Ashwagandha - korzyści i przeciwwskazania

W medycynie ajurwedyjskiej ashwagandha uważana jest za naturalny środek zwiększający poziom energii, zmniejszający stres i zapobiegający niektórym chorobom. Co mówi o tym nauka?

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Leonardo Biolatto.

Ostatnia aktualizacja: 07 maja, 2023

Ashwagandha (Withania somnifera L.) jest również znana jako witania ospała, indyjski żeń-szeń, śpioszyn lekarski i wiśnia zimowa. To bardzo popularne zioło w indyjskiej medycynie ajurwedyjskiej, cenione za właściwości adaptogenne i rewitalizujące.

Według badań opublikowanych w czasopiśmie medycznym Cureus, ekstrakty z rośliny ashwagandha mają pozytywny wpływ na łagodzenie stresu i niepokoju. Oprócz tego przypisuje się jej różne korzyści zdrowotne. Przyjrzyjmy się bliżej.

Co to jest ashwagandha?

Ashwagandha nosi różne nazwy, w zależności od terytorium i kultury. Niektóre brzmią podobnie, na przykład Ajagandha, Asgandha lub Ashvagandha. Jednak określa się ją również jako żeń-szeń ajurwedyjski lub żeń-szeń indyjski, a nawet Cerise d’Hiver i Winter Cherry (zimowa wiśnia, odpowiednio po francusku i angielsku).

Należy do rodziny psiankowatych, która obejmuje również pomidory, tytoń i ziemniaki. Ashwagandha osiąga wysokość od 60 do 120 centymetrów, ma półzdrewniałe łodygi, podłużne, jajowate liście i zielonkawo-żółte dzwonkowate kwiaty.

Jej owoce są kuliste, małe i jaskrawoczerwone (stąd niektóre z wielu nazw). Jednak wykorzystuje się różne części tego gatunku, w tym liście, a także ekstrakty lub proszek z korzenia, które stanowią najczęściej sprzedawane formy.

Różne odmiany ashwagandha najczęściej spotyka się w Indiach i Pakistanie. Jednak zarówno suplementy, jak i liście rośliny są obecnie dostępne w wielu innych krajach.

Jakie właściwości ma ashwagandha

Ashwagandha znana jest z zawartości biologicznie aktywnych związków chemicznych, w tym alkaloidów, laktonów steroidowych i soponin.

Inne substancje zawarte w tej roślinie to:

• Glikol trietylenowy: w badaniach klinicznych na myszach substancja ta wykazała interesujące działanie przeciw bezsenności.
• Flawonoidy: znane ze swojej zdolności do hamowania skutków stresu oksydacyjnego.
• Sole mineralne, takie jak żelazo i potas.

Właściwości zdrowotne ashwagandhy

Ashwagandha oferuje różne korzyści zdrowotne; wiele z nich zostało też naukowo udowodnionych. Miedzy innymi przypisuje się jej właściwości przeciwzapalne, uspokajające, przeciwutleniające, przeciwcukrzycowe i rewitalizujące. Przyjrzyjmy się im bliżej.

1. Aswagandha może pomóc zmniejszyć skutki stresu w organizmie

Ashwagandha została sklasyfikowana jako środek adaptogenny, czyli ma zdolność zwiększania odporności organizmu na sytuacje stresu fizycznego i psychicznego. Badania opublikowane w Indian Journal of Psychological Medicine wykazały, że suplementy ashwagandhy pomagają obniżyć poziom kortyzolu.

2. Może pomóc kontrolować lęk

Z tego powodu naukowcy uważają ją za dobry suplement przeciwko epizodom stresu i niepokoju. W szczególności przypisuje się jej działanie relaksujące, ponieważ reguluje sygnalizację chemiczną układu nerwowego, która powoduje uczucie napięcia.

3. Ashwagandha zmniejsza objawy depresji

Depresja to problem zdrowia psychicznego, który wymaga interwencji profesjonalistów. Dlatego w celu kontrolowania objawów nie należy traktować suplementów ziołowych jako leczenia pierwszego wyboru. Mimo to niektóre rośliny wykazały potencjał do poprawy nastroju w tym stanie.

W kontrolowanym badaniu opisanym w Indian Journal of Psychological Medicine, 64 dorosłym codziennie podawano 600 miligramów wysoce skoncentrowanego ekstraktu z ashwagandhy. Po 60 dniach 79% zgłosiło zmniejszenie objawów dużej depresji. Mimo to potrzeba więcej dowodów.

4. Ashwagandha przyczynia się do regulacji poziomu glukozy

Chociaż nie jest uważana za środek do walki z cukrzycą, niektóre badania wykazały, że ashwagandha ma zdolność regulowania poziomu glukozy we krwi.

W związku z tym w badaniu probówkowym, opublikowanym w czasopiśmie Phytochemistry, zaobserwowano, że zwiększa wydzielanie insuliny i poprawia wrażliwość na ten hormon w komórkach mięśniowych.

Z drugiej strony, w badaniu klinicznym opisanym w Indian Journal of Experimental Biology ustalono, że ekstrakty z tego zioła leczniczego sprzyjają regulacji poziomu cukru zarówno u osób zdrowych, jak i cukrzyków.

5. Sprzyja przyrostowi masy mięśniowej

Dla miłośników sportu i fitnessu ashwagandha to naturalny suplement na przyrost masy mięśniowej. W rzeczywistości, jak stwierdzono w randomizowanym badaniu kontrolowanym w Journal of the International Society of Sports Nutrition , ashwagandha poprawia skład ciała i zwiększa siłę mięśni.

6. Może pomóc w redukcji tkanki tłuszczowej

Wydaje się nawet, że pomaga zmniejszyć procent tkanki tłuszczowej. Oczywiście, aby tak się stało, jej przyjmowanie musi być wpisane w ramy zdrowej diety i dobrych nawyków, takich jak aktywność fizyczna.

7. Pomaga zwalczać stany zapalne

Wiele chorób przypisuje się rozregulowanym markerom stanu zapalnego. Pod tym względem badania na zwierzętach sugerują, że ashwagandha ma właściwości przeciwzapalne, które pomagają utrzymać organizm w zdrowiu.

8. Może zmniejszyć ryzyko chorób serca

W badaniach na ludziach składniki rośliny zwiększyły aktywność komórek odpornościowych, które zwalczają infekcje, a także pełnią kluczowe funkcje w regulacji procesów zapalnych. Zaobserwowano nawet, że obniża poziom białka C-reaktywnego (CRP), markera związanego ze zwiększonym ryzykiem chorób serca.

9. Obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów

Według anegdotycznych danych, Withania somnifera L. może być suplementem zmniejszającym ryzyko chorób układu krążenia. Okazuje się bowiem, że pomaga kontrolować poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi.

Badania na szczurach wykazały, że ashwagandha pomogła obniżyć całkowity cholesterol i trójglicerydy odpowiednio o 53% i prawie 45%. Zaobserwowano również spadek poziomu LDL czyli złego cholesterolu. Podobnie jak w poprzednich przypadkach, potrzeba więcej dowodów.

10. Ma działanie przeciwutleniające

Działanie przeciwutleniające ashwagandhy pomaga chronić komórki nerwowe przed negatywnym działaniem wolnych rodników. W badaniach opublikowanych w Neurochemical Research szczury z padaczką leczone tą rośliną wykazały zmniejszenie pogorszenia pamięci przestrzennej.

11. Ashwagandha przyczynia się do poprawy funkcji mózgu

W tym samym duchu, w badaniu Pharmacognosy Research , grupa zdrowych mężczyzn przyjmowała codziennie 500 miligramów standaryzowanego ekstraktu z ashwagandhy. W efekcie zgłosili znaczną poprawę wydajności i czasu reakcji w porównaniu z tymi, którzy otrzymali placebo.

12. Może pomóc w zaburzeniach snu

Ze względu na zawartość witanolidów i glikolu trietylenowego sugeruje się, że roślina pomaga zmniejszyć zaburzenia snu. W szczególności ogranicza nawroty bezsenności.

13. Może pomóc w leczeniu anemii

W medycynie ajurwedyjskiej ashwagandha stosowana jest w stanach zmęczenia nerwowego, osłabienia, a także anemii z niedoboru żelaza. Najwyraźniej jej ekstrakty pomagają zwiększyć poziom hemoglobiny i erytrocytów.

14. Zwiększa wydolność fizyczną

Badania wykazały, że ashwagandha może pomóc zwiększyć wydolność oddechową i siłę mięśni podczas intensywnej aktywności fizycznej.

15. Ashwagandha podnosi poziom energii

Podobnie jak w poprzednim punkcie, ashwagandha jest uważana za rewitalizującą nie tylko dla sportowców, ale także dla osób starszych, pomagając w walce z obniżonym nastrojem i poprawiając witalność.

16. Może pomóc w stanach reumatycznych

Ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne jest stosowana jako suplement w stanach reumatycznych, zmniejszając pogorszenie stanu ścięgien, więzadeł, stawów i kości. Jednak ta właściwość nadal jest przedmiotem badań.

17. Działa jak afrodyzjak

W Indiach jej suplementy były tradycyjnie stosowane w celu poprawy reakcji seksualnych, co może pozytywnie wpływać na płodność, chociaż nie ma jednoznacznych dowodów.

18. Może wspomagać produkcję hormonów tarczycy

Przeprowadzono badania , które pozwalają stwierdzić, że leczenie Withania somnifera może korzystnie wpływać na normalizację wskaźników tarczycowych u pacjentów z subkliniczną niedoczynnością tarczycy..

19. Wiąże się ze zwiększoną odpornością

Uważa się, że ashwagandha ma również wpływ na wzrost leukocytów, co wzmacnia układ odpornościowy, pomagając zapobiegać ewentualnym infekcjom.

20. Zmniejszenie utraty masy kostnej

Badania in vitro wykazały, że spożywanie Withania somnifera spowalnia utratę kości, co byłoby dobrą wiadomością dla osób cierpiących na osteoporozę.

21. Może być obiecująca w leczeniu raka

Zastosowanie ekstraktów witanolidowych (witaferyna A) wydaje się obiecujące w leczeniu niektórych typów raka poprzez hamowanie wzrostu komórek nowotworowych. Jednak ustalenia nie są jeszcze rozstrzygające.

Przeciwwskazania do przyjmowania ashwagandhy

Wszystkie preparaty ziołowe pochodzące z ashwagandhy należy stosować ostrożnie. Podobnie jak w przypadku innych roślin, istnieje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i możliwych interakcji. W tym przypadku zawartość alkaloidów sprawia, że jest niekompatybilna z niektórymi stanami i metodami leczenia.

Generalnie Ashwagandha jest przeciwwskazana w następujących przypadkach:

• Ciąża i laktacja
• Dzieci poniżej 12 roku życia
• Nadczynność tarczycy
• Hemochromatoza
• Wrażliwość żołądka
• Leczenie lekami przeciwdepresyjnymi, takimi jak zolpidem, klonazepam, sertralina i inne
• Przyjmowanie tabletek nasennych
• Leki na nadciśnienie lub wysoki poziom cholesterolu: w tym przypadku wskazane jest skonsultowanie się z lekarzem przed zażyciem środka

Dawkowanie i postacie suplementu

Do chwili obecnej nie ma danych na temat dokładnego zalecanego dawkowania ashwagandhy. Jednak zalecane dawki ekstraktu z korzenia wahają się od 300 do 500 miligramów dziennie. W postaci herbaty zwykle stosuje się od 3 do 5 gramów dziennie. Roślinę można znaleźć w każdym sklepie zielarskim w następujących formach:

• Suszony korzeń, posiekany lub sproszkowany, do użycia w wywarach
• Suszone lub sproszkowane liście do naparu
• Suszone lub odwodnione jagody (bez nasion)
• Ekstrakty płynne
• Sproszkowany ekstrakt z korzenia

Ashwagandha – co należy pamiętać?

Ashwagandha jest popularna w medycynie ajurwedyjskiej ze względu na swoje działanie przeciwutleniające i rewitalizujące. W medycynie popularnej jest uznawana za pomocny suplement zmniejszający stres, niepokój i inne zaburzenia nastroju. Ponadto poleca się ją również w ramach dbania o zdrowie układu krążenia i dla poprawy ogólnej kondycji fizycznej.

W żadnym wypadku nie należy jej spożywać w nadmiernych ilościach i należy zachować pewne środki ostrożności. Trzeba również pamiętać, że istnieją pewne przeciwwskazania, w których przyjmowanie tego suplementu może być szkodliwe.