Zaburzenia opozycyjno-buntownicze u dzieci
Czy wiesz, na czym polegają zaburzenia opozycyjno-buntownicze u dzieci? Być może nigdy jeszcze nie słyszałaś o takim zjawisku lub poszukujesz informacji na ten temat, aby sprawdzić, czy cierpi na nie Twoje dziecko. Jeśli tak, to służymy pomocą!
Zaburzenia opozycyjno-buntownicze (ODD) zazwyczaj diagnozuje się w dzieciństwie. Jak sama nazwa wskazuje, cechują je bardzo negatywne i buntownicze zachowania. Dziecko stale odmawia współpracy, jest zirytowane i poddenerwowane ludźmi znajdującymi się w jego otoczeniu, bez względu na to, czy są to rodzice, koledzy z klasy, nauczyciele, czy przyjaciele.
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko cierpi na takie zaburzenie lub zostało ono już zdiagnozowane, czytaj dalej. W poniższym artykule znajdziesz więcej szczegółowych informacji i poznasz kroki, które możesz podjąć, aby poprawić stan swojego malucha.
Przeczytaj również: Wyprawa na plażę z dziećmi – 12 porad
Czy Twoje dziecko ma zaburzenia opozycyjno-buntownicze?
To zaburzenie zachowania dotyka od 1 do 16% dzieci w wieku szkolnym, przy czym pojawia się częściej u chłopców niż u dziewczynek. Kluczową rolę odgrywa stwierdzenie, czy objawy pojawiają się na stałe, czy też na chwilę a potem znikają. Mogą być obecne na przykład kiedy dziecko jest głodne, śpiące, zestresowane lub zmęczone.
Takie zachowanie jest często odnotowywane u dzieci od drugiego do trzeciego roku życia i stanowi część okresu przejściowego. Jednak jeśli postawy opozycyjne i buntownicze często nawracają, trzeba je uważnie obserwować.
Zaburzenia należy leczyć jedynie jeśli wywierają negatywny wpływ na proces uczenia się, przeszkadzają w prowadzeniu lekcji lub pogarszają relacje z rówieśnikami.
Najczęstsze objawy
Objawy zaburzeń opozycyjno-buntowniczych mogą być inne u każdego dziecka. Jedak najczęściej składają się na nie agresywne zachowania, napady złości i ciągłe negatywne nastawienie.
Najpowszechniejsze objawy zaburzeń opozycyjno-buntowniczych u dzieci to:
- Napady szału i złość.
- Ciągłe kłótnie z osobami z najbliższego otoczenia.
- Odmowa wykonywania poleceń dorosłych i ich kwestionowanie.
- Przeszkadzanie innym i duża wrażliwość na to, gdy inni mu przeszkadzają.
- Używanie języka wykazującego brak emocji i szacunku dla innych.
- Mściwe nastawienie.
Przeczytaj również: ADHD – poznaj przyczyny choroby, jej objawy i metody leczenia
Co możesz zrobić, aby wyleczyć zaburzenia opozycyjno-buntownicze u dziecka?
1. Zdobądź właściwą diagnozę
Na samym początku musisz mieć świadomość, że objawy ODD można z łatwością pomylić z innymi zaburzenia psychicznymi. Dlatego też jeśli złe zachowanie regularnie się powtarza, powinnaś udać się z dzieckiem do lekarza. Specjalista będzie w stanie postawić właściwą diagnozę, a Ty będziesz mogła zacząć myśleć o leczeniu.
W większości przypadków zachowania typowe dla tego zaburzenia są wykrywane przez rodziców i nauczycieli. Mimo tego dziecko zawsze musi zostać przebadane przez psychiatrę dziecięcego lub innego specjalistę w dziedzinie psychologii, który zbierze wywiad rodzinny oraz przeprowadzi odpowiednie testy.
2. Wypróbuj leczenie na bazie terapii
Terapia psychologiczna to klucz do leczenia tego typu zaburzeń u dzieci. Jednak oprócz niej potrzebne jest również wsparcie ze strony rodziny.
Istnieje wiele sposobów leczenia. Po pierwsze, dziecko może uczęszczać na indywidualne sesje terapeutyczne. Często wykorzystuje się terapię poznawczo-behawioralną, która pomaga rozwijać umiejętności interpersonalne oraz poprawia kontrolę nad impulsami i emocjami.
W terapii powinna brać udział cała rodzina, a zwłaszcza rodzice. Terapia rodzinna stawia na dobrą komunikację i rozwiązywanie konfliktów. Może również stanowić źródło praktycznego i emocjonalnego wsparcia dla rodziców, którzy czują się przytłoczeni całą sytuacją.
Poza tym terapia rodzinna stara się rozwiązać zaburzenia dziecka znajdując przyczynę problemów nękających je problemów. Najnowsze badania sugerują, że takie zaburzenia mają swoje źródło we wzorcach zachowań, których dziecko nauczyło się w dzieciństwie od osób będących dla niego autorytetem. Często wiążą się z brakiem dyscypliny, znęcaniem się, traumatycznymi i stresującymi sytuacjami lub brakiem harmonii w rodzinie. Rodzice powinni o tym pamiętać i zdawać sobie sprawę z tego, że mogą pomóc swojemu dziecku.
3. Sięgaj po leki jedynie, jeśli wszystko inne zawiedzie lub gdy ich przyjmowanie jest konieczne, by leczyć inne zaburzenia
W leczeniu zaburzeń opozycyjno-behawioralnych rzadko kiedy sięga się po leki, ponieważ wiąże się z nimi wiele szkodliwych skutków ubocznych. Jednak w niektórych przypadkach lekarz po dokonaniu oceny stanu dziecka może zalecić przyjmowanie leków przeciwpsychotycznych.
Dotyczy to zwłaszcza dzieci, które zachowują się w sposób agresywny, ich zachowanie drastycznie się pogarsza lub nie działa na nie żaden inny sposób leczenia. Oprócz tego leki można podawać, jeśli dziecko będzie stanowiło zagrożenie w domu lub w szkole.
W niektórych przypadkach zaburzeniom opozycyjno-buntowniczym towarzyszą inne problemy z zachowaniem. W takim przypadku lekarz również może przepisać właściwe leki. Przykładowo, jeśli dziecko cierpi na ADHD, lekarz może zalecić stosowanie stymulantów, a w okresach depresji i/lub niepokoju może przepisać antydepresanty.
Główny cel przyjmowania leków to poprawa jakości życia dziecka. Mimo tego zawsze trzeba brać pod uwagę ich skutki uboczne.
Zaburzenia opozycyjno-buntownicze u dzieci: podsumowanie
Leczenie zaburzeń opozycyjno-buntowniczych wymaga wprowadzenia zmian w życiu i dużych nakładów sił zarówno ze strony dziecka, jak i jego krewnych oraz najbliższych. Ten rodzaj zaburzeń psychicznych wywołuje w całym otoczeniu udrękę i rozpacz, które łączą się z ciągłym uczuciem bezradności. Na szczęście odpowiednie leczenie i pozytywne nastawienie całej rodziny oraz szkoły sprawia, że zaburzenia opozycyjno-behawioralne można wyleczyć.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Ghosh, A., Ray, A., & Basu, A. (2017). Oppositional defiant disorder: Current insight. Psychology Research and Behavior Management. https://doi.org/10.2147/PRBM.S120582
- Gale, B. M. (2011). Oppositional defiant disorder. In Stepped Care and e-Health: Practical Applications to Behavioral Disorders. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6510-3_10
- Greene, R. W., Biederman, J., Zerwas, S., Monuteaux, M. C., Goring, J. C., & Faraone, S. V. (2002). Psychiatric comorbidity, family dysfunction, and social impairment in referred youth with oppositional defiant disorder. American Journal of Psychiatry. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.159.7.1214
- default – Stanford Children’s Health. Retrieved 26 November 2020, from https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=oppositional-defiant-disorder-90-P02573
-
Hamilton, S., & Armando, J. (2008). Oppositional defiant disorder. American family physician, 78(7), 861-866.TDAH
