to już nie tylko kwestie zdrowotne, które są dla każdego z nas najważniejsze. Z tego powodu wciąż przeprowadzane są badania nad wpływem tych produktów na organizm człowieka. Istnieją także inne, równie ważne problemy, które codziennie są omawiane między państwami i specjalnymi organizacjami zajmującymi się tym tematem.
Żywność transgeniczna poważnie wpływa na środowisko
Uprawy GMO umożliwiają użycie mocniejszych środków chemicznych i pestycydów w ich uprawie, co ma negatywny wpływ nie tylko na sam organizm transgeniczny, ale i zagrażają tradycyjnym odmianom. Może bowiem dojść do ich całkowitego zniszczenia i nieodwracalnej utraty różnorodności biologicznej. Znanych jest wiele przypadków, gdzie rolnicy byli zmuszeni przez ustawy prawne uprawiać jedynie nasiona transgeniczne, co doprowadziło do utraty tych tradycyjnych.
Żywność transgeniczna negatywnie wpływa na gospodarkę
Rozwój GMO jest w rękach kilku międzynarodowych firm, które cały czas się rozwijają. To kwestia czasu kiedy rynek nasion zostanie całkowicie przez nie przejęty, a co za tym idzie i rynek produktów spożywczych z nich wyrabianych. Artykuły te posiadają cechy, które są atrakcyjne dla konsumenta, dlatego też są częściej zakupowane niż te tradycyjne. Jednocześnie żywność transgeniczna jest dużo bardziej ekonomiczna, eliminując tym samym artykuły spożywcze z nasion i roślin uprawianych w tradycyjny, naturalny sposób, które nie mogą być sprzedawane po podobnie niskiej cenie.
Najpopularniejsza żywność transgeniczna
Na chwilę obecną firmy zajmujące się żywnością modyfikowaną genetycznie cały czas pracują nad tym, aby uzyskać więcej podobnych wyrobów w tym także mięsnych. Dziś w grupie tych produktów możemy znaleźć:
- kukurydza i wszystkie jej pochodne (mąka, otręby, olej, syrop itp.)
- soja i jej pochodne
- bawełna
- ziemniaki
- trzcina cukrowa
- ryż
- pomidory
- truskawki
- ananas
- papryka
Na koniec warto zadać pytanie, jakie jest Twoje zdanie na temat żywności transgenicznej? Uważasz ją za dobrodziejstwo, które niesie ze sobą przyszłość, czy wolisz pozostać przy tradycyjnych formach uprawy roślin?
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Agricultural Marketing Service. U.S. Department of Agriculture. (s. f.). List of Bioengineered Foods. Consultado el 3 de noviembre de 2023. https://www.ams.usda.gov/rules-regulations/be/bioengineered-foods-list
- Bawa, A. S., & Anilakumar, K. R. (2013). Genetically modified foods: safety, risks and public concerns-a review. Journal of Food Science and Technology, 50(6), 1035–1046. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3791249/
- Cancer Research UK. (9 de febrero de 2022). Do genetically modified (GM) foods cause cancer? https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/causes-of-cancer/cancer-myths/do-genetically-modified-foods-cause-cancer
- Dona, A., & Arvanitoyannis, I. S. (2009). Health risks of genetically modified foods. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 49(2), 164–175. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18989835/
- Phillips, T. (2008). Genetically modified organisms (GMOs): Transgenic crops and recombinant DNA technology. Nature Education, 1(1), 213. https://www.nature.com/scitable/topicpage/genetically-modified-organisms-gmos-transgenic-crops-and-732/
- U.S. Food and Drug Administration. (3 de agosto de 2022). GMO Crops, Animal Food, and Beyond. https://www.fda.gov/food/agricultural-biotechnology/gmo-crops-animal-food-and-beyond
- U.S. Food and Drug Administration. (19 de abril de 2023). How GMOs Are Regulated in the United States. https://www.fda.gov/food/agricultural-biotechnology/how-gmos-are-regulated-united-states
- U.S. Food and Drug Administration. (2022). GMOS and Your Health. https://www.fda.gov/media/135280/download
- World Health Organization (WHO). (1 de mayo de 2014). Food, genetically modified. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/food-genetically-modified