Serwatka - poznaj jej najlepsze zamienniki

Serwatka zawiera niezbędne, korzystne dla naszego organizmu składniki odżywcze. Jednocześnie eliminuje m.in. nadmiar tłuszczów nasyconych obecnych w mleku. Poznaj jej właściwości, zawierające ją produkty oraz najlepsze zamienniki.
Serwatka - poznaj jej najlepsze zamienniki
Eliana Delgado Villanueva

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Eliana Delgado Villanueva.

Ostatnia aktualizacja: 24 sierpnia, 2022

Przez wiele dekad serwatka była traktowana jako produkt uboczny powstający przy produkcji serów. Po prostu ją wylewano albo stosowano do żywienia zwierząt. Jednakże w ostatnich latach odkryto, że białka serwatkowe są bardzo cenne dla naszego organizmu – należą do białek o najwyższej wartości odżywczej.

Długo lekceważona serwatka dziś wraca jako jeden z elementów zdrowej, codziennej diety!

Wielu z nas wciąż nie wie, co to serwatka, jak powstaje, jakie posiada właściwości ani w jaki sposób może przyczynić się do poprawy naszego zdrowia. Z dalszej części artykułu dowiesz się wszystkiego na ten temat.

Co więcej, wskażemy Ci również zamienniki tradycyjnej serwatki, które wykazują podobne właściwości. Będziesz mógł po nie sięgać zawsze, gdy nie będziesz miał por ręką tradycyjnej serwatki. Koniecznie czytaj dalej!

Serwatka – to takiego?

Serwatka to kwaśny płyn, który powstaje z mleka podczas wyrobu sera. Kwaskowaty smak jest konsekwencją znajdujących się w płynie kwasów, głównie kwasu mlekowego. Tworzą się one w wyniku fermentacji mleka. Stąd też idealnie nadaje się do zakwaszania sosów i zup, czy też jako składnik chleba pieczonego na zakwasie.

Serwatka na łyżeczce
Kwas mlekowy, białka i niska zawartość tłuszczów to tylko niektóre właściwości odżywcze tego naturalnego produktu.

Krótko mówiąc, nieskonsumowane świeże mleko po jakimś czasie zaczyna fermentować. Żyjące w nim bakterie, aby utrzymać się przy życiu, potrzebują cukru – i pochłaniają go właśnie z mleka. Produktem ich metabolizmu jest kwas mlekowy, który sprawia, że w płynie zaczynają pojawiać się mało estetyczne grudki. Po ich zebraniu i odciśnięciu otrzymujemy ser, a pozostały płyn to właśnie serwatka.

Podstawowe wartości odżywcze serwatki

Liczne badania dowiodły, że serwatka jest lekkostrawna i doskonale wpływa na pracę naszego układu pokarmowego. Jest bowiem źródłem wielu cennych aminokwasów oraz białek. Dzięki swym właściwościom odżywczym dziś produkt ten cieszy się dużą popularnością wśród osób dbających o zdrowie.

Przyjrzyjmy się bliżej jej odżywczej mocy!

Serwatka jest źródłem witamin

Serwatka jest autentyczną bombą witaminową! Zawiera mnóstwo witamin rozpuszczalnych w wodzie, które są kluczowe dla zachowania zdrowia organizmu. Należą do nich przede wszystkim witaminy z grupy B (B1, B2, B6 i B12).

Dzbanek pełen serwatki
Serwatka to produkt o wodnistej konsystencji, który zawiera mnóstwo minerałów i witamin charakterystycznych dla nabiału.

Ponadto znajdziemy w niej sporą dawkę witamin C i D, czyli substancji, które odgrywają fundamentalną rolę w utrzymaniu silnego układu odpornościowego. Warto więc sięgać po serwatkę zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym i zimowo-wiosennym, gdy ryzyko infekcji jest wyższe niż normalnie.

Serwatka zawiera również kwas pantotenowy. Jego niedobór w organizmie powoduje między innymi zapalenie skóry, biegunkę, zahamowanie wzrostu, wypadanie a nawet przedwczesne siwienie włosów.

Inną, bardzo ważną dla zdrowia naszego organizmu jest również witamina H, popularnie zwana biotyną albo witaminą B7. Jak pozostałe witaminy z grupy B odgrywa ważną rolę w zachowaniu zdrowia skóry, włosów i paznokci.

Zawiera mnóstwo składników mineralnych

Jedna szklanka serwatki to potężna dawka składników mineralnych dla naszego organizmu. Znajdziemy w niej między innymi: wapń, fosfor, potas, sód, jod, mangan i magnez. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.

Regularne spożywanie serwatki to znakomita prewencja osteoporozy, naturalna ochrona układu nerwowego oraz redukcja objawów stresu.

Serwatka pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi

Warto również podkreślić, że serwatka zawiera niewiele kalorii, stąd też jest zalecana osobom zmagającym się z wysokim poziomem złego cholesterolu we krwi. Bez wątpienia jest to jeden z naturalnych remediów pozwalających utrzymać czyste i drożne naczynia krwionośne.

Obok redukcji cholesterolu serwatka pomaga również utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Włączając ją do codziennej diety możemy obniżyć ryzyko albo uniknąć rozwoju niebezpiecznych dla zdrowia chorób układu sercowo-naczyniowego.

Serwatka powinna również znaleźć się w jadłospisie osób zmagających się z nadwagą lub otyłością. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, produkt ten jest niskokaloryczny i niezwykle bogaty w cenne dla zdrowia substancje odżywcze.

Zastosowania zdrowotne serwatki

Po podstawowej analizie składu serwatki, wiemy już, że jest to wartościowy produkt, który koniecznie powinien znaleźć się w naszej codziennej diecie. Odżywi on ciało oraz zadba o nasze zdrowie. Pamiętajmy o kilku podstawowych korzyściach płynących z regularnego spożywania serwatki:

  • Wzmacnia oraz otacza troską naszą florę jelitową. Liczne badania naukowe dowiodły, że serwatka działa niczym silny probiotyk, który działa na bakteryjną florę jelitową niczym balsam. Stąd też świetnie sprawdza się w leczeniu i profilaktyce takich dolegliwości jak biegunka czy zaparcia.
  • Jest nieocenionym suplementem diety dla sportowców. Nie ma wątpliwości – serwatka powinna znaleźć się w diecie każdego sportowca, gdyż stymuluje syntezę węglowodanów, które następnie są przekształcane w energię. Bez niej nie podołalibyśmy żadnemu intensywnemu treningowi.
Mężczyzna wbiega po schodach
Serwatka i jej zamienniki znakomicie wpływają na pracę i zdrowie mięśni oraz wspomagają wydajność organizmu podczas treningu.
  • Naturalnie oczyszcza organizm z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Dzieje się tak za sprawą wysokiej zawartości aminokwasów takich jak glutamina. To właśnie ona wspomaga naturalną detoksykację naszej wątroby.

Serwatka – poznaj jej 5 naturalnych zamienników

Nawet gdy nie mamy serwatki pod ręką, możemy skorzystać z innych produktów, które odznaczają się podobnymi właściwościami. Oto kilka z nich:

1. Kamień winny

  • Odmierz 1 i 3/4 łyżeczki kamienia winnego (zwanego również wodorowinianem potasu albo tartarusem) oraz 1 szklankę mleka.
  • Następnie wymieszaj ze sobą obydwa składniki i pozostaw na 5-10 minut w miejscu o temperaturze pokojowej.
  • Generalnie napój powinien stężeć.
  • Na koniec wymieszaj i odstaw.

2. Sok z cytryny

  • Zmieszaj łyżkę świeżo wyciśniętego soku z cytryny (15 ml) ze szklanką mleka półtłustego albo odtłuszczonego (250 ml).
  • Następnie odstaw miksturę na 5-10 minut w miejsce o temperaturze pokojowej.
  • Po tym czasie napój powinien uzyskać konsystencję nieco gęstą, podobną do płynnego jogurtu.
  • Wymieszaj i wypij!

3. Jogurt

  • Do jogurtu naturalnego (ok. 200 ml) dodaj dwie łyżki mleka (30 ml).
  • Po zmieszaniu tych dwóch składników otrzymamy produkt łudząco przypominający serwatkę.

4. Kwaśna śmietana

Jeśli masz w lodówce kwaśną śmietanę, z łatwością możesz “wyprodukować” naturalny zamiennik serwatki. Wystarczy, że wykonasz następujące kroki:

  • Rozcieńcz kwaśną śmietanę z niewielką ilością mleka (półtłustego lub odtłuszczonego).
  • Kiedy mieszanka osiągnie konsystencję masła, wymieszaj dokładnie i gotwe!

5. Ocet biały albo jabłkowy

  • Wymieszaj łyżkę białego octu albo octu jabłkowego (15 ml) ze szklanką mleka półtłustego albo odtłuszczonego (250 ml).
  • Następnie odstaw na 5-10 minut w miejsca o temperaturze pokojowej.
  • Kiedy mikstura stężeje, wymieszaj i wypij.

Pamiętaj, że serwatka jest zdrowa i korzystnie wpływa na nasz organizm. Jak widać, wcale nie musisz jej mieć zawsze w lodówce, ponieważ z łatwością możesz przygotować jej zamienniki – równie wartościowe jak produkt oryginalny!

Włącz serwatkę do swojej codziennej diety, przemycając ją do rozmaitych przepisów. W ten sposób znakomicie urozmaicisz swój jadłospis i jednocześnie lepiej zadbasz o zdrowie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Karakoyun I., Duman C., Demet Arslan F., Baysoy A., et al., Vitramin B12 and folic acid associated megaloblastic anemia: could it mislead the diagnosis of breast cancer? Int J Vitam Nutr Res, 2019. 89 (5-6): 255-260.
  • Poveda E., Suerto lácteo, generalidades y potencial uso como fuente de calcio de alta biodisponibilidad. Rev Chil Nutr, 2013.
  • Skryplonek K., Dmytrow I., Mituniewicz Malek A., Probiotic fermented beverages based on acid whey. J Dairy Sci, 2019. 102 (9): 7773-7780.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.