Uszkodzenie nerek a spożywanie białka: co powinieneś wiedzieć?

Pomimo mitów, dieta wysokobiałkowa jest bezpieczna i nie powoduje uszkodzeń nerek ani wątroby.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Saúl Sánchez Arias.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Przez wiele lat spekulowano, że wysokie spożycie białka może powodować uszkodzenie nerek i inne problemy zdrowotne. Z tego powodu doradzano umiarkowane przyjmowanie tego składnika odżywczego, który jest niezbędny dla naszego ogólnego stanu zdrowia. Wtedy na scenie pojawiła się sarkopenia i stała się coraz częstszym problemem osób dorosłych. Czytaj dalej, gdyż przyjrzymy się faktom dotyczącym wpływu spożycia białka na uszkodzenie nerek.

Białka są podstawowymi elementami strukturalnymi i homeostatycznymi i biorą udział w wielu różnych procesach w organizmie.

Korzystne jest zapewnienie wysokiego spożycia tego składnika, co opiszemy poniżej. Pierwszą rzeczą, którą należy wyjaśnić, jest to, że te pochodzenia zwierzęcego mają wyższą jakość niż te pochodzenia roślinnego.

Uszkodzenie nerek a spożycie białka: czy istnieje związek?

To prawda, że u osób ze schorzeniami nerek lub wątroby nadmierne spożycie białka (i innych składników odżywczych) może być niewskazane. Jednak u osób zdrowych nie ma powodu, aby przestrzegać tego zalecenia. Wręcz przeciwnie.

Aktualne wytyczne dietetyczne zalecają dzienne spożycie co najmniej 0,8 grama białka na kilogram masy ciała u osób prowadzących siedzący tryb życia. U sportowców wymagania mogą się nawet podwoić.

A najnowsze badania nie powiązały spożycia białka na przestrzeni lat z uszkodzeniem nerek lub wątroby. Wręcz przeciwnie. Niedobór tych składników może źle wpływać na tkanki, inicjując sytuację katabolizmu.

Uważa się, że proponowanie diety o niskiej zawartości białka jest bardziej szkodliwe niż wprowadzenie do diety wysokiej zawartości białka. Wskazane jest również łączenie regularnego spożycia białek o wysokiej wartości biologicznej z regularnymi ćwiczeniami fizycznymi. Pomoże to w maksymalnym wykorzystaniu tych składników odżywczych. Mięśnie pozostaną aktywne i będą w ciągłej adaptacji, unikając katabolizmu.

Czy białka wpływają na zdrowie kości?

Pojawiły się również spekulacje, że białka mogą mieć negatywny wpływ na tkankę kostną. To też nie jest prawda.

Chociaż dieta wysokobiałkowa może stymulować wydalanie wapnia przez nerki, efekt ten nie został powiązany z osteoporozą. Istnieją nawet badania, opublikowane w Journal of Frailty, Sarcopenia and Falls, które wiążą dietę wysokobiałkową z niższym ryzykiem złamań.

Aktualne dowody wydają się wskazywać, że kluczem do zachowania zdrowych kości są ćwiczenia siłowe, ekspozycja na światło słoneczne i odpowiednie spożycie wapnia. Spożywanie wystarczającej ilości białka również robi różnicę, ponieważ utrzymuje mięsień w stanie funkcjonalnym, pozwalając na amortyzację uderzeń.

Ile białka jeść?

W kwestii optymalnej dziennej dawki białka istnieją pewne kontrowersje.

Wydaje się jasne, że sportowcy powinni priorytetowo traktować przyjmowanie tych składników odżywczych, aby uzyskać odpowiednią regenerację tkanek po wysiłku. Osoby prowadzące siedzący tryb życia mogą również przywiązywać większą wagę do białka, aby zapewnić utrzymanie siły mięśni.

Należy jednak zaznaczyć, że co najmniej połowa białek w diecie powinna mieć wysoką wartość biologiczną. Mówimy tutaj o produktach pochodzenia zwierzęcego.

Zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy i mają dobrą strawność. Kiedy zwiększamy spożycie białka, jakość białka ma mniejsze znaczenie. Ale jeśli jesteśmy w niższych przedziałach spożycia, ten czynnik jest decydujący.

Dobrą alternatywą może być nawet włączenie do diety suplementów, które pomogą zaspokoić zapotrzebowanie. W takim przypadku preferowanym wyborem powinny być izolaty serwatki, ponieważ mają wyższe stężenie białka. Ponadto nie zawierają laktozy, cukru, który u niektórych osób może powodować problemy z trawieniem.

Białko nie ma wpływu na uszkodzenie nerek w perspektywie średnioterminowej

Spożywanie białka w perspektywie średnioterminowej, nawet w dużych dawkach, nie powoduje uszkodzenia nerek ani wątroby. Tylko u osób z jakąś wcześniejszą chorobą konieczne byłoby monitorowanie spożycia tych składników odżywczych, aby uniknąć przeciążenia narządów.

Mówimy jednak o bardzo specyficznych sytuacjach, które nie zdarzają się tak często. Nie dotyczy to populacji ogólnej.

Na koniec należy podkreślić, że oprócz zaspokojenia zapotrzebowania na białko, konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia aktywności fizycznej. Przede wszystkim należy nadać priorytet pracy siłowej. W ten sposób można kontrolować wewnętrzny stan zapalny, a tkanka mięśni zachowuje funkcjonalność.