Zdrowe starzenie się: praktyczne wskazówki
Zdrowe starzenie się jest możliwe, o ile wcześnie podejmiesz odpowiednie kroki. Jak widać, starość niekoniecznie musi być równoznaczna z chorobą i dyskomfortem. Oczywiście naturalnie następuje pewne pogorszenie stanu zdrowia, nie musi być jednak poważne.
Średnia długość życia na całym świecie wzrosła. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że liczba osób w wieku powyżej 60 lat na świecie od 2015 do 2050 niemal się podwoi.
Obecnie wiele osób starszych wiedzie aktywne i satysfakcjonujące życie. Jednak wszystkie musiały się zdrowo zestarzeć, żeby to osiągnąć. Dlatego musimy przyjąć lepsze nawyki, które minimalizują naturalne procesy starzenia się naszego ciała i umysłu.
Zdrowe starzenie się
Starzenie się jest efektem nagromadzenia uszkodzeń molekularnych i komórkowych. Ponadto prowadzi do spadku zdolności fizycznych i umysłowych, generując jednocześnie zwiększone ryzyko choroby. Jednak wiek nie zawsze jest czynnikiem, który je powoduje.
Starość wiąże się również z kilkoma zmianami psychospołecznymi. Najważniejszą z nich jest zakończenie życia zawodowego i stopniowe zmniejszanie kręgu społecznego rówieśników. Wszystkie te zmiany są względne, o ile ludzie starzeją się w zdrowy sposób. OK, ale jakie czynniki wpływają na zdrowe starzenie się? Dowiedzmy się.
Czynniki biologiczne
Oczywiście czynniki biologiczne wywierają wpływ na starzenie się, ale nie generalizujmy. Niektórzy 80-latkowie są zdrowsi niż część dzisiejszych 30-latków. Znaczny wpływ ma na to genetyka, ale prawda jest taka, że nasz stan w szczególności determinuje styl życia.
Wraz z wiekiem często dochodzi do utraty ostrości zmysłów, pojawia się więcej problemów z układem mięśniowo-szkieletowym czy chorób przewlekłych. Depresja i niektóre formy demencji również stają się bardziej powszechne.
Środowisko
Środowisko ma decydujące znaczenie dla zdrowego starzenia się. Wywiera na nas wpływ jeszcze zanim pojawimy się na świecie. W rzeczywistości jest to ściśle związane z nabyciem i utrzymaniem odpowiednich nawyków stylu życia i ma znaczący wpływ na zdrowie psychiczne.
Ponadto środowiska ułatwiają lub utrudniają wykonywanie codziennych czynności, takich jak na przykład korzystanie z transportu publicznego.
Dowiedz się więcej o seksualności na starość
Opieka zdrowotna a zdrowe starzenie się
Nie każdy ma równy dostęp do opieki zdrowotnej. Deficyt ten kumuluje się przez całe życie i wpływa na jakość życia w starszym wieku. Na tym etapie dostępność usług zdrowotnych jest czynnikiem decydującym, a niestety często bywa niska.
WHO opowiada się za systemami opieki przewlekłej we wszystkich krajach i dla wszystkich ludzi. Aby było to możliwe, wymagane jest sprawne zarządzanie, infrastruktura i przeszkolony personel. Jak możesz sobie wyobrazić, wszystko to, jeśli dobrze działa razem, może znacznie poprawić jakość życia osób starszych.
Stereotypy i dyskryminacja
Powszechnym błędnym przekonaniem jest to, że osoby starsze są zależne i nieproduktywne, a zatem stanowią obciążenie dla społeczeństwa. W wielu przypadkach prowadzi to do postaw dyskryminacyjnych. To z kolei jeszcze bardziej utrudnia zdrowe starzenie się.
Działanie państwa
Rządy są również czynnikiem, który może utrudniać zdrowe starzenie się albo sprzyjać mu. Odpowiednio nakierowana uwaga i terminowe reagowanie na potrzeby osób starszych wpływają na jakość życia w podeszłym wieku.
W sprawie osób starszych musi uczestniczyć państwo. W szczególności musi oferować rozwiązania i pomoc w warunkach deprywacji lub bezbronności.
Wskazówki dotyczące zdrowego starzenia
Dla zdrowego starzenia kluczowe znaczenie ma kilka aspektów. Wiążą się z nawykami i postawami promującymi jakość życia. Najważniejsze z nich to:
Aktywność fizyczna niezbędna dla zdrowego starzenia się
Codziennie wykonuj umiarkowaną aktywność fizyczną, jak na przykład chodzenie. Specjaliści zalecają pół godziny lub równowartość 5000 kroków dziennie. Niektóre aplikacje mogą pomóc Ci to zmierzyć ten cel.
Poruszanie się utrzymuje mięśnie w formie i reguluje wagę ciała. Idealnie byłoby, gdyby rutyny rozpoczęły się się w młodym wieku i były utrzymywane regularnie.
Zbilansowana dieta
Dieta jest czynnikiem decydującym o dobrym zdrowiu. Spożywana przez nas żywność musi być zróżnicowana i zbilansowana, z dużą zawartością:
- warzyw,
- roślin strączkowych,
- owoców i
- produktów pełnoziarnistych.
Im bardziej naturalna i mniej przetworzona żywność, tym lepiej. Postaraj się ograniczyć spożycie nadmiaru tłuszczów i cukrów.
Mniej stresu i zdrowsze nawyki
Stres nie jest dobry na żadnym etapie życia. Zdrowe starzenie się oznacza zatem umiejętność cieszenia się teraźniejszością i bycie w zgodzie ze sobą.
Hobby, czytanie, inspirujące rozmowy i praktyki medytacyjne to doskonała alternatywa dla osiągnięcia równowagi. Ważne jest, aby zrezygnować lub ograniczyć szkodliwe nawyki, takie jak palenie i picie alkoholu.
Bądź aktywny i wypełniaj swój czas
Podobnie jak w dzieciństwie, zabawa jest ważna także w starszym wieku. Nie chodzi tylko o kontakty towarzyskie i dobrą rozrywkę, ale także o utrzymanie aktywnych zdolności poznawczych.
Staraj się nie izolować i nie unikać udziału w życiu społeczności. Zapraszaj przyjaciół i rób sobie z nimi zajęcia. Ponadto ucz się nowych rzeczy, chodź na spacery i spędzaj czas na kreatywnych i produktywnych zajęciach. Wszystko to pomoże ci zdrowo się starzeć.
Zdrowe starzenie się jest możliwe!
Jest to coś, co możesz zmaksymalizować, przygotowując się wcześniej i wprowadzając zdrowy tryb życia jeszcze przed osiągnięciem starości. Im wcześniej zbudujesz zdrowe nawyki, tym lepszą jakość życia będziesz miał później.
Wiele osób spełnia swoje najcenniejsze marzenia na starość. Zawsze można odbyć długą i wzbogacającą podróż, zdobyć medal olimpijski, napisać książkę lub ukończyć studia. To nie jest czas końca czy upadku, ale możliwość osiągnięcia innych, nowych wymiarów życia.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Osorio, P., Torrejón, M. J., & Vogel, N. (2008). Aproximación a un concepto de calidad de vida en la vejez. Escuchando a las personas mayores. Revista de Psicología, 17(1), ág-101.
- Berriel, F. (2007). La vejez como producción subjetiva. Representación e imaginario social. In Envejecimiento, memoria colectiva y construcción de futuro. Memorias del II Congreso Iberoamericano de Psicogerontología.
- Fernández-Ballesteros, R. (2011). Envejecimiento saludable. In Conferencia en el Congreso sobre Envejecimiento. La Investigación en España, Universidad Autónoma de Madrid.