Lekcja życia, której udzielą Ci trzy mądre małpki

Trzy mądre małpki to obraz, który z pewnością nie raz przykuł Twoją uwagę. Dowiedz się, jaką naukę możesz wyciągnąć z tej tradycyjnej japońskiej historii.

Lekcja płynąca z historii o trzech mądrych małpkach, które można spotkać na licznych obrazach czy rzeźbach, jest następująca: uważaj na to, co mówisz, co słyszysz i co widzisz. Małpki pierwotnie wywodzą się z Japonii, gdzie można spotkać je w świątyni Toshogu w Nikko.

Historię o trzech mądrych małpach zakrywających sobie kolejno usta, oczy i uszy datuje się na pierwszą połowę XVII wieku, około roku 1636.

Niewiele obrazów jest tak głęboko zakorzenionych w zbiorowej świadomości tylu pokoleń i kultur, jak ,,Trzy Mądre Małpy”. Stały się one ikoną i symbolem, na bazie których powstały liczne teorie filozoficzne czy etyczne.

W pierwotnym rozumieniu japońskiej tradycji lekcja, której udzielają nam małpki jest następująca: ,,nie patrz na zło, nie słysz zła i nie mów nic złego”. Chcesz dowiedzieć się więcej? Koniecznie czytaj dalej.

Podobna lekcja, jak ta płynąca z historii o trzech mądrych małpach, jest obecna na przykład w pismach Konfucjusza. Inni badacze wskazują za to na powiązanie tej tradycyjnej legendy z opowieścią Sokratesa o trzech sitach, czyli tak zwanych filtrach prawdy.

Jak widzisz zwykły obrazek przedstawiający trzy zwierzątka w nietypowych pozach może nieść ze sobą ogromny ładunek wiedzy i refleksji, warto więc poświęcić chwilę temu zagadnieniu.

Opowieść Sokratesa o trzech sitach

Aby lepiej zrozumieć podobieństwa pomiędzy japońską legendą, a tak zwanym filtrem prawdy Sokratesa, najpierw trzeba zagłębić się w tę drugą opowieść. Jest to jeszcze jedna niezwykle istotna życiowa lekcja, którą obdarzył nas słynny starożytny filozof. Oto ona:

Postępując zgodnie z opisanymi powyżej ,,filtrami” stajemy się bardziej uważni, krytyczni i wstrzemięźliwi, jeśli chodzi o to, co widzimy, słyszymy, czy sami mówimy. Nic więc dziwnego, że wiele osób zauważa bezpośredni związek tej przypowieści z obrazem trzech małpek. Bo lekcja przekazywana nam przez nie niesie ze sobą taki sam morał.

Lekcja, której udzielają małpki

Przyjrzyjmy się bliżej obrazowi ,,Trzy Mądre Małpy” oraz związanej z nim tradycyjnej opowieści.

Małpka zakrywająca usta: Iwazaru

Iwazaru to małpka, którą widzisz po lewej stronie. Według japońskiego filozofa, postać ta reprezentuje konieczność zatrzymywania złych rzeczy dla siebie i nierozprzestrzeniania ich dalej w świat.

Łączy się to zarówno z nieprzekazywaniem złych informacji zasłyszanych od innych, jak i z ograniczeniem dzielenia się własnymi frustracjami czy negatywnymi myślami. Skromność i rozwaga polega również na tym, by nie obnosić się zbytnio ze swoim życiem emocjonalnym. Wstrzemięźliwość i umiar to niezwykle cenne cechy.

Na tym przykładzie widać idealnie, jak historia o małpkach wpisuje się także w filozofię propagowaną przez Sokratesa.

Tak samo jak w przypadku opowieści o filtrach prawdy, tutaj również lekcja jest następująca: nie plotkuj, nie rozpowszechniaj niesprawdzonych czy krzywdzących informacji. Nie każda plotka jest prawdziwa, ale każda może wyrządzić wiele szkód, gdy przekaże się ją na głos.

Małpka zakrywająca uszy: Kikazaru

Kikazaru to małpka siedząca pośrodku. W Japonii bardzo negatywnie postrzega się osoby, które plotkują, obgadują czy krytykują innych za ich plecami, tak samo jak i te przynoszące złe wieści.

Właśnie dlatego Japończycy uważają, że lepiej jest zakryć uszy i nie słuchać tego, co niektórzy mają nam do powiedzenia, aby ograniczyć ,,siłę rażenia” tych słów.

Być może to tradycyjne przekonanie wydaje Ci się szokujące, ale w świecie Dalekiego Wschodu jest to zupełnie normalna reakcja. Kiedy zastanowimy się nie tylko nad japońską tradycją, ale i nad tym, jaka lekcja płynie z opowieści Sokratesa o trzech sitach, okaże się, że można spojrzeć na ten aspekt z zupełnie innej perspektywy:

Czasami musimy usłyszeć jakąś negatywną informację, gdyż jest ona użyteczna. Dajmy na to, warto wysłuchać kogoś, kto dzieli się z Tobą konstruktywną krytyką, gdyż pozwoli Ci to na uniknięcie podobnych błędów w przyszłości.

Z kolei, kiedy dana informacja jest nie tylko zła, ale i nieprzydatna, lekcja, którą daje nam środkowa małpka wydaje się być jak najbardziej na miejscu.

Małpka zakrywająca oczy: Mizaru

Według filozoficznego i moralnego kodeksu santai, lepiej jest nie widzieć, nie słyszeć i nie mówić o rzeczach niesprawiedliwych. Oczywiście wszyscy wiemy, że takie zachowanie nie zawsze jest możliwe, ani nawet wskazane, w prawdziwym życiu.

Kiedy jednak przyjrzymy się obrazowi trzech małpek przez filtry prawdy Sokratesa, zdamy sobie sprawę  jednej bardzo ważnej rzeczy. Nie chodzi o to, by odwracać się od pokrzywdzonych, ale o to, by nie dawać złu prawa głosu. 

Zamykając oczy, uszy i usta, by nie propagować złych, nieużytecznych i szkodliwych informacji. Może pozwolić nam na kreowanie lepszego świata i podkreślenie wszystkich jego jasnych stron.

Lekcja, której udzielają nam trzy małpki to przede wszystkim zachowanie rozwagi, umiaru i ostrożności w każdej sytuacji.

Słowa mają ogromną wagę i można nimi ranić jak najostrzejszą bronią, dlatego też ,,uważaj na słowa, zamknij oczy na wszystko, co jest nieużyteczne i niepotrzebne, zamknij oczy na wszystko, co niesie szkodę i zniszczenie, nie tylko Tobie, ale i innym”.