Małżowina nosowa - przyczyny jej przerostu

Małżowina nosowa może ulec przerostowi z wielu przyczyn. Zaburzenie to prowadzi do trudności z oddychaniem i dyskomfortu. Dowiedz się więcej!
Małżowina nosowa - przyczyny jej przerostu

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Przerost małżowin jest stosunkowo łagodną patologią, w przypadku której istnieją różne możliwości leczenia. Nieleczony, stan ten  może prowadzić do pewnych komplikacji. Powiększona małżowina nosowa może powodować niedrożność nosa oraz sprawiać, że częściej zapadamy na infekcje górnych dróg oddechowych, źle śpimy i funkcjonujemy.

Dowiedz się więcej z tego artykułu!

Przerośnięta małżowina nosowa – przyczyny i objawy jej przerostu

Hipertrofia małżowin nosowych to ponad przeciętny wzrost objętości struktur wewnątrz nosa. Struktury te znajdują się w jamie nosowej i gdy ich rozmiar znacznie się powiększa, powietrze nie może normalnie przepływać przez nos do płuc. W rezultacie mają tendencję do powodowania niedrożności nosa, dyskomfortu i duszności

Na wczesnym etapie można leczyć i niwelować objawy tej dolegliwości za pomocą leków lub operacji. Jeśli jednak problem nie zostanie rozwiązany na czas, może to prowadzić do poważnych powikłań.

Na przykład, może powodować utratę lub pogorszenie zmysłu węchu, a nawet infekcje ucha i gardła. Osoby z tą chorobą mogą również cierpieć na częste bóle głowy, suchy kaszel, infekcje i głośne chrapanie podczas snu.

Jeśli przekrwienie błony śluzowej nosa występuje bardzo często, ważne jest, aby jak najszybciej udać się do specjalisty znającego się na zdrowiu uszu, nosa i gardła- otorynolaryngologa. Ten specjalista będzie w stanie określić, czy cierpisz na przerost małżowin, infekcję czy też inną patologię.

Przerost małżowiny – na czym polega?

Przerost małżowin nosowych to stan, który czasowo lub przewlekle zwiększa rozmiar małżowin nosowych. W niektórych przypadkach jest to sporadyczne, związane w infekcją. Jednak w innych przypadkach to stan długotrwały. Kiedy problem staje się przewlekły, powoduje przekrwienie błony śluzowej nosa, które może zaburzyć wiele funkcji organizmu.

Małżowiny nosowe to podłużne struktury zlokalizowane w nosie. Jama nosowa zawiera po każdej stronie trzy zestawy małżowin, które zwane są małżowinami górnymi, małżowinami środkowymi i małżowinami dolnymi. Na ogół, stan  zapalenia i przerostu dotyczy małżowin dolnych.

Zadaniem małżowiny jest nawilżanie, ogrzewanie i oczyszczanie wdychanego powietrza. Są to jednak bardzo delikatne struktury, które łatwo mogą ulec uszkodzeniu i powiększyć swój rozmiar. Prowadzi to do hipertrofii, która jest jednak uleczalnym problemem zdrowotnym.

W przypadku hipertrofii ludzie mogą odczuwać długotrwałe przekrwienie i podrażnienie błony śluzowej nosa.

Przerost małżowin – przyczyny

Chrapanie w nocy

W większości przypadków hipertrofia małżowin występuje w wyniku rozwoju niektórych procesów alergicznych, takich jak katar sienny, alergia na pyłki czy też kurz.

Jednak znanych jest wiele innych powodów, które mogą stanowić przyczynę tej anomalii.  Wśród nich możemy wyróżnić:

  • Zmiany hormonalne. Niektóre zmiany hormonalne mogą powodować przerost błony śluzowej, co może prowadzić do hipertrofii małżowin nosowych.
  • Starzenie się organizmu. Z biegiem czasu, małżowina nosowa może ulec starzeniu, powodując obfite wydzielanie śluzu i niedrożność nosa.
  • Zapalenie zatok. Do tej anomalii może również prowadzić zapalenie zatok przynosowych, spowodowane infekcją.
  • Krzywa przegroda nosowa. Krzywa lub uszkodzona przegroda nosowa utrudnia oddychanie i wymaga od małżowin o wiele cięższej pracy. To z kolei może przekształcić się w podrażnienie oraz w hipertrofię.
  • Nieodpowiednie środowisko życia. Środowisko pełne z toksycznych spalin, smogu i dymu lub bardzo niskie temperatury mogą sprzyjać rozwojowi chorób układu oddechowego i przerostu małżowin.

Palenie papierosów lub picie alkoholu. W takich przypadkach czynnikami ryzyka są zarówno  dym tytoniowy, jak i alkohol.
Farmaceutyki i leki. Długotrwałe stosowanie aerozoli do nosa i sterydów może przyczyniać się do rozwoju tej choroby. Małżowina nosowa może ulec uzależnieniu od działania leków.

Objawy hipertrofii małżowin nosowych

Najbardziej powszechnym objawem tego stanu zapalnego jest przekrwienie błony śluzowej nosa, objawiające się trudnościami w oddychaniu. Należy jednak pamiętać, że istnieją przypadki przerostu śluzówki bez zauważalnych objawów.

Wśród podanych przez specjalistów najczęściej występujących objawów klinicznych można wyróżnić następujące:

  • Zmęczenie i senność w ciągu dnia
  • Bezdech senny
  • Trudności w spaniu w sposób ciągły (bez przerw i przebudzeń)
  • Krwotoki z nosa
  • Trudności w oddychaniu przez nos
  • Dyskomfort słuchowy, uczucie zatkanych uszu
  • Zmniejszenie lub utrata czucia i węchu
  • Chrapanie w nocy
  • Ból twarzy i nosa

Najczęściej lekarze wykonują tak zwaną rynoskopię, aby zdiagnozować ten problem. Jest to badanie, które pozwala dokładnie ocenić małżowiny nosowe i potwierdzić lub wykluczyć hipertrofię.

To badanie jest przeprowadzane przez nos lub usta i trwa od pięciu do dziesięciu minut. Czasami wymaga zastosowania łagodnego znieczulenia miejscowego. Lekarze diagnozują pacjentów także za pomocą fiberoskopu (inaczej videoendoskopu).

Chrapanie jest jednym z klinicznych objawów hipertrofii śluzówki nosa, ale najczęstszym objawem jest przedłużające się uczucie zatkanego nosa.

Powiększona małżowina nosowa- jak można zmniejszyć objawy tej dolegliwości?

Leczenie hipertrofii małżowin nosowych będzie zależeć od przyczyny podrażnienia i obecnego stanu małżowin. Przede wszystkim, jeśli przyczyna problemu jest zewnętrzna, to zmiana tej zmiennej powinna prowadzić do ustąpienia objawów. W domu można zastosować oczyszczacz powietrza i zminimalizować przebywanie w zadymionych pomieszczeniach.

Kiedy mówimy o objawach zewnętrznych, mamy na myśli przede wszystkim zanieczyszczone środowisko, palenie papierosów czy zażywanie narkotyków przez śluzówkę nosa.

Jeśli jednak przyczyną jest przewlekłe zapalenie zatok lub skrzywiona przegroda nosowa, konieczne będzie specjalistyczne leczenie w celu wyeliminowania przyczyny wewnętrznej.

Jeśli te środki nie działają lub przyczyna jest nieznana, lekarze zwykle zalecają leczenie farmakologiczne w celu zmniejszenia stanu zapalnego. Dopiero później można zabrać się na przykład za operację przegrody nosowej.

Wreszcie, jeśli hipertrofia nie ustąpi, lekarze mogą zasugerować operację w celu zmiany położenia małżowin (turbinoplastyka). W niektórych przypadkach zabieg chirurgiczny może obejmować częściowe lub całkowite usunięcie małżowiny nosowej dolnej (turbinektomia).

Wreszcie w innych przypadkach lekarze mogą użyć radioterapii lub lasera, aby zmniejszyć rozmiar i zmniejszyć przerost małżowiny. Tak czy inaczej, należy pamiętać, że jest to stan uleczalny. Kluczem jest wczesne zwrócenie się o pomoc lekarską, aby nie doszło do zaostrzenia tej dolegliwości.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Berger G, Gass S, Ophir D. The histopathology of the hypertrophic inferior turbinate. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2006;132(6):588-594. doi:10.1001/archotol.132.6.588
  • McCoul ED, Todd CA, Riley CA. Posterior Inferior Turbinate Hypertrophy (PITH). Otolaryngol Head Neck Surg. 2019;160(2):343-346. doi:10.1177/0194599818805006
  • Silva R, P., Vicencio S, D., Veloz T, M., Ruz M, P., & Valdés P, C. (2020). Hipertrofia de cornetes inferiores: Revisión sobre técnicas quirúrgicas actuales. Revista de Otorrinolaringología Y Cirugía de Cabeza Y Cuello, 80(2), 218–225. https://doi.org/10.4067/s0718-48162020000200218
  • Arias Mena, C., & Merlo Zago, G. (2016). Correlación de hipertrofia de cornetes inferiores con desarrollo transversal maxilar medidos en tomografía computarizada de cone-beam y su asociación con las clases esqueléticas (Master’s thesis, Benemérita Universidad Autónoma de Puebla).
  • Komshian SR, Cohen MB, Brook C, Levi JR. Inferior Turbinate Hypertrophy: A Review of the Evolution of Management in Children. Am J Rhinol Allergy. 2019;33(2):212-219. doi:10.1177/1945892418815351
  • Bergmark RW, Gray ST. Surgical Management of Turbinate Hypertrophy. Otolaryngol Clin North Am. 2018;51(5):919-928. doi:10.1016/j.otc.2018.05.008

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.