Dieta w ciąży: czy ma duże znaczenie?
Zdrowa dieta w ciąży musi pokrywać całe zapotrzebowanie na wartości odżywcze zarówno mamy, jak i nienarodzonego dziecka. Nie chodzi w niej o spożywanie większej ilości pożywienia, ale wybieranie produktów spożywczych, które spełniają wszelkie wymogi obowiązujące w danym etapie.
Dieta w ciąży to kluczowy czynnik zapewniający zdrowie matki i dziecka. Normalna dieta nie da rady pokryć potrzeb kobiety w ciąży, a nadmiar lub brak pokarmów może prowadzić do wielu problemów.
Chociaż w naszym społeczeństwie nadal pokutuje wiele mitów, to w rzeczywistości dieta w ciąży stanowi jeden z głównych filarów umożliwiających:
- Pokrywanie zapotrzebowania płodu na składniki odżywcze,
- Pokrywanie zapotrzebowania organizmu matki na składniki odżywcze,
- Syntezę mleka w piersiach podczas ciąży.
Wbrew popularnemu powiedzeniu nie ma potrzeby jeść za dwóch. Zamiast tego powinnaś podejmować dobre decyzje odnośnie ilości i jakości składników odżywczych, które spożywasz. Pamiętaj, że dieta w ciąży powinna wpisywać się w nową równowagę biologiczną wywołaną tym, że kobieta w ciąży nosi pod sercem i rozwija nowe życie.
Dieta w ciąży i jej znaczenie
Dieta w ciąży wywiera wpływ na zdrowie dziecka, zarówno gdy znajduje się jeszcze w łonie matki, jak i po jego narodzinach. Złe odżywianie podczas tego etapu może prowadzić choćby do porodu przed terminem lub niskiej wagi urodzeniowej.
Właściwe odżywianie nie tylko umożliwia właściwy rozwój płodu, ale także poprawia stan łożyska. Oprócz tego umożliwia matce utrzymanie dobrego poziomu energii zarówno podczas porodu, jak i połogu, aktywuje produkcję mleka i zapobiega rozwojowi anemii.
Z kolei otyłość ciążowa jest kojarzona ze zwiększonym ryzykiem rozwoju wysokiego ciśnienia tętniczego, chorób wątroby lub cukrzycy ciężarnych. Co więcej, zwiększa prawdopodobieństwo konieczności przeprowadzenia cięcia cesarskiego. Dzieci otyłych matek są obarczone większym ryzykiem wieku ciążowego (wysokiego wskaźniku wzrostu przedporodowego) i przewlekłych chorób niezakaźnych.
Oczywiście każda matka znajduje się w innej sytuacji. Dlatego też każda kobieta w ciąży powinna skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę, który będzie w stanie dobrać dietę do jej zapotrzebowań. Najlepiej byłoby, gdyby dieta wpisywała się w jej upodobania i możliwość dostępu do różnych produktów spożywczych.
Przeczytaj również: Dieta przyszłej mamy – co jeść w ciąży?
Kluczowe wartości odżywcze
Ogólnie rzecz biorąc, dieta w ciąży powinna być ułożona zgodnie z poniższymi wytycznymi:
- Białka powinny stanowić od 15 do 17% spożywanych pokarmów,
- Węglowodany muszą pokrywać 53% diety kobiety w ciąży,
- Tłuszcze powinny obejmować 30% diety,
- Kobiety w ciąży powinny przyjmować witaminy i minerały w niewielkich dawkach.
Tym samym na kluczowe wartości odżywcze składają się:
- Węglowodany. Ich główne zadanie to zapewnianie energii. Znajduje się ich dużo w takich produktach spożywczych jak ryż, makaron, pełne zboża, rośliny strączkowe, ziemniaki i owoce.
- Białka. To właśnie one wywierają ogromny wpływ na rozwój dziecka i jego wagę urodzeniową. Poza tym wspierają rozwój narządów płciowych, takich jak macica i piersi. Lekarze zalecają spożywać 80 gramów (3 uncje) białka w pierwszym trymestrze ciąży, 100 gramów (4 uncje) aż do momentu porodu i 120 gramów (5 uncji) w okresie karmienia piersią.
- Tłuszcze. Dobre tłuszcze chronią organizm, pomagają transportować witaminy, wspierają tworzenie się hormonów i stanowią źródło energii. Biorąc to pod uwagę, zaleca się spożywać duże ilości kwasów nienasyconych i małe ilości kwasów nasyconych.
Dowiedz się więcej: Żelazo – pokarmy, które należy jeść, aby zwiększyć jego poziom
Inne kluczowe wartości odżywcze
Oprócz kluczowych składników odżywczych w diecie powinny znaleźć się również inne ważne pokarmy, bogate w witaminy i minerały. Warto zwrócić uwagę na:
- Wapń. Kobieta w ciąży powinna spożywać przynajmniej 120 gramów (5 uncji) wapnia na dzień. Całe zapotrzebowanie są w stanie pokryć cztery porcje takich produktów spożywczych jak mleko, jogurt, ser lub serek wiejski. Oprócz tego wapno znajduje się również w pełnych zbożach, roślinach strączkowych i zielonych warzywach.
- Żelazo. Nie jest aż tak niezbędne w pierwszym trymestrze ciąży, ale w późniejszych już tak. Kobiety w ciąży powinny spożywać je każdego dnia, aby uchronić się przed anemią i niską wagą urodzeniową. Lekarz zdecyduje, czy konieczne jest przyjmowanie suplementów.
- Inne minerały. Lekarze zalecają spożywanie pokarmów, które zawierają fosfor. Ten pierwiastek odpowiada za właściwy rozwój kości płodu. Poza tym warto również spożywać potas i cynk, aby chronić i wspierać rozwój układu nerwowego.
- Witaminy. W diecie w ciąży muszą znaleźć się pokarmy bogate w witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C i witaminę D. Każda z nich wspomaga rozwój różnych organów i funkcji w ciele dziecka oraz utrzymuje równowagę w ciele matki.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Mousa A., Naqash A., Lim S., Macronutrient and micronutrient intake during pregnancy: an overview of recent evidence. Nutrients, 2019.
- Miles EA., Calder PC., Can early omega 3 fatty acid exposure reduce risk of childooh allergic disease? Nutrients, 2017.