Efekt placebo żywności

Ostatnie badania sugerują, że efekt placebo dotyczy również pożywienia. Jeśli ktoś myśli, że jedzenie spowoduje dany efekt, to prawdopodobnie tak będzie.

Efekt placebo żywności jest nowym przedmiotem badań. Naukowcy zdają sobie sprawę, że żywność może być czynnikiem zdrowotnym lub chorobowym. Chociaż to, co jemy, wpływa na nasze samopoczucie lub odczuwanie bólu, prawda jest taka, że mają na to wpływ również nasze fantazje.

Są produkty, o których ludzie mówią tak, jakby były magiczne. Mówi się o pewnych konkretnych skutkach, które wpływają na określony obszar zdrowia  całego ciała lub określonego narządu. Dlatego też produkty te wydają się działać u niektórych osób.

Efekty te, cudowne lub tylko częściowo pomocne, sprawiły, że zaczęliśmy mówić o zjawisku, jakim jest efekt placebo żywności. Czy to możliwe, że pożywienie może wywołać taki sam efekt, jak leki placebo? Zobaczmy.

Efekt placebo żywności

O działaniu placebo wiemy od 1800 roku, dzięki brytyjskiemu doktorowi Johnowi Haygarthowi. Od tego czasu specjaliści używają go systematycznie. Jest on stosowany zarówno do testowania nowych leków, jak i podczas terapii.

Efekt tej występuje, gdy dana osoba zażywa tabletkę, myśląc, że to lek. Nie jest to jednak środek leczniczy, nawet jeśli pacjent widzi u siebie poprawę.

Obecnie wiemy, że drogie placebo jest bardziej skuteczne niż tanie placebo. Nawet jeśli jest to pigułka z cukru, będzie ona bardziej skuteczna, jeśli będzie droższa. I podobnie – naukowcy odkryli, że czerwone pigułki mają lepsze efekty niż niebieskie.

Przez długi czas ludzie uważali, że efekt placebo jest wynikiem sugestii lub „fałszywej medycyny”. Jednak ostatnie badania, przeprowadzone przy pomocy nowoczesnych narzędzi, pokazują, że placebo naprawdę generuje pozytywne zmiany w mózgu. Dodatkowo, wspomaga ono powrót pacjentów do zdrowia.

Efekt placebo żywności – badania

Efekt placebo żywności jest najnowszym obszarem badań. Jedną z pionierek w tej dziedzinie jest doktor Alia Crum, psycholożka kliniczna i badaczka w Columbia Business School. Jeden z jej najbardziej znanych eksperymentów dotyczy spożycia kalorii.

Grupie ochotników powiedziano, że wypiją koktajl mleczny, który zawiera 640 kalorii. Inną grupę poinformowano, że napój zawiera 140 kalorii. Oba koktajle były takie same i zawierały po 340 kalorii. Osoby, które wypiły napój myśląc, że ma dużo kalorii, szybko poczuły się pełne. Druga grupa natomiast równie szybko zaczęła odczuwać głód.

Inne podobne badania wykazały, że ludzie mogą nawet stracić lub przybrać na wadze w takiej sytuacji. Pokazuje to, że efekt placebo żywności naprawdę istnieje. Przekonanie, że jedzenie wywoła określony skutek, tak bardzo wpływa na ludzi, że staje się to rzeczywistością.

Siła efektu placebo

Postępy w badaniach nad efektem placebo w związku z pożywieniem wykazały w ostatnich latach fascynujące wyniki. Jednym z najciekawszych ustaleń jest to, że efekt ten nie jest wyłącznie psychologiczny. W rzeczywistości działa na poziomie biochemicznym i molekularnym.

Podczas jednej z ostatnich światowych konferencji na temat efektu placebo, która odbyła się w Leiden w Niemczech, pokazywano obrazy MRI. Wykazano, że istnieją obszary mózgu, które aktywują się po zażyciu pigułki z cukru, jeśli lekarz zasugeruje pacjentowi, że jest to lek.

Kathryn T. Hall, biolożka molekularna, wraz z Tedem J. Kaptchukiem, kierownikiem programu Placebo Studies w Harvard Medical School, są dwoma najbardziej zaawansowanymi naukowcami w tej dziedzinie. Ich badania wykazują, że:

Wpływ na dietę

Wciąż daleko nam do pełnego zrozumienia efektu placebo. Zazwyczaj w eksperymentach z lekami placebo działa u 1/3 ochotników. Oznacza to, że efekt ten naprawdę działa. Naukowcy mają jednak wciąż wiele do odkrycia.

Jeśli chodzi o efekt placebo żywności, oznacza to, że dla ludzi pożywienie to nie tylko suma spożywanych substancji. Jedzenie ma znaczenie symboliczne. Dlatego też krąży wokół niego wiele różnych przekonań i emocji.

Z tego samego powodu, jak pokazuje doktor Alia Crum, wpływ, jaki żywność wywiera na nasze ciała, zależy w dużej mierze od przekonań na temat niektórych produktów. Jeśli uważamy, że coś zrobi nam krzywdę, to prawdopodobnie tak się stanie. Działa to również na odwrót. Wszystko wskazuje więc na to, że jedzenie wywołuje efekt placebo.