Dikloksacylina: użycie i działania niepożądane

Napisane i zweryfikowane przez farmaceuta Fabiola Marín Aguilar.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

To lek stosowany w walce z infekcjami bakteryjnymi. Jest przepisywany osobom dorosłym i dzieciom, które ukończyły 12. rok życia. Jak działa dikloksacylina i jakie są jej skutki uboczne? Czytając dzisiejszy artykuł poznasz odpowiedzi na te pytania.

Dikloksacylina to antybiotyk beta-laktamowy należący do grupy penicylin i środków odpornych na penicylinę. Ta druga grupa odnosi się do enzymów produkowanych przez niektóre mikroby, które są w stanie hydrolizować i dezaktywować penicylinę. Z poniższego artykułu dowiesz się kiedy lekarz może przepisać ten lek oraz poznasz jego ewentualne działania niepożądane.

Dikloksacylina przydaje się w leczeniu infekcji wywołanych przez bakterie gram dodatnie, takie jak Staphylococcus aureus. Jest również skuteczna w leczeniu infekcji wywołanych przez bakterie z rodziny A streptococci, takie jak Streptococcus pneumoniae.

Krótka lekcja historii

Pierwszym powszechnie wykorzystywanym antybiotykiem była penicylina G, nazywana również benzolpenicyliną. Została ona odkryta w 1928 r. przez Alexandera Fleminga, za co otrzymał on Nagrodę Nobla.

Od tego momentu postępy w medycynie umożliwiły rozwój nowych cząsteczek przeznaczonych do celowanego leczenia różnych infekcji bakteryjnych.

W dzisiejszych czasach poza penicyliną G istnieją różne grupy antybiotyków beta-laktamowych. Zaliczamy do nich ampicylinę, amoksycylinę, czy penicyliny odporne na penicylinę, takie jak dikloksacylina, której działanie przybliżymy w dzisiejszym artykule.

Terapeutyczne wskazania do stosowania penicylin

Lekarze przepisują dikloksacylinę dorosłym i dzieciom powyżej 12. roku życia w celu leczenia następujących infekcji bakteryjnych:

• Ostre paciorkowcowe zapalenie gardła i migdałków
• Infekcje skóry i związanych z nią struktur, takich jak szkarlatyna, liszaj, czy czyraki
• Infekcje struktur zębowych i przyzębowych

Dawka i czas terapii zależy od rodzaju schorzenia, które wymaga leczenia.

Mechanizm działania

Mechanizm działania penicyliny wiąże się z aktywacją enzymów, które zmieniają bakterie ścian komórkowych, działając jako bakteriocydy. Innymi słowy, niszczą one bakterie.

Kilka ostrzeżeń dotyczących użycia

Przed rozpoczęciem leczenia dikloksacyliną należy poinformować lekarza jeśli kiedykolwiek miało się reakcję alergiczną na penicylinę lub inne antybiotyki beta-laktamowe.

Dikloksacylina, podobnie jak większość antybiotyków, może wywoływać biegunkę lub rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy z powodu bakterii Clostridium difficile.

Czy dikloksacylina może wchodzić w interakcje z innymi lekami?

Przyjmując dikloksacylinę należy mieć świadomość, o czym wspomnieliśmy już wcześniej, że jest to penicylina. Badania wykazały, że penicyliny są w stanie zmniejszać wydalanie metotreksatu, gdy leki te przyjmowane są razem. Takie zmniejszenie wydalania leku może prowadzić do zwiększenia jego toksyczności.

Poza tym penicyliny mogą wchodzić w interakcje z antykoncepcją doustną, zmniejszając jej skuteczność, a tym samym zwiększają ryzyko zajścia w ciążę.

Ciąża, karmienie piersią i dikloksacylina

Zebrane do dnia dzisiejszego doświadczenia kliniczne sugerują, że dikloksacylina niesie ze sobą niewielkie ryzyko dla ciąży, płodu lub nowonarodzonego dziecka. Jednak lekarze powinni ocenić korzyści i wady płynące ze stosowania tego leku zanim go przepiszą.

W przypadku kamienia piersią wydaje się, że penicylina przedostaje się w bardzo niewielkich ilościach do mleka matki. Dlatego też mało prawdopodobne jest, że dziecko doświadczy jakichkolwiek szkodliwych działań leku. Mimo tego lekarz nadal powinien przeprowadzić ocenę ryzyka i korzyści.

Mimo tego lekarze często używają dikloksacyliny w celu leczenia zapalenie gruczołu mlekowego u matek karmiących piersią. To może czasami wpłynąć na mikrobiom w jamie ustnej i jelitach dziecka, prowadząc do wystąpienia epizodów biegunki.

Jednak takie działanie nie zostało wystarczająco dobrze zbadane, a leczenie penicyliną podczas karmienia piersią nadal jest stosowane.

Działania niepożądane dikloksacyliny

Do działań niepożądanych dikloksacyliny i antybiotyków ogólnie zaliczamy głównie zaburzenia żołądkowo-jelitowe, między innymi:

• Mdłości.
• Wymioty.
• Biegunkę.
• Wzdęcia.
• Ból nadbrzusza, a nawet halitozę.

Poza tym, podobnie jak inne penicyliny, może wywoływać objawy alergiczne, takie jak wysypka, świąd, pokrzywka lub reakcje anafilaktyczne w przypadku ostrej alergii.

Podsumowując

Należy podkreślić, że antybiotyki są przepisywane w celu leczenie infekcji bakteryjnych, ale nie są skuteczne w terapii infekcji wirusowych.

Dlatego też stosowanie antybiotyków w celu leczenia przeziębienia, grypy, czy innych chorób wywołanych przez wirusy nie przyniesie oczekiwanych skutków. Poza tym wzrasta ryzyko rozwoju lekooporności. Przed rozpoczęciem leczenia zawsze skontaktuj się ze swoim lekarzem.