Olejek eteryczny z kocanki: możliwe korzyści i środki ostrożności

Olejek eteryczny z kocanki stosowany jest w medycynie naturalnej jako środek wspomagający pielęgnację skóry. Jakie są jego główne zastosowania? Oto szczegóły!
Olejek eteryczny z kocanki: możliwe korzyści i środki ostrożności
Franciele Rohor de Souza

Przejrzane i zatwierdzone przez: farmaceuta Franciele Rohor de Souza.

Ostatnia aktualizacja: 06 listopada, 2022

Olejek eteryczny z kocanki lub Helichrysum to produkt otrzymywany w procesie destylacji rośliny o łacińskiej nazwie Helichrysum italicum. Gatunek ten, pochodzący z basenu Morza Śródziemnego i południowej Europy, jest często wykorzystywany do celów leczniczych ze względu na swoje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze.

W szczególności, jak szczegółowo opisano w przeglądzie udostępnionym w Journal of Ethnopharmacology, jego kwiaty i liście zawierają związki farmakologiczne, które mogą być stosowane jako adiuwanty między innymi w przypadku alergii, chorób skóry, infekcji i stanów zapalnych.

Olejek ten jest również stosowany do wspomagania gojenia się ran, łagodzenia bólu, łagodzenia objawów przeziębienia i zmniejszania niektórych zaburzeń trawiennych. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Poniżej przedstawiamy szczegółowo jego główne zastosowania, opinię naukową i środki ostrożności dotyczące stosowania.

Olejek eteryczny z kocanki – zalety

Olejek eteryczny Helichrysum ma długą historię jako naturalny środek leczniczy. Ze względu na wysokie stężenie związków bioaktywnych jest często stosowany w medycynie tradycyjnej jako środek leczniczy w różnych dolegliwościach i schorzeniach. Mimo to należy wziąć pod uwagę, że nie powinien stanowić on podstawowego leczenia.

Na razie dowody na jego właściwości są ograniczone.

Większość badań wspierających jego zastosowania przeprowadzana jest in vitro lub na zwierzętach, co prowadzi do konieczności uzyskania dowodów na ludziach. Niemniej jednak warto wspomnieć o jego najwybitniejszych aktywnych zasadach:

  • Laktony seskwiterpenowe
  • Ftalany, pochodne piranu i triterpeny
  • Kwas kawowy i ursolowy (w kwiatostanach)
  • Beta-sitosterol (szczególnie w kwiatach)
  • Flawonoidy (0,5 %) – zwłaszcza helicrisina A i B
  • Olejek eteryczny (0,05-0,15 %) z nerolem, alfa i beta-pirenem, eugenolem, linanolem i inozytolem (kwiatostany)

Oczywiście to bogactwo substancji aktywnych wyjaśnia jego potencjał terapeutyczny. Jak podaje magazyn Plants , możliwe jest wykorzystanie jego właściwości zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie, ponieważ jego spożycie jest zwykle dobrze tolerowane i nie niesie ze sobą ryzyka. Przyjrzyjmy się jego zastosowaniom.

Zdrowie skóry

Główne zastosowania olejku eterycznego z kocanki mają związek ze zdrowiem skóry. Po pierwsze stwierdzono, że zwalcza podrażnienia i wspomaga regenerację skóry.

W badaniu udostępnionym w Journal of Ethnopharmacology naukowcy ustalili, że miejscowe stosowanie ekstraktu z H. italicum chroni skórę właściwą przed takimi czynnikami, jak przeznaskórkowa utrata wody, nierównowaga pH i wskaźnik rumienia.

Badanie laboratoryjne wykazało, że ten olejek eteryczny działa przeciwzapalnie. To może wyjaśniać jego potencjał do zwalczania zapalenia skóry i związanych z nim objawów, takich jak podrażnienie i zaczerwienienie. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby to potwierdzić.

Gojenie się ran

Tradycyjna medycyna używała olejku eterycznego Helichrysum jako sprzymierzeńca wspomagającego gojenie się ran. Niepotwierdzone dowody sugerują, że przeciwutleniacze i tłuszcze pomagają w naprawie uszkodzonej tkanki. Jednak nie ma na to dowodów klinicznych na ludziach.

Mimo to badania na szczurach opisane w Biomedicine & Pharmacotherapy przyniosły obiecujące wyniki. Badana w nich maść zawierająca olejek eteryczny H. italicum pomogła zwiększyć gęstość włókien kolagenowych, a tym samym polepszyć gojenie.

Poprzednie badanie dało podobne wyniki. W artykule udostępnionym w Pharmaceuticals, preparaty do stosowania miejscowego (żel i maść) z olejkiem eterycznym z kocanki pomogły w promowaniu gojenia ran u szczurów z cukrzycą. Naukowcy uważają, że te efekty mogą również występować w ludzkiej skórze, ale potrzebne są szczegółowe badania, aby to potwierdzić.

Krem z olejkiem eterycznym nakładany na bliznę
Miejscowe stosowanie preparatów helichrysum może przyspieszyć gojenie. Jednak dowody nie są rozstrzygające dla ludzi.

Infekcje

Właściwości przeciwdrobnoustrojowe, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe olejku eterycznego z kocanki znalazły zastosowanie w profilaktyce i leczeniu różnego rodzaju infekcji:

  • Badania udostępnione przez International Journal of Antimicrobial Agents wykazały, że ekstrakt z tej rośliny pomaga hamować wzrost bakterii Staphylococcus aureus, związanych z infekcjami dróg oddechowych i skóry.
  • Tymczasem dzięki Natural Product Research ustalono, że olejek eteryczny helichrysum zatrzymuje lub opóźnia wzrost Candida spp. Grzyb ten wiąże się z rozwojem owrzodzeń, chorób skóry i innych infekcji.
  • Zawarte w olejku flawonoidy, anfloroglucynole, wykazują działanie przeciwwirusowe. Tym samym sprzyjają łagodzeniu grypy, przeziębienia i opryszczki.

Dyskomfort trawienny

W medycynie ludowej kocankę stosuje się do zwalczania różnych dolegliwości trawiennych. Zarówno herbata, jak i olejek eteryczny pomagają stymulować soki żołądkowe. W rzeczywistości jego przyjmowanie wiąże się z łagodzeniem bólu żołądka, nadkwaśności, niestrawności oraz zaparć.

Badania opublikowane w Journal of Ethnopharmacology wykazały, że olejek helichrysum ma potencjał przeciwskurczowy. W szczególności pomaga przy skurczach jelit, bólu brzucha i wzdęciach.

Ponieważ te ustalenia zostały dokonane w badaniach laboratoryjnych i na myszach, potrzeba więcej dowodów.

Inne zastosowania

Ze względu na swoje interesujące właściwości olejek eteryczny helichrysum jest często wykorzystywany do innych celów. Podobnie jak w przypadku wymienionych powyżej korzyści, potrzebne są bardziej solidne i kompleksowe badania, aby ocenić jego skuteczność.

  • Ze względu na swój potencjał przeciwzapalny składnik ten jest powszechnie stosowany w maściach lub naturalnych środkach łagodzących bóle mięśni i stawów.
  • Może być stosowany jako adiuwant przeciw trądzikowi. Jego właściwości przeciwdrobnoustrojowe są związane z eliminacją bakterii powodujących ten stan. Ponadto jego właściwości lecznicze sprzyjają regeneracji dotkniętej chorobą skóry. Wymagane są konkretne badania dotyczące tej korzyści.
  • Chociaż nie ma na to dowodów, olejek eteryczny helichrysum jest stosowany w aromaterapii i masażu w celu zwalczania bezsenności. Korzyść ta wynika z jej relaksującego działania.

Jak stosuje się olejek eteryczny helichrysum?

Olejek eteryczny Helichrysum jest często dostępny w gotowych do użycia preparatach do stosowania miejscowego. Na przykład w maściach, kremach lub balsamach.

Możliwe jest jednak stosowanie czystego oleju w połączeniu z olejem nośnikowym, takim jak olej kokosowy, migdałowy lub oliwa z oliwek. W takim przypadku 3 lub 5 kropli oleju rozcieńcza się na każdych 15 ml oleju nośnikowego.

Produkt ten można również spożywać jako napar. Wystarczy dodać 5 kropli olejku do filiżanki gorącej wody. Po zaparzeniu napar jest gotowy do wypicia.

Jednak niektórzy używają go w sesjach aromaterapii z wykorzystaniem dyfuzorów. Jeśli tak, ważne jest, aby wdychać opary, aby uzyskać jego właściwości. Zwierzęta i dzieci powinny unikać bezpośredniego kontaktu z produktem, ponieważ może on działać drażniąco.

Kobieta wącha olejek eteryczny
W aromaterapii tym olejkiem należy uważać na jego właściwości drażniące, szczególnie u dzieci i zwierząt.

Olejek eteryczny z kocanki – środki ostrożności

Dla większości zdrowych dorosłych, olejek eteryczny z kocanki jest bezpieczny. Zaleca się jednak wykonanie testu płatkowego przed zastosowaniem go jako leczenia.

Co to znaczy? Oznacza to nałożenie niewielkiej ilości na obszar skóry. Jeśli po kilku godzinach nie wystąpią niekorzystne reakcje, można go bez problemu stosować.

W badaniu z 2013 roku kobieta doświadczyła objawów alergicznego kontaktowego zapalenia skóry po zastosowaniu kremu zawierającego ekstrakty z tej rośliny. Nie wiadomo jednak, czy to był powód reakcji, ponieważ inni uczestnicy badania nie wykazywali podobnych efektów.

Olejek jest jednak przeciwwskazany w następujących przypadkach:

  • Małe dzieci
  • Ciąża i laktacja
  • Pacjenci z chorobami wątroby
  • Osoby przyjmujące leki na wątrobę

O czym warto pamiętać?

W niektórych częściach Europy i Morza Śródziemnego olejek eteryczny z kocanki stosuje się jako suplement, który poprawia zdrowie skóry, zwalcza infekcje i wspomaga gojenie. Niektóre badania na zwierzętach i badania laboratoryjne potwierdzają jego działanie. Jednak naukowcy podkreślają potrzebę znalezienia solidnych dowodów u ludzi.

Dlatego jest to produkt, który należy stosować oszczędnie, najlepiej w preparatach. Nie powinno się go traktować jako podstawowe leczenie. Głównie zaleca się stosowanie miejscowe lub zewnętrzne.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Antunes Viegas D, Palmeira-de-Oliveira A, Salgueiro L, Martinez-de-Oliveira J, Palmeira-de-Oliveira R. Helichrysum italicum: from traditional use to scientific data. J Ethnopharmacol. 2014;151(1):54-65. doi: 10.1016/j.jep.2013.11.005. Epub 2013 Nov 14. PMID: 24239849.
  • saz peiro, Pablo & Gálvez Galve, Juan & Ortiz Lucas, María. (2009). Monográfico de Helicrhysum italicum y sus variedades. Medicina Naturista. 3. 96-100.
  • Kramberger K, Kenig S, Jenko Pražnikar Z, Kočevar Glavač N, Barlič-Maganja D. A Review and Evaluation of the Data Supporting Internal Use of Helichrysum italicum. Plants (Basel). 2021 Aug 23;10(8):1738. doi: 10.3390/plants10081738. PMID: 34451781; PMCID: PMC8399527.
  • Maksimovic S, Stankovic M, Roganovic S, Nesic I, Zvezdanovic J, Tadic V, Zizovic I. Towards a modern approach to traditional use of Helichrysum italicum in dermatological conditions: In vivo testing supercritical extract on artificially irritated skin. J Ethnopharmacol. 2022 Oct 3;301:115779. doi: 10.1016/j.jep.2022.115779. Epub ahead of print. PMID: 36202166.
  • Djihane, Bouzid & Zerroug, Mohamed. (2016). Evaluation of in vitro anti-inflammatory activity of Helichrysum italicum (Roth) G. Don essential oil. 8. 41-44.
  • Andjić M, Draginić N, Kočović A, Jeremić J, Vučićević K, Jeremić N, Krstonošić V, Božin B, Kladar N, Čapo I, Andrijević L, Pecarski D, Bolevich S, Jakovljević V, Bradić J. Immortelle essential oil-based ointment improves wound healing in a diabetic rat model. Biomed Pharmacother. 2022 Jun;150:112941. doi: 10.1016/j.biopha.2022.112941. Epub 2022 Apr 13. PMID: 35429742.
  • Nostro A, Bisignano G, Angela Cannatelli M, Crisafi G, Paola Germanò M, Alonzo V. Effects of Helichrysum italicum extract on growth and enzymatic activity of Staphylococcus aureus. Int J Antimicrob Agents. 2001 Jun;17(6):517-20. doi: 10.1016/s0924-8579(01)00336-3. Erratum in: Int J Antimicrob Agents 2001 Sep;18(3):305. PMID: 11397624.
  • Oliva, A., Garzoli, S., Sabatino, M., Tadić, V., Costantini, S., Ragno, R., & Božović, M. (2019). Chemical composition and antimicrobial activity of essential oil of Helichrysum italicum (Roth) G. Don fil. (Asteraceae) from Montenegro. In Natural Product Research (Vol. 34, Issue 3, pp. 445–448). Informa UK Limited. https://doi.org/10.1080/14786419.2018.1538218
  • Viegas, Daniel & Palmeira-de-Oliveira, Ana & Salgueiro, Ligia & Martinez-de-Oliveira, Jose & Palmeira de Oliveira, Rita. (2013). Helichrysum italicum: From traditional use to scientific data. Journal of ethnopharmacology. 151. 10.1016/j.jep.2013.11.005.
  • Rigano, D., Formisano, C., Senatore, F., Piacente, S., Pagano, E., Capasso, R., Borrelli, F., & Izzo, A. A. (2013). Intestinal antispasmodic effects of Helichrysum italicum (Roth) Don ssp. italicum and chemical identification of the active ingredients. In Journal of Ethnopharmacology (Vol. 150, Issue 3, pp. 901–906). Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/j.jep.2013.09.034
  • Kothavade PS, Nagmoti DM, Bulani VD, Juvekar AR. Arzanol, a potent mPGES-1 inhibitor: novel anti-inflammatory agent. ScientificWorldJournal. 2013 Oct 1;2013:986429. doi: 10.1155/2013/986429. PMID: 24198734; PMCID: PMC3807707.
  • Foti, C., Guida, S., Antelmi, A., Romita, P., & Corazza, M. (2013). Allergic contact dermatitis caused by Helichrysum italicum contained in an emollient cream. Contact Dermatitis, 69.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.