Irygacja okrężnicy - mity i fakty, o których warto wiedzieć

Na rynku dostępnych jest kilka technik, które sugerują, że oczyszczanie jelit przynosi korzyści zdrowotne. Wśród nich jest nawadnianie okrężnicy. Ale czy to działa?

Napisane i zweryfikowane przez lekarz Maryel Alvarado Nieto.

Ostatnia aktualizacja: 18 września, 2022

To, jak dobrze działa nasze trawienie, zależy w dużej mierze od sposobu, w jaki jemy. Popularność regularnych wypróżnień spowodowała, że ci, którzy nie chodzą często do łazienki, uciekają się do technik, które mogą pomóc im w wypróżnieniu. Jedną z takich metod jest hydroterapia okrężnicy lub irygacja okrężnicy. W niektórych społeczeństwach przewlekłe zaparcia dotykają od 2 do 34% dorosłych. Jest to więc dość powszechny stan.

Objawy związane z zaparciami skłaniają ludzi do szukania sposobów na ewakuację. Zwykle uciekają się do stosowania środków przeczyszczających i lewatyw, ale niektórzy sięgają po bardziej drastyczne zabiegi, takie jak wspomniana irygacja okrężnicy.

Irygacja okrężnicy – na czym polega?

Irygacja okrężnicy to technika polegająca na wprowadzaniu rurki przez odbyt w celu przepłukania okrężnicy. Celem tej metody jest umożliwienie dokładnego oczyszczenia jelita, eliminując pozostałości pokarmowe obecne w końcowej części przewodu pokarmowego. W tym celu zaprojektowano różne elementy wyposażenia ułatwiające pracę. Mają regulowane opcje, które zapewniają lekarzowi większą swobodę manipulacji.

Urządzenia te przepuszczają przez jelita duże ilości wody (do 120 litrów). Jednak czasami stosuje się również inne substancje, takie jak kawa, napary ziołowe i enzymy. Maszyny używane do tych procedur są zwykle zaprojektowane do pracy przy ciśnieniu nieprzekraczającym 120 milibarów i utrzymywaniu temperatury zbliżonej do temperatury ciała. Jednak w zależności od urządzenia, temperaturę można ustawić w zakresie od 21 do 41 °C.

Sesje irygacji okrężnicy

Przybliżony czas trwania sesji to 40 minut, podzielone na kilka krótkich okresów nawadniania. Łącznie w jednej sesji można wykonać od 40 do 60 irygacji, w których do każdej wprowadza się około 2 litrów płynu. Hydroterapię okrężnicy wykonuje hydroterapeuta, który zazwyczaj nie ma wykształcenia naukowego, z wyjątkiem szkolenia technicznego w zakresie obsługi sprzętu.

Irygacja okrężnicy – kiedy się ją planuje?

Irygacja okrężnicy pojawia się jako odpowiedź na starą i kontrowersyjną teorię, która w ostatnich dziesięcioleciach odzyskała popularność: samozatrucie. Przekonanie to zakłada, że jelito grube jest prostym systemem kanalizacyjnym i łączy zaleganie odpadów trawiennych z chorobą.

Wstępna hipoteza jest taka, że gnicie tych materiałów wytwarza toksyny, które są wchłaniane przez organizm. Dlatego zaparcia były uważane za cichego wroga, ponieważ pozwalały na dłuższe pozostawanie kału w jelicie. Jednak takie twierdzenia zostały obalone w latach dwudziestych. Dzisiaj zdrowie okrężnicy odzyskało znaczenie, a badania skupiają się tylko na zrozumieniu interakcji mikrobiomu z resztą ciała.

Czy nawadnianie okrężnicy przynosi jakieś korzyści?

Ta metoda nie ma oparcia naukowego i większość lekarzy jest temu przeciwna. Niektórzy uważają, że irygacja okrężnicy jest przydatna w przygotowaniu okrężnicy przed kolonoskopią. Jego zwolennicy proponują go jako technikę leczniczą w wielu schorzeniach, w tym:

• Zapalenie okrężnicy
• Bębnica
• Zapalenie uchyłków
• Zaparcie
• Drażliwa okrężnica
• Choroba Leśniowskiego-Crohna
• Parazytoza jelitowa

Hydroterapeuci dążą do zwiększenia liczby klientów, proponując irygację okrężnicy jako skuteczny środek w leczeniu innych schorzeń. Jednak nie ma dowodów naukowych na poparcie tych twierdzeń, ale nie ma również przepisów chroniących pacjenta przed takimi twierdzeniami.

Stany, które twierdzą, że leczą, obejmują:

• Zapalenie zatok i inne zaburzenia oddechowe
• Nawracające bóle głowy i migrena
• Halitoza lub nieświeży oddech
• Zaburzenia psychiczne
• Problemy skórne
• Różne alergie
• Alkoholizm

Co mówi nauka?

W ostatnich dziesięcioleciach w niektórych badaniach podjęto próbę odkrycia rzeczywistych korzyści hydroterapii okrężnicy. Na przykład w badaniu pacjentów z zespołem jelita drażliwego zastosowano sprzęt do irygacji okrężnicy zatwierdzony przez tajwańską agencję zdrowia.

Proponowane sesje były mniej drastyczne, ze znacznie niższymi wskaźnikami irygacji niż te opisane w sesjach konwencjonalnych. Wynikiem badań jest poprawa symptomatologii tych pacjentów.

Jednak w tym samym badaniu opisują ograniczenia swoich wyników, ponieważ była to niewielka próba populacyjna, a czas obserwacji pacjentów był krótki. Z drugiej strony jeden ze wskaźników skuteczności był subiektywny i mógł być wynikiem efektu placebo.

Podobnie w innej serii badań przeprowadzonych z pacjentami z przewlekłymi zaparciami lub biegunką uzyskano również poprawę objawów. W każdym razie grupa osób nie przekraczała 40 osób.

Ryzyko irygacji okrężnicy

Chociaż ci, którzy praktykują irygację okrężnicy, proponują ją jako nieszkodliwą technikę, jest to dalekie od prawdy. Największym ryzykiem, na jakie narażona jest osoba korzystająca z hydroterapeuty, jest perforacja jelit, która może wywołać sepsę oraz zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej. Oba stany są śmiertelne.

Tak więc bezpieczeństwo hydroterapii jelita grubego to tylko mit. Ponadto inne zagrożenia obejmują zanieczyszczenie krzyżowe, objawy żołądkowo-jelitowe po sesji (nudności, wymioty lub biegunka), uczucie pełności w jamie brzusznej i ból odbytu.

Zobacz też: Okrężnica – 5 naparów na jej oczyszczenie

Przeciwwskazania do irygacji okrężnicy

Istnieje nieskończona lista osób, które nie powinny chodzić na płukanie okrężnicy. Wśród tych przeciwwskazań są:

• Ciąża
• Nowotwory
• Wypadanie odbytnicy
• Przepukliny brzuszne
• Krwotoki z przewodu pokarmowego
• Szczeliny i przetoki odbytu
• Choroba hemoroidalna
• Historia napromieniowania
• Nadciśnienie tętnicze i choroby serca

Kontrowersyjna procedura

Płukanie okrężnicy może mieć potencjalną użyteczność w leczeniu niektórych pacjentów ze schorzeniami przewodu pokarmowego. W szczególności zaburzenia ewakuacji.

Zasób ten należy jednak brać pod uwagę tylko u pacjentów, u których leczenie nie było skuteczne. Podobnie technika ta powinna być rozważona przed wyborem jakiejkolwiek procedury chirurgicznej, ponieważ jest mniej inwazyjna. Ważne jest również, aby porozmawiać z lekarzem przed wykonaniem tej procedury.

Jednak zalecenia dotyczące wykonywania hydroterapii jelita grubego są takie, aby sprzęt był przeznaczony wyłącznie do użytku indywidualnego, a jego części były jednorazowego użytku, zamiast innych substancji używać przefiltrowanej wody z kranu oraz ograniczyć ilość płynów. Szkolenie w zakresie korzystania z tych urządzeń jest absolutnie niezbędne, aby uniknąć poważnych skutków ubocznych.

Niezwykle ważne jest, aby każdy, kto wykonuje tę procedurę, był pod ścisłą kontrolą lekarską. Podobnie potrzeba znacznie więcej badań w tym zakresie. Ogólnie rzecz biorąc, powinno być jasne, że jest to technika, która wymaga starannego rozważenia czynnika ryzyka/korzyści, który należy rozważyć jako opcję. Wręcz przeciwnie, znów możemy wierzyć w stary mit.