Znamiona barwnikowe: czy są niebezpieczne?

Podobnie jak na skórze, na oczach mogą też pojawić się plamki czy znamiona, znane jako znamiona barwnikowe. Nie muszą być niebezpieczne, ale należy je obserwować.

Napisane i zweryfikowane przez pielęgniarka Maria Marin Garcia.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Znamiona barwnikowe znane są jako pieprzyki czy piegi na oczach. To plamki wewnątrz oka, które kolorem i kształtem przypominają te na skórze.

Te niezłośliwe zmiany pojawiają się u około 6 % białych ludzi. Najczęściej występują u noworodków i ludzi poniżej 20 roku życia. Ryzyko przekształcenia się zmiany w niebezpieczną dolegliwość nie przekracza 1 %.

Można się jednak obawiać, że plamki te są niebezpieczne. Dowiedz się, czym są znamiona barwnikowe i poznaj związane z nimi ryzyko.

Czym są znamiona barwnikowe?

Znamię barwnikowe to niezłośliwa zmiana z pigmentem, która pojawia się na oku. Formuje się z przodu, na białej części, na błonie zwanej spojówką. Znamiona barwnikowe są skutkiem nadmiernej i niejednolitej kumulacji melanocytów. Komórki te produkują pigment zwany melaniną, który daje kolor skórze, włosom i oczom.

Ich kształt może być płaski lub wypukły, wielkość poniżej 2 milimetrów. Wyglądem przypominają pieprzyki na skórze. Ich pojawianie się to kwestia wrodzona. Pieprzyki te pojawiają się także od nadmiernej ekspozycji na słońce bez ochrony. Dlatego częściej występują u osób z jasną skórą.

Znamiona barwnikowe: objawy

Znamiona barwnikowe zasadniczo nie dają objawów. Należy udać się do lekarza, gdy pojawi się podrażnienie. Mała plamka na oku nie musi oznaczać nic złego. Podobnie jak w przypadku pieprzyków, większość znamion barwnikowych nie wywołuje objawów ani komplikacji, to po prostu znaki szczególne.

Pieprzyki stanowią normalne zmiany w obrębie gałki ocznej. Czasami myli się je z plamkami pigmentu, które niejednokrotnie prześwitują przez błonę. Pieprzyki w oku mają wyraźne kontury, są płaskie i poruszają się pod wpływem nacisku. Nie są one przytwierdzone do wewnętrznych warstw oka.

Kiedy iść do lekarza?

W przypadku około 1 % znamion mogą pojawić się mutacje melanocytów, prowadzące do nowotworu, czyli złośliwej zmiany.

Jeśli zostanie ona zbyt późno wykryta, może nie udać się jej wyleczyć. Dlatego należy obserwować wszystkie znamiona na ciele. Trzeba iść do lekarza w następujących przypadkach:

• Powiększenie rozmiaru
• Zmiana wyglądu
• Nietypowe umiejscowienie
• Szybki rozwój znamienia

Jaki rodzaj znamion jest niebezpieczny?

Zasadniczo znamiona barwnikowe nie są niebezpieczne, ale wszelkie nietypowe objawy wymagają konsultacji. Pieprzyk może jednak stać się złośliwy. Oto symptomy, które o tym świadczą:

• Zmiana koloru: niezłośliwe są brązowe lub szare. Żółtawy kolor nie jest normalny.
• Problemy ze wzrokiem: podwójny lub rozmazany obraz.
• Zaczerwienienie.
• Ból i świąd.
• Zmiany kształty, tekstury, grubości czy twardości.
• Pojawienie się zmiany w późniejszym wieku.
• Wysięk płynu.

Leczenie znamion barwnikowych

Na szczęście, według American Academy of Ophthalmology, większość znamion barwnikowych nie wymaga leczenia, gdyż nie wpływają one na wzrok ani nie szkodzą zdrowiu. Jeśli zmiana nie jest złośliwa, nic nie trzeba robić.

Jeśli jednak pieprzyk zmienia się, rośnie lub przekształca w nowotwór, należy go usunąć. Radioterapia także bywa stosowana. Znamiona barwnikowe nie zagrażają naszemu zdrowiu, ale musimy je obserwować. W razie jakiejkolwiek zmiany, należy udać się do specjalisty.