Wywiad motywacyjny w placówkach opieki zdrowotnej

Wywiad motywacyjny (motivational interviewing, MI) w placówkach opieki zdrowotnej jest często zalecany jako metoda nakłaniania do zmiany zachowania. Jego skuteczność opiera się na naukowych dowodach. Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj nasz artykuł!

Znajomość znaczenia wywiadu motywacyjnego (MI) w placówkach opieki zdrowotnej, a także jego zastosowań i potencjalnych korzyści jest ważna dla promowania zdrowych nawyków. Wiedza ta pomaga ponadto w zwalczaniu praktyk, które mogą okazać się dla zdrowia szkodliwe.

Artykuł opublikowany w RET wspomina, jak ważna jest rozmowa motywacyjna dla zmiany zachowania. Dlaczego? Ponieważ ułatwia ona relacje międzyludzkie. I pomaga też zrozumieć oraz rozwiązać ambiwalentne sytuacje.

Proces rozmowy motywacyjnej w kontekście zdrowia

Co rozumiemy pod pojęciem “rozmowa motywacyjna”? To strategia lub narzędzie zachęcające i promujące zmiany pewnych zachowań, które mogą być szkodliwe.

Okazuje się ona szczególnie istotna w okresie dojrzewania, ponieważ wiele problemów zdrowotnych często bywa związanych z zachowaniem.

Co ciekawe, w przeciwieństwie do tego, co można by przypuszczać, wyniki niektórych badań, takich jak to opublikowane to w „Journal of Consulting and Clinical Psychology” w 2017 roku, pokazują, że wywiad motywacyjny jest bardziej skuteczny u osób, które nie są podatne na zmiany lub nie mają motywacji do jej dokonania, niż u tych, którzy już postanowili, że przyłożą się do rozwiązania swoich problemów.

Wiele napisano o strategiach promocji zdrowia, które mają na celu osiągnięcie zmian behawioralnych. Stosowanie zachęt jest jedną z tych propozycji.

Strategia czy styl komunikacji?

Wywiad motywacyjny (MI) w placówkach opieki zdrowotnej jest często zalecany jako podejście do zmiany zachowania pacjenta, którego skuteczność oparta jest na dowodach.

Według raportu opublikowanego w „Gaceta Medica” „praktycy, którzy zdecydowali się na wywiad motywacyjny (MI), osiągnęli większe korzyści zdrowotne dla swoich pacjentów niż ci, którzy prowadzili klasyczne doradztwo”. Jednak definicje tego, jak przekazywać informacje, są bardzo zróżnicowane. Wiele z nich zawiera także przestarzałe i niedokładne interpretacje.

Czym zatem jest rozmowa motywacyjna?

Według badań przeprowadzonych przez Williama R. Millera i Stephena Rollnicka i przedstawionych w książce Dialog motywujący. Jak pomóc ludziom w zmianie (Motivational Interviewing: Helping People Change):

Tak więc cechy wywiadu motywacyjnego, według tych samych autorów, obejmują:

1. Przewodni styl komunikacji, który uwzględnia znaczenie słuchania, dostarczania informacji i rekomendacji.
2. Umożliwianie ludziom modyfikowania pewnych zachowań i stawania się bardziej odpornymi, a także opierania się na szacunku, który ułatwia naturalne procesy zmian i rozwój autonomii.
3. Dodatkowo styl ten odzwierciedla istnienie pewnej ambiwalencji w stosunku do możliwości dokonania zmiany. Zmiana bowiem, choć korzystna, nie zawsze jest postrzegana jako możliwa do osiągnięcia przez ludzi.

Kilka uwag na temat techniki rozmowy motywacyjnej

Ważne jest, aby profesjonalista, który wdraża tę metodę, opracował pytania otwarte. Takie, o które może następnie zapytać na przykład podczas rozmowy kwalifikacyjnej. To z kolei powinno pozwolić na eksplorację doświadczeń, perspektyw i pomysłów pacjenta.

Równolegle podstawą do refleksji jest uważne słuchanie i próba zrozumienia tego, co dana osoba mówi. Możesz to osiągnąć, powtarzając, zmieniając lub oferując głębszy wgląd w tych, którzy próbują się z nami komunikować.

Ta ostatnia cecha jest podstawową umiejętnością rozmowy motywacyjnej; zakłada ona szczególną empatię, istotny składnik opisywanego procesu.

Wywiad motywacyjny w kontekście opieki zdrowotnej…

Niezbędna jest znajomość znaczenia, zakresu, logiki i metody rozmowy motywacyjnej (MI). To, czy jest to jedyna lub najlepsza alternatywa, musi określić profesjonalista, który ma kontakt z młodymi ludźmi i pacjentami.

I na koniec ważne jest również, aby ci, którzy przyjmują lub chcą wdrożyć tę metodę, opierali swoje działania na najlepszych dostępnych dowodach na ten temat. Takich jak te, które powyżej przedstawiliśmy.