Nerw błędny - jak go obudzić z korzyścią dla zdrowia?

Nerw błędny - jak go obudzić z korzyścią dla zdrowia?
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 26 września, 2022

W ciele człowieka znajduje się dwanaście par nerwów czaszkowych mających początek na obszarze mózgowia. Jednym z najciekawszych, a zarazem mającym największe znaczenie, jest ten z numerem dziesiątym: specjaliści określają go jako nerw błędny.

Nerw błędny należy do przywspółczulnego układu nerwowego. Pełni szereg bardzo ważnych i fascynujących zadań.

To właśnie ten nerw pomaga nam między innymi relaksować się, osiągać stan spokoju emocjonalnego, zwalczać stres i niepokój. Oprócz tego pozwala nam cieszyć się dobrym samopoczuciem.

Ogólnie rzecz biorąc jego prawidłowe funkcjonowanie to klucz do poprawy jakości i komfortu życia.

Nie każdy jest w pełni świadomy, że nerw błędny odpowiada za niesamowicie istotne funkcje w naszym organizmie oraz wywiera ogromny wpływ na nasze samopoczucie. Ludzie na ogół koncentrują się na odbieraniu bodźców zewnętrznych, niż na cierpliwym słuchaniu tego, co ich własny organizm ma do powiedzenia.

Układ nerwowy

Z tego powodu gorąco zachęcamy każdego z naszych Czytelników, aby znalazł pół godziny dla siebie. Część tego czasu można przeznaczyć na lekturę niniejszego artykułu, aby dowiedzieć się, jak „obudzić” nerw błędny i tym samym poprawić jakość i komfort życia.

Dodatkowo, stosując w codziennym życiu przedstawione poniżej porady, zmiany na lepsze pojawią się w niedługim czasie.

Gdzie znajduje się nerw błędny?

Nerw błędny, zwany dawniej nerwem płucnym, ma początek w rdzeniu przedłużonym (z łaciny medulla oblongata). Stamtąd rozpoczyna się jego długa i fascynująca podróż przez liczne organy ludzkiego ciała, do których zaliczają się między innymi:

  • Gardło
  • Przełyk
  • Krtań
  • Oskrzela
  • Serce
  • Żołądek
  • Trzustka
  • Wątroba

Nerw błędny przebiega również przez wiele tętnic i ścięgien odpowiedzialnych między innymi za zdolności motoryczne.

Można zatem bez cienia przesady powiedzieć, że nerw błędny jest główną autostradą nerwową, która przebiega przez przednią część ciała i jest intensywnie wykorzystywana do realizacji różnorodnych zadań.

Oto kilka najważniejszych zadań nerwu błędnego:

  • Jest bezpośrednio odpowiedzialny za wrażenia dotykowe.
  • Pobudza mięśnie dróg głosowych, zatem pomaga w komunikacji werbalnej.
  • Wpływa pośrednio na regulowanie oddechu.
  • Stymuluje produkcję oksytocyny (nazywanej potocznie hormonem miłości lub macierzyństwa).
  • Reguluje funkcjonowanie wątroby i trzustki.
  • Odpowiada także za pracę układu odpornościowego i stymuluje procesy regeneracji komórek całego ciała.
Zmęczona kobieta

Co ciekawe, oprócz wspomnianych powyżej zadań, nerw błędny jest bezpośrednio odpowiedzialny za powstrzymanie czkawki.

Nerw błędny odpowiada za zdrowie całego organizmu

Uczucie senności po jedzeniu

Oto coś, co bez wątpienia kojarzy większość z nas. Wyobraź sobie, że właśnie kończysz spożywanie obfitego posiłku. Chwilę później odczuwasz przemożne, nadciągające zmęczenie. To uczucie trudnej do odparcia senności sprawia, że jedyne, na co masz ochotę, to poleżeć w spokoju na kanapie lub nawet udać się na krótką drzemkę.

Powszechnie uważa się, że efekt ten spowodowany jest przez nagły spadek ciśnienia krwi wskutek przejedzenia. Nie jest to jednak zgodne z prawdą.

Uczucie senności po obfitym posiłku jest spowodowane złożoną reakcją organizmu, za którą odpowiada nerw błędny. W sporym uproszczeniu chodzi o to, że tuż po jedzeniu organizm musi przeznaczyć znaczną część energii na strawienie dopiero co dostarczonych mu produktów spożywczych.

Senność po jedzeniu

Tak więc nerw błędny wywołuje szereg reakcji zachęcających do relaksu. Ma to na celu oszczędzanie sił oraz energii, którą w zamian można przeznaczyć na efektywne trawienie posiłku.

Oczywiście odczuwana przez nas senność ma za zadanie skłonić nas do rezygnacji z wykonywania jakichkolwiek czynności, czy też aktywności fizycznej.

Nerw błędny, oprócz regulowania przebiegu procesów trawiennych, pilnuje także, aby zaraz po zakończeniu posiłku serce pracowało równo i miarowo w spokojnym tempie. Oznacza to dążenie do wyeliminowania wszelkich możliwych oznak ekscytacji.

Niektórzy ludzie cierpią na problem zdrowotny, którzy specjaliści nazywają „zespołem wazowagalnym”. Ogólnie rzecz biorąc, jest to chwilowe omdlenie w wyniku silnego podenerwowania, strachu, czy też innego silnego stanu emocjonalnego.

Ta reakcja także jest wywoływana przez nerw błędny i stanowi skrajną, nieprawidłową formę aktywności tego nerwu po zakończeniu posiłku, opisanej powyżej.

Nerw błędny stymuluje regenerację komórek ciała

Uczucie sytości

Inną z ciekawych funkcji tego fascynującego nerwu jest wywoływanie u nas uczucia sytości. Wynika to z faktu, że nerw błędny jest ściśle związany z układem trawiennym i reguluje jego funkcjonowanie.

To właśnie nerw błędny podpowiada nam, że zjedliśmy już wystarczająco dużo i pomaga kontrolować apetyt, zapewniając jego brak w chwilach stresu i poddenerwowania.

Jak widać, nerw błędny wpływa na naprawdę wiele dziedzin naszego życia: relaks, uczucie sytości, waga ciała, poziom stresu lub jego brak… Z pewnością jest to bardzo ciekawa struktura ciała, którą warto znać i umieć stymulować.

Metoda pozwalająca obudzić nerw błędny

Opisywana tutaj technika stymulowania nerwu błędnego jest bardzo prosta. Jej wykonanie nie zajmuje więcej niż pół godziny dziennie.

Należy jednak wykonywać ją regularnie, dzień po dniu, najlepiej zawsze o tej samej porze.

Technika stymulowania nerwu błędnego nie różni się zbytnio od innych technik służących do wprowadzania ciała w stan pełnej relaksacji. Kluczem do sukcesu jest skupienie się na określonym sposobie oddychania.

Zobaczmy zatem, co musimy zrobić, aby pobudzić nerw błędny. Najlepiej ubrać się w wygodną, luźną odzież.

  • Połóż się na płaskiej powierzchni tak, aby głowa znajdowała się niższej niż nogi. Chodzi o pozycję Trendelenburga, widoczną na poniższej grafice.
Jak obudzić nerw błędny
  • Na czoło połóż chłodny, wilgotny kompres.
  • Oddychaj przez nos przez 6 sekund, napełniając powietrzem dolną część brzucha („oddychanie brzuchem”).
  • Wstrzymaj powietrze przez 6 sekund przy jednoczesnym mocnym napięciu mięśni brzucha (jakby ktoś miał za chwilę Cię w niego uderzyć).
  • Teraz wydychaj powietrze powoli i głęboko przez 7 sekund, starając się jednocześnie wypchnąć swój brzuch do góry i ściskając usta w sposób podobny do zdmuchiwania świeczki. Jest to najlepszy sposób na natlenianie organizmu i aktywowanie przy tym nerwu błędnego.
  • Powtarzaj ćwiczenie 7 razy.

Po wykonaniu wszystkich powtórzeń powoli przejdź do pozycji siedzącej. Odczekaj 5 minut zanim wstaniesz. Przeznacz ten czas na relaks. Kiedy poczujesz spokój i zrelaksowanie, po upływie wskazanego czasu możesz także wypić szklankę zimnej wody.

Jak widać sposób na pobudzenie nerwu błędnego jest naprawdę prosty. Podstawą tego ćwiczenia jest oddychanie w sposób, który aktywuje tę ważną strukturę organizmu i ułatwia jej funkcjonowanie.

Stymulując nerw błędny możesz poprawić swoje samopoczucie i komfort życia.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Piñeiro, D. (2012). La estimulación del nervio vago aumenta el tamaño del infarto de miocardio en un modelo experimental : ¿ paradoja u oportunidad ? REVISTA ARGENTINA DE CARDIOLOGÍA.
  • Rodríguez-Bustabad, M. T., Pérez-García, E., Ysa-Figueras, A. Y., Bardón-Valcarce, F., Vela-Orus, P., Del Campo-Garrido, A., & García-Alonso, J. A. (2006). Paraganglioma de nervio vago. Angiologia. https://doi.org/10.1016/S0003-3170(06)74963-X
  • Rodríguez, C. M., Naranjo, S., & Carbajo, M. (2015). Schwannoma intratorácico del nervio vago. Archivos de Bronconeumologia. https://doi.org/10.1016/j.arbres.2014.06.015
  • Mosqueira, A. J., López-Manzanares, L., Canneti Heredia, B., Barroso, A., García-Navarrete, E., Valdivia, A., & Vivancos, J. (2013). Estimulación del nervio vago en pacientes migrañosos. Revista de Neurologia.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.