Tętno: co to jest i jak jest mierzone?
Tętno definiuje się jako liczbę skurczów serca lub uderzeń serca na jednostkę czasu. Ten parametr jest mierzony w dobrze określonych warunkach fizjologicznych i wyrażany w uderzeniach na minutę (uderzeń / min).
Szybkość bicia serca zależy od wielu czynników, takich jak aktywność fizyczna, zagrożenia dla bezpieczeństwa i indywidualne reakcje emocjonalne. Jak możesz sobie wyobrazić, tętno w czasie wypadku drogowego będzie się znacznie różnić od tego podczas leżenia w łóżku.
Jeśli chcesz dowiedzieć się wszystkiego o tym istotnym parametrze Twojego zdrowia, czytaj dalej.
Co to jest tętno?
Jak wskazała Hiszpańska Fundacja Serca, tętno to liczba skurczów serca na minutę. Ten niestrudzony organ pompuje 70 mililitrów krwi przy każdym uderzeniu, czyli około 5 litrów w 60 sekund. Aby to osiągnąć, jego mięśnie muszą rytmicznie kurczyć się i rozkurczać.
Na poziomie fizycznym jest to zdarzenie cykliczne, ponieważ powtarza się w określonej jednostce czasu z ustaloną okresowością. Chociaż normalne tętno nie gwarantuje, że dana osoba jest wolna od choroby, jest to jednak przydatny parametr do identyfikacji wielu różnych zaburzeń.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroba niedokrwienna serca jest główną przyczyną zgonów na świecie w krajach o wysokim dochodzie, znacznie przewyższając nowotwory i inne rodzaje patologii.
Odpowiada za 47% wszystkich zgonów, a w Europie powoduje 4 miliony zgonów rocznie. Bez wątpienia więc zwracanie uwagi na stan serca może uratować życie.
Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj również ten artykuł: Produkty o niskiej zawartości sodu, które wspierają zdrowe serce
Jak się mierzy tętno?
Biblioteka Narodowa Medycyny Stanów Zjednoczonych wskazuje nam najskuteczniejsze sposoby pomiaru tętna. Ogólnie tętno można mierzyć w tych partiach ciała, w których tętnice przechodzą blisko skóry.
Niektóre możliwe miejsca to nadgarstek, górna część stopy, skroń, szyja i pachwina. Najczęściej w domu mierzy się tętno na nadgarstku.
Aby to zrobić, musisz wykonać następujące czynności:
- Delikatnie naciśnij wewnętrzną stronę nadgarstka po stronie kciuka. Pod skórą zauważysz tętnicę promieniową, która biegnie przez kanał promieniowy.
- Palce wskazujące i środkowe należy umieścić 1 do 2 centymetrów poniżej fałdu nadgarstka, między wyczuwalną kością na zewnątrz a ścięgnem po wewnętrznej stronie.
- Gdy tylko poczujesz pierwsze uderzenie, zacznij liczyć ilość uderzeń, które pojawiają się w ciągu 60 sekund za pomocą stopera. Możesz też liczyć uderzenia w ciągu 30 sekund, a następnie pomnożyć je przez 2, chociaż ten sposób podlega większej liczbie błędów.
Jeśli nie chcesz robić tego ręcznie, nie martw się. Wiele urządzeń służących do mierzenia ciśnienia krwi (takich jak ciśnieniomierz na nadgarstku) wskazuje również tętno pacjenta na wyświetlaczu cyfrowym. Korzystanie z tych gadżetów jest proste, a uzyskanie wyników nie zajmuje więcej niż kilka minut.
Jakie jest normalne tętno?
Być może chęć poznania odpowiedzi na to pytanie jest powodem, dla którego tu jesteś. Indywidualne tętno zależy od wielu czynników, ale pokażemy ci normalne wyniki w 2 bardzo specyficznych sytuacjach: podczas odpoczynku i w czasie ćwiczeń.
Częstotliwość bicia serca w stanie bezczynności
Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Serca tętno spoczynkowe pompuje najmniejszą ilość krwi, ponieważ nie wykonujesz ćwiczeń. Jeśli pacjent leży i jest zrelaksowany w swoim domu, średnia częstość będzie wynosić od 60 do 100 uderzeń na minutę (uderzeń / min).
Jednak tętno poniżej 60 uderzeń / min nie zawsze jest oznaką choroby. Na przykład pacjenci, którzy stosują leki beta-adrenolityczne, mają niższe częstotliwości. Leki te przepisuje się przede wszystkim w zaburzeniach rytmu serca oraz jako ochrona serca po zawale.
Z drugiej strony, osoba, która ćwiczy w sposób regularny, może mieć również tętno poniżej 60. Dzieje się tak, ponieważ mięsień sercowy jest w dobrej formie i dlatego nie musi tak ciężko pracować, aby utrzymać stabilne bicie serca.
Normalna częstotliwość spoczynkowa różni się znacznie w zależności od wieku pacjenta. Przedstawiamy listę z normatywnymi wartościami według grupy:
- Noworodki od 0 do 1 miesiąca życia: 70-190 uderzeń / min.
- Niemowlęta w wieku od 1 do 11 miesięcy: 80-160 uderzeń / min.
- Dzieci w wieku od 1 do 2 lat: 80-130 uderzeń / min.
- Niemowlęta w wieku od 3 do 4 lat: 80-120 uderzeń / min.
- Dzieci w wieku od 5 do 6 lat: 75-115 uderzeń / min.
- Dzieci od 7 do 9 lat: 70-110 uderzeń / min.
- Nastolatki i dorośli: 60-100 uderzeń / min.
- Dobrze wytrenowani dorośli lub osoby zawodowo uprawiające sport: 40-60 uderzeń / min.
Tętno u dzieci jest wyższe, ponieważ ich serce nie jest jeszcze w pełni rozwinięte. Miocyty (komórki serca) są mniejsze i niezorganizowane. Dlatego zdolność skurczu jest niższa. Aby pompować niezbędną ilość krwi, musi bić więcej razy.
Częstotliwość bicia serca podczas ćwiczeń
W okresie aktywności fizycznej serce powinno bić szybciej. Mięśnie potrzebują więcej składników odżywczych i tlenu, ponieważ zużywają energię, więc musi do nich dotrzeć więcej krwi w tej samej jednostce czasu.
Dlatego uważa się za normalne, że tętno podczas ćwiczeń wynosi 150-200 uderzeń na minutę.
Jakie czynniki mogą wpływać na tętno?
Poza ćwiczeniami i odpoczynkiem istnieje wiele innych czynników, które wpływają na tętno. Przytoczone już źródła pokazują nam niektóre parametry, które mogą spowodować, że tętno zdrowej osoby będzie wykazywać wartości poza normalnym zakresem.
1. Temperatura powietrza
Ogólnie mówiąc, w temperaturze otoczenia od 16 do 24 stopni tętno może się zwiększyć normalnie o 2 do 4 uderzeń na minutę. Jeśli temperatura wynosi około 25-30 stopni, częstotliwość może wzrosnąć zwiększyć nawet o 10 uderzeń na minutę.
2. Pozycja ciała
Niezależnie od tego, czy osoba siedzi, czy stoi (odpoczywa), tętno jest zwykle takie samo. Jeśli jednak zmierzysz puls zaraz po wstaniu z krzesła, może on być nieco wyższy niż normalnie. Dlatego też zaleca się odczekać kilka minut po wstaniu z łóżka, aby zmierzyć ten parametr.
3. Emocje
Lęk, stres i inne emocje mogą zwiększyć liczbę uderzeń serca. O tachykardii mówimy, gdy puls wzrasta do 130-140 uderzeń na minutę. Pomoc psychologiczna i nauka technik relaksacyjnych to zazwyczaj najlepsze narzędzia do radzenia sobie z tego typu wydarzeniami.
4. Waga ciała
Waga ciała sama w sobie nie wpływa na tętno. Jeśli jednak pacjent ma bardzo wysoki wskaźnik masy ciała, puls spoczynkowy może być wyższy niż normalnie. W końcu u osób otyłych serce musi wytwarzać więcej siły, aby krew dotarła do całej masy.
5. Leki
Jak już powiedzieliśmy, beta-blokery mają na celu spowolnienie akcji serca u pacjentów z wrażliwym sercem. Z drugiej strony, przyjmowanie leków na tarczycę zwiększa częstotliwość pracy serca.
Może Cię zainteresować również ten temat: Tachykardia lękowa – jak powstaje i jak na nią reagować?
Sprawdź, czy Twoje tętno nie jest odpowiednie
Jak mogliśmy zauważyć, tętno jest niezwykle ważnym parametrem, który dostarcza wielu informacji o bezpośrednim stanie zdrowia pacjenta. W każdym razie odpowiednia liczba uderzeń na minutę nie oznacza, że jesteśmy wolni od wszelkich patologii.
W razie jakichkolwiek wątpliwości zalecamy udanie się do lekarza, jeśli w różnych odstępach czasu lub sytuacjach tętno będzie znacznie niższe lub wyższe niż normalnie. Chociaż może to być cecha fizjologiczna, zawsze lepiej jest zapobiegać niż leczyć.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Frecuencia cardíaca, Fundación Española del Corazón. Recogido a 23 de febrero en https://fundaciondelcorazon.com/prevencion/riesgo-cardiovascular/frecuencia-cardiaca.html
- Las 10 principales causas de defunción, OMS. Recogido a 23 de febrero en https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death
- ROLANDI, FLORENCIA. “Betabloqueantes en la insuficiencia cardiaca.” Rev Argent Cardiol 70 (2002): 218-230.
- Frecuencia cardíaca, Medlineplus.gov. Recogido a 23 de febrero en https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/003399.htm
- Todo acerca de la frecuencia cardíaca (pulso), GoRedforWomen. Recogido a 23 de febrero en https://www.goredforwomen.org/es/health-topics/high-blood-pressure/the-facts-about-high-blood-pressure/all-about-heart-rate-pulse#:~:text=La%20frecuencia%20card%C3%ADaca%20en%20reposo,100%20