Rodzaje blizn: charakterystyka i leczenie
Skóra może goić się na różne sposoby, ponieważ nie wszystkie rany są takie same. Sposób, w jaki doszło do urazu, może powodować głębsze lub bardziej powierzchowne rany. To właśnie determinuje różne rodzaje blizn, które mogą powstać na ciele człowieka.
Najpierw zobaczymy, jak skóra reaguje na ranę, tworząc bliznę, a następnie omówimy różne rodzaje blizn.
Ważne jest również, aby wziąć pod uwagę, którą warstwę skóry dotknęła rana. Skóra składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Najbardziej powierzchowną warstwą jest naskórek, który styka się ze skórą właściwą, natomiast tkanka podskórna jest najgłębsza i styka się z wnętrzem ciała.
Warstwa pośrednia skóry to skóra właściwa, która może powodować patologiczne blizny w przypadku wystarczająco głębokich ran, które jej sięgają. Skóra właściwa jest wysoce wyspecjalizowaną tkanką, co wiąże się z trudnościami przy jej regeneracji.
Fazy leczenia
Zraniona skóra wyzwala szereg procesów, które mają na celu ją naprawić. Sposób, w jaki przebiegają te procesy, decyduje o przebiegu leczenia. Istnieje pięć faz leczenia:
1. Koagulacja i odpowiedź naczyniowa
Jak tylko dojdzie do urazu, krew przemywa ranę. Ciała obce wyciąga się z miejsca zranienia, aby uniknąć infekcji. Następnie za pomocą płytek krwi naczynia są zamykane, aby zakrzepnąć i zatamować krwawienie.
2. Zapalenie
Druga faza to faza zapalna. Chociaż skóra staje się czerwona, nie oznacza to infekcji. Zaczerwienienie jest spowodowane intensywnym ruchem komórkowym i zwiększonym przepływem krwi. W ranie może nawet powstać czysty płyn zapalny, co również nie jest oznaką infekcji.
3. Granulacja
Teraz zaczyna się najważniejszy etap leczenia rany. Komórkami najbardziej zaangażowanymi w ten proces są fibroblasty, które przemieszczają się do miejsca urazu, aby wytworzyć kolagen. Kolagen jest głównym składnikiem skóry właściwej; dlatego to właśnie on zastępuje utraconą tkankę.
Dowiedz się więcej: Siniaki – oto 9 naturalnych sposobów na pozbycie się ich
4. Epitelializacja
Przedostatnim etapem gojenia rany jest odbudowa warstwy oddzielającej zewnętrzną od wewnętrznej. Skóra zawdzięcza swoją barierę naskórkowi. Epitelializacja polega na ponownym tworzeniu uszkodzonego naskórka przez komórki zwane keratynocytami.
5. Przebudowa
Kiedy rana się zamyka, proces gojenia się ciała określa ostateczną charakterystykę blizny. Jeśli rana dotknęła tylko naskórek, zwykle następuje tylko regeneracja komórek, a blizna jest zwykle zwykła, liniowa. Jednak, jeśli rana była głęboka, istnieje większe prawdopodobieństwo powstania blizny patologicznej.
Rany, które sięgają skóry właściwej, częściej prowadzą do powstania blizny patologicznej.
Rodzaje leczenia
Fazy gojenia się skóry są zawsze takie same w przypadku każdej rany, ale, jak wspomnieliśmy, nie wszystkie rany są takie same. Dlatego w świecie dermatologii i chirurgii przyjęto identyfikować trzy rodzaje procesów gojenia się skóry:
- Proces, który zachodzi, gdy rana jest niewielka; rana nie jest głęboka, a brzegi rany są blisko siebie. Zwykle nie pozostawia długotrwałej blizny.
- Gojenie głębszej rany ingerującej w skórę właściwą. Rezultatem jest zwykle większa niż zwykle blizna o rzucającym się w oczy wyglądzie. Główną przyczyną jest niewystarczająca produkcja białka podczas regeneracji lub istnienie bardzo dużej odległości między krawędziami rany. Kiedy tak się dzieje, skóra właściwa musi wytworzyć dużo nowej tkanki na etapie granulacji i to jest powodem ostatecznej blizny.
- Trzeci, ostatni rodzaj blizn wiąże się z interwencją medyczną. W tym przypadku chirurg zakłada drugi szew na już istniejący lub wykonuje przeszczep skóry w celu naprawy uszkodzonego obszaru.
Możesz Cię zaciekawić: Piękne plecy bez trądziku – poznaj niezawodne wskazówki
Rodzaje blizn
Blizny mogą być normalne lub patologiczne. Te ostatnie mogą być obszerne lub głębokie.
Chociaż blizny są normalnym i oczekiwanym efektem uszkodzenia skóry, niektóre z nich medycyna uważa za patologiczne. Zobaczmy, jak medycyna klasyfikuje blizny:
- Zwykła: pojawia się po rutynowym procesie naprawy skóry. Efektem końcowym jest cienka linia.
- Zanikowa (atroficzna): w miejscu rany pojawia się niewielkie zagłębienie w wyniku utraty białka (kolagenu i elastyny) w skórze. Bardzo często blizny atroficzne pojawiają się w przypadku trądziku.
- Przerostowa: blizna spowodowana nadmierną produkcją kolagenu. Powstała skóra jest gruba i wystaje ponad poziom normalnego naskórka. Zwykle występuje w obszarach skóry pozostających w ciągłym ruchu, takich jak kolano.
- Keloidowa (bliznowce): zbyt duża przerostowa blizna. Może swędzieć, a nawet powodować pieczenie. Zwykle wykracza poza początkowe granice rany, która doprowadziła do jej powstania.
- Przykurcz bliznowaty: tak nazywa się blizny po oparzeniach. Tkanka blizny kurczy się i deformuje dotknięty obszar.
Sposób, w jaki doszło do uszkodzenia skóry oraz proces gojenia rany wpływa na rodzaj blizny i na to, czy niezbędne będzie specjalistyczne leczenie. Możesz skonsultować się chirurgiem lub dermatologiem, jeśli masz bliznę, która Cię niepokoi. Specjalista zbada bliznę i podpowie, które podejście będzie prawdopodobnie najlepsze w Twoim przypadku.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Andrades, Patricio, and Sergio Sepúlveda. “Cicatrización normal.” Cirugia Plástica Esencial Santiago: Universidad de Chile (2005).
- Basto, Carlos Valencia. “Cicatrización: proceso de reparación tisular. Aproximaciones terapéuticas.” Investigaciones Andina 12.20 (2010): 85-98.
- Yousef H, Alhajj M, Sharma S. Anatomy, Skin (Integument), Epidermis. [Updated 2019 Jun 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470464/
- Senet, P. “Fisiología de la cicatrización cutánea.” EMC-Dermatología 42.1 (2008): 1-10.