Leczenie żywieniowe cukrzycy typu 2

Odżywianie odgrywa bardzo ważną rolę w leczeniu cukrzycy typu 2. Dlatego osoby cierpiące na tę chorobę powinny uzyskać fachową konsultację dotyczącą prawidłowego postępowania żywieniowego.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Verónica Melero Álvarez.

Ostatnia aktualizacja: 24 września, 2022

Leczenie żywieniowe odgrywa ważną rolę w cukrzycy typu 2. Chociaż na rozwój tej choroby wpływa wiele czynników, dobra dieta jest kluczowa, aby ją kontrolować i zapobiegać powiązanym powikłaniom.

Co musimy o tym wiedzieć? Spójrzmy!

Co to jest cukrzyca typu 2?

Cukrzyca to przewlekłe zaburzenie metaboliczne, które objawia się poziomem glukozy we krwi wyższym niż zalecany. W konkretnym przypadku cukrzycy typu 2 organizm przestaje prawidłowo stosować insulinę. Insulina to hormon wytwarzany przez trzustkę, którego funkcją jest pomaganie glukozie w przeniknięciu do komórek i wykorzystywaniu jej jako energii.

Wśród czynników ryzyka rozwoju tego problemu zdrowotnego są: cukrzyca w wywiadzie rodzinnym, wiek, otyłość i brak aktywności fizycznej. W rzeczywistości osoby z cukrzycą typu 2 często cierpią również na otyłość lub nadwagę.

U tych pacjentów zmniejszenie ilości kalorii w diecie przy jednoczesnym utrzymaniu odpowiedniej i zdrowej podaży składników odżywczych podczas posiłków jest korzystne w promowaniu utraty wagi. Utrata wagi może przełożyć się na korzyści zarówno w kontroli glikemii, jak i ciśnienia krwi.

Postępowanie żywieniowe w cukrzycy typu 2

Właściwie nie ma idealnego wzorca dla wszystkich pacjentów, ani procentu makroskładników, który można stosować w ogólny sposób. Zgodnie z obecną wiedzą popartą dowodami, najbardziej zalecanym leczeniem byłby plan odżywiania połączony z aktywnością fizyczną zalecony przez specjalistę. Tak wynika z badań opublikowanych w czasopiśmie BMJ.

Zgodnie z najnowszym ustaleniem American Diabetes Association (ADA) cele leczenia żywieniowego powinny być następujące:

• Poprawa parametrów hemoglobiny glikozylowanej, zmniejszenie nadciśnienia i poziomu cholesterolu.
• Osiągnięcie i utrzymanie zdrowej wagi (w tym momencie szczególne znaczenie ma przestrzeganie planu przez pacjenta i zmiana nawyków).
• Zapobieganie powikłaniom.

Dlatego jednym z punktów, które należy wziąć pod uwagę po zdiagnozowaniu choroby, jest czynnik dietetyczny.

Węglowodany

Owoce, warzywa, rośliny strączkowe i pełnoziarniste zboża. Te pokarmy powinny być głównym źródłem węglowodanów w każdej zdrowej diecie, ale szczególnie dla tych pacjentów. Ponieważ produkty są częściowo zbudowane z błonnika, ich wejście do krwiobiegu jest wolniejsze i nie ma żadnych skoków glukozy we krwi.

Dodatkowo zwiększają uczucie sytości, co wspomaga kontrolę wagi. Według badań opublikowanych w czasopiśmie Nutrients, spożycie błonnika wydaje się mieć korzystny wpływ na poziom cholesterolu w surowicy i inne przyczyny ryzyka sercowo-naczyniowego, takie jak nadciśnienie.

Dlatego lekarze zalecają przyjmowanie około 26 gramów błonnika dziennie u kobiet z cukrzycą typu 2. Dla mężczyzn z tym problemem zdrowotnym zaleca się 28 gramów dziennie.

Inaczej jest w przypadku żywności bogatej w proste węglowodany, wśród których znajdziemy ciastka, słodycze, soki owocowe itp. Te pokarmy są pozbawione błonnika i dlatego ich wpływ na glikemię jest większy. Leczenie żywieniowe cukrzycy ogranicza lub wyklucza więc te produkty.

Spożywanie pełnoziarnistych płatków zbożowych (zboża, które zachowują trzy części: kiełki, otręby i bielmo, zwane również pełnymi ziarnami) zostało zbadane naukowo. I chociaż nie ma wystarczających dowodów, aby uzasadnić lepszą kontrolę glikemii przy ich spożyciu, są one związane z obniżeniem ogólnoustrojowego zapalenia i śmiertelności.

Słodziki bezkaloryczne

Chociaż badania twierdzą, że niekaloryczne słodziki, takie jak sacharyna lub stewia, nie zmieniają funkcji glikemicznej, wiele produktów, które je zawierają, może zmieniać funkcję glikemiczną ze względu na składniki użyte do produkcji produktu.

Stosowane jako substytuty cukru mogą być korzystne w zmniejszaniu spożycia sacharozy lub „cukru stołowego”, chociaż naukowcy muszą przeprowadzić więcej badań, aby to potwierdzić.

Leczenie żywieniowe cukrzycy: Inne produkty spożywcze

Jeśli chodzi o inne produkty spożywcze, zalecenia byłyby takie same jak dla populacji ogólnej. W przypadku białek również należy je zindywidualizować. Zalecenia są jednak takie same jak dla reszty populacji. W rzeczywistości spożycie białek o wysokiej wartości biologicznej może się wiązać z poprawą odpowiedzi insulinowej bez zwiększania glikemii w osoczu.

Jeśli chodzi o tłuszcz, podobnie jak w przypadku białka, dowody sugerują, że ważna jest nie tyle ilość, ile jakość produktu. Należy spożywać więcej tłuszczów dobrej jakości (nasiona, awokado, tłuste ryby itp.) i ograniczyć tłuszcze gorszej jakości, które znajdują się między innymi w przetworzonych mięsach i gotowych produktach spożywczych. Ma to kluczowe znaczenie dla prawidłowego leczenia żywieniowego.

Żywieniowe leczenie cukrzycy typu 2 obejmuje ponadto inne zalecenia:

• Wybieranie zdrowych potraw, w których węglowodany mają niski indeks glikemiczny.
• Kontrolowanie pokarmów bogatych w tłuszcze trans i tłuszcze nasycone ze względu na ich związek ze zwiększoną dyslipidemią.
• W przypadku ryb, zwłaszcza tłustych, zalecenie jest takie samo jak dla osób, które nie chorują na cukrzycę. Ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 lekarze zalecają spożywanie tłustych ryb przynajmniej dwa razy w tygodniu.
• Aby zmniejszyć ryzyko dyslipidemii, specjaliści zalecają również spożywanie pokarmów bogatych w sterole (zazwyczaj wzbogaconych), zawsze w ramach zdrowej diety.
• Umiarkowane spożycie produktów mlecznych. Te fermentowane (takie jak jogurty i sery) wydają się być szczególnie korzystne w kontroli i profilaktyce cukrzycy typu 2.

Wskazówki dotyczące leczenia żywieniowego cukrzycy typu 2

Wielu pacjentów z cukrzycą typu 2 cierpi na nadwagę lub otyłość. Odpowiedni plan żywieniowy wraz z ćwiczeniami fizycznymi ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia masy ciała i zmniejszenia ryzyka powikłań.

Ogólnie rzecz biorąc, najważniejsze wskazówki obejmują:

• Odpowiednio rozłóż posiłki, używając świeżej i zdrowej żywności. Zawsze bierz pod uwagę preferencje i cechy pacjenta.
• Ogranicz spożycie określonych pokarmów dla osób z cukrzycą. Chodzi zwykle o pokarmy ubogie w błonnik i bogate w tłuszcze niskiej jakości, więc nie można ich uznać za zdrową żywność. Spożywaj je tylko okazjonalnie.
• Zredukuj wolne cukry, takie jak „cukier stołowy” (sacharoza) i pokarmy bogate w cukier. Niektóre przykłady to ciasta, ciastka, słodycze, lody, słodkie płatki śniadaniowe i soki. Ogranicz również dania gotowe, gotowe sosy itp., ponieważ oprócz dużej ilości cukru są one bogate w tłuszcze trans, tłuszcze nasycone i sól. Zamiast tego sugerujemy, abyś nauczył się tworzyć własne przepisy, eliminując lub zastępując cukier innymi pokarmami. Na przykład dosładzanie owocami.

• W przypadku osób przyjmujących insulinę nalegaj na edukację żywieniową, aby zrównoważyć dawkę insuliny poprzez odpowiednie spożycie węglowodanów.
• Ważne jest, aby unikać alkoholu, ponieważ u tych pacjentów może on zwiększać ryzyko wystąpienia hipoglikemii. Jest to szczególnie ważne, jeśli przyjmują insulinę.
• W odniesieniu do soli zalecenie dla populacji ogólnej dotyczy również pacjentów z cukrzycą. Zwróć szczególną uwagę na tych, którzy również cierpią na nadciśnienie. W tym drugim przypadku powinni jak najbardziej ograniczyć spożycie soli. Użyj innych aromatów, takich jak przyprawy.

Leczenie żywieniowe cukrzycy typu 2

W przypadku cukrzycy typu 2 stan chorego można poprawić dobrą dietę. Leczenie żywieniowe pacjentów z cukrzycą typu 2 musi być zindywidualizowane, gdyż zależy od cech każdego pacjenta.

Generalnie jednak należy stosować pewne wytyczne. Niektóre przykłady to wybór dobrego źródła węglowodanów, z wyłączeniem źródeł cukrów i tłuszczów trans, ograniczenie całkowitego spożycia kalorii itp.