Metoda Domana - nauka czytania we wczesnym wieku

Chcesz usłyszeć, jak Twój trzyletni maluch czyta książkę? Jeśli tak, to zapoznaj go z metodą Glenna Domana. Ma ona na celu stymulowanie zdolności poznawczych u dzieci.

Czy wiesz, że możliwe jest, aby dzieci poniżej trzeciego roku życia nauczyły się czytać? Jeśli ten pomysł Cię fascynuje, z pomocą przychodzi Ci metoda Domana. Jest to sprawdzony sposób służący do nauki czytania we wczesnym wieku.

Metoda Domana jest projektem północnoamerykańskiego doktora, Glenna J. Domana, założyciela Instytutu Osiągnięć Ludzkich Możliwości (The Institutes for the Achievement of Human Potential) w Filadelfii. Naukowiec pokazał, że jego metoda jest o wiele bardziej efektywna niż tradycyjna metoda nauki czytania zgłoskami.

Początkowo, rozwój metody Domana wynikał z potrzeby narzędzia, które miałoby pomagać dzieciom z urazami mózgu. Jednak gdy twórca zaobserwował doskonałe wyniki związane ze zwiększeniem ich zdolności poznawczych, zmienił kierunek swoich poszukiwań. Zainteresował się więc analizowaniem efektów, jakie mogłoby to mieć na zdrowych dzieciach. Skupił się zatem na nauce czytania w młodym wieku.

Metoda Domana: na czy polega

Glenn Doman odkrył, że największa możliwość nauki jest obserwowana w pierwszych pięciu latach życia dziecka. Wyjaśnił to założenie w swojej książce “Jak nauczyć małe dziecko czytać“.

Doman stwierdził, że pierwsze sześć lat życia dziecka to okres, który określił jako “geneza geniuszu”. Dzieje się tak, ponieważ przeciętne dziecko ma większą zdolność intelektualną przez ten okres czasu, niż jakikolwiek inny moment w swoim życiu. Wynika to z faktu, że nie są one jeszcze skażone mitami, które panują w świecie dorosłych, są nadal nieustraszone i naprawdę ufają swojej intuicji.

Dzieci mogą nauczyć się czytać już we wczesnym wieku, o ile są odpowiednio stymulowane do rozpoznawania słów i ich znaczenia. Jak tego dokonać? Ważne jest, żeby używać obrazków równocześnie ze słowami, umieszczając je blisko dziecka, w wystarczająco dużym rozmiarze tak, aby mogło ono rozpoznać obrazek i przypisać go do znajdującego się obok słowa.

Metoda Domana zakłada, że proces nauki czytania przebiega podobnie do procesu nauki mówienia u dzieci. Oznacza to, że gdy dziecko słyszy słowo, wyzwala te same impulsy elektrochemiczne w mózgu, które są wytwarzane w momencie, gdy maluch widzi jakiś przedmiot. Dlatego też z naukowego punktu widzenia nauka mówienia i czytania to u dziecka ten sam proces i taki sam wysiłek.

Ale jak to możliwe, że dzieci mogą nauczyć się obu rzeczy jednocześnie?

Dzieje się tak dlatego, że obie półkule mózgu są stymulowane jednocześnie. Dziecko postrzega słowa jako całość, niekoniecznie rozróżniając litery, ale kojarząc rysunki, które są do nich dołączone.

Jak uczyć czytania we wczesnym wieku?

Ta technika nauczania dostosowuje się do cech każdego dziecka. Jest to proces łatwy i przyjemny. Zasadniczo chodzi o szybkie pokazanie pięciu kart ze słowami trzy razy dziennie. Następnie metoda zakłada, aby za każdym razem wykorzystać pięć kolejnych kart.

Słowa pisane muszą odpowiadać tej samej kategorii: części ciała ludzkiego, członkowie rodziny, kolory, zwierzęta, zabawki i czynności. Jednak wybór tych kategorii musi również odpowiadać codziennej rutynie dziecka.

Oto jak to działa:

• Pisze się słowo na białej kartce papieru. Słowa powinny być napisane drukowanymi literami, wszystkie litery powinny być małe i zapisane czerwonym kolorem.
• Grupy po pięć słów powinny być każdorazowo opracowywane jako jedna kategoria.

Ogólnie rzecz biorąc, ten proces nauki czytania we wczesnym wieku odbywa się w pięciu etapach.

Metoda Domana – pierwszy krok: Proste słowa

W pierwszej fazie wybierz pojedyncze słowa. Użyj rzeczowników, zorganizowanych według kategorii (rodzina, zwierzęta, jedzenie, kolory), a następnie wprowadź czynności (czasowniki). Proces pokazywania słów w celu nauczenia czytania metodą Domana przebiega w następujący sposób:

• Pierwszego dnia pokaż pięć słów tej samej kategorii trzy razy dziennie.
• Drugiego dnia pokaż pięć słów z poprzedniego dnia plus pięć nowych słów z innej kategorii.
• Następnie, trzeciego dnia, pokaż dziesięć poprzednich słów i dodaj jeszcze pięć słów w nowej kategorii.
• Czwartego dnia pokaż piętnaście słów, których użyłeś poprzedniego dnia, plus pięć słów z innej kategorii.
• Wreszcie, piątego dnia, pokaż im dwadzieścia słów, które widzieli wcześniej plus pięć nowych słów w nowej kategorii.

Metoda Domana jest wykonywana w okresach po pięć dni. Po zakończeniu pierwszego tygodnia należy usunąć jedną z kategorii i w następnym tygodniu włączyć nową.

Chodzi o to, aby nie zanudzać dziecka. Nie należy pokazywać więcej niż 25 kart dziennie. Ponadto nigdy nie pokazuj 25 kartek na raz, ale w grupach po 5 osób i w kategoriach.

Sesje powinny trwać od 15 do 30 minut, a na poszczególną kartę nie powinno się poświęcać więcej niż jedną sekundę. Oznacza to, że karty są pokazywane dziecku szybko, a dzieci nie muszą powtarzać słów. Nigdy nie zmuszaj dziecka, kiedy próbujesz go czegoś nauczyć. Entuzjazm i pozytywna motywacja, które są wpisane w proces uczenia się, mają fundamentalne znaczenie.

Poza tym, ta gra musi być zabawą i czymś, na co dziecko czeka z niecierpliwością. Spójrz na swoje dziecko, kiedy wypowiadasz dane słowo. Mów głośno i wyraźnie. Za każdym razem, gdy zmieniasz kategorię, spróbuj potasować karty.

Nie powinno być też dwóch kolejnych słów zaczynających się od tej samej literki.

Drugi krok: Pary wyrazów

Druga faza rozpoczyna się po tym, jak dziecko ukończy już naukę 150 pojedynczych słów. W tej fazie używasz par wyrazów, które tworzysz łącząc rzeczownik z przymiotnikiem. Będziesz musiał również zmienić kolory. Oznacza to, że nazwy kolorów nie powinny już znajdować się na białych kartach, ale na karcie koloru, który dane słowo opisuje.

Co tydzień pokażesz dwa zestawy par słów (po pięć par), z wyrazami przyswojonymi w pierwszej fazie. Oznacza to, że pokażesz dwa zestawy par słów wraz z kategoriami pojedynczych słów z pierwszej fazy.

Trzeci krok: Krótkie frazy

W tej fazie wykonujesz arkusze z literami o wysokości około pięciu centymetrów. Tutaj na każdej karcie zapiszesz wyrażenia złożone z dwóch słów, które zawierają rzeczownik i odmieniony czasownik. Na przykład “Mama chodzi” lub “Dziadek je”.

Za pomocą tych zwrotów, można zrobić książkę składającą się z około dziesięciu stron i ilustracji, z kartami. Czytaj tę książkę swojemu dziecku dwa lub trzy razy dziennie.

Czwarty krok: Zdania

W tej fazie będziesz tworzyć zdania z literami o wysokości około dwóch i pół centymetra, napisane czarnym tuszem. Teraz nadszedł czas na dodanie rodzajników (słowo użyte do modyfikacji rzeczownika), na przykład “Mój tata je ryż”.

Tutaj również stworzysz książkę, tak jak w poprzednim kroku, ale używając nowych, bardziej złożonych zdań.

Piąty krok: Historyjki

Nadszedł czas, aby zacząć cieszyć się książkami. Na tym etapie, Twój maluch powinien być w stanie zrozumieć historie, które składają się z 50 do 100 wyrazów. Czytaj je głośno dziecku dwa lub trzy razy dziennie, z normalną prędkością i intonacją.

Najlepiej poszukaj książek, które mają tylko jedno zdanie na stronę i tekst oddzielony od ilustracji. Opowieści powinny być bliskie zainteresowaniom dziecka, a także dawać możliwość wprowadzenia nowego słownictwa.

Metoda Domana: Uwagi końcowe

Na koniec każdej sesji roboczej przytul i pochwal swojego malucha. W metodzie Domana, pozytywna motywacja jest niezbędna, aby zagwarantować sukces w procesie nauczania czytania we wczesnym wieku.

Później to od dziecka będzie zależało odkrycie zasad rządzących językiem pisanym i mową. Po tym, jak dziecko nauczy się czytać, możesz oficjalnie nauczyć je liter alfabetu. Możesz się jednak pozytywnie zaskoczyć, ponieważ najprawdopodobniej dziecko przyswoiło już litery podczas nauki czytania metodą Domana.