Prebiotyki i probiotyki - jaka jest różnica?
Chociaż zarówno prebiotyki jak i probiotyki są korzystne dla zdrowia, różnica między nimi polega zasadniczo na ich funkcji i miejscu, w którym możemy je znaleźć. Przy tej okazji chcielibyśmy zająć się tą kwestią szczegółowo. Wciąż wielu z nas ma tendencję do mylenia ich. Dowiedzmy się więc wszystkiego na ten temat.
W naszym organizmie znajdują się miliony mikrobów, które żyją razem z naszymi komórkami: łączą się w mikrobiotę. Duża część z nich żyje w jelicie i znamy ją jako florę bakteryjną jelita.
Wszystkie te bakterie jelitowe można podzielić na dwa rodzaje: te, które mają korzystny wpływ i te, które mają szkodliwy wpływ na nasz organizm. Te drugie mogą powodować biegunkę, infekcję lub choroby przewlekłe jelit.
Korzystne bakterie pomagają nam kontrolować te szkodliwe, stymulują układ odpornościowy, redukują gazy i poprawiają trawienie. Są one również potrzebne do syntezy niektórych witamin oraz do wchłaniania pewnych składników odżywczych.
Tak więc, aby cieszyć się dobrym samopoczuciem i zdrowiem, bardzo ważne jest, aby utrzymać zdrową i zrównoważoną florę jelitową. Co mają z tym wszystkim wspólnego prebiotyki i probiotyki? Dowiedzmy się tego wspólnie.
Prebiotyki i probiotyki – najważniejsze różnice
Są dwie podstawowe rzeczy, które musimy zrobić, aby utrzymać naszą florę jelitową w dobrym stanie:
- Dostarczać probiotyki, aby zapewnić stały dopływ żywych mikroorganizmów do naszego organizmu.
- Zapewniać sobie prebiotyki, aby zagwarantować dobrą dietę dla już istniejących mikroorganizmów.
To jak widzisz pokazuje, w prosty sposób – najważniejszą różnicę między tymi związkami. Dzięki tym wskazówkom szybko odróżnisz probiotyki od probiotyków.
Teraz jednak przedstawimy nieco bardziej szczegółowo charakterystykę tych bakterii. Dowiesz się gdzie możemy je znaleźć.
Zobacz też:
Prebiotyki, czyli pokarm naszej flory jelitowej
Żywność taka jak nasiona chia, niektóre warzywa i owoce wykazują błonnik i substancje korzystne dla bakterii jelitowych.
Prebiotyki to niestrawne składniki żywności, które docierają do jelita grubego w stanie nienaruszonym. Tam służą jako pokarm dla naszych bakterii jelitowych, które posiadają odpowiednie enzymy do ich degradacji.
Podając je jako pożywienie, stymulują ich wzrost i aktywność, a ostatecznie poprawiają zdrowie gospodarza (jednostki). Aby składnik żywności mógł być uznany za prebiotyk, musi spełniać trzy warunki:
- Nie może być degradowany ani wchłaniany do żołądka i jelita cienkiego.
- Musi być zdolny do fermentacji przez bakterie, gdy dotrze w nienaruszonym stanie do okrężnicy.
- Fermentacja ta musi sprzyjać aktywności i proliferacji niektórych bakterii jelitowych, które mają korzystny wpływ na organizm człowieka.
Do tej pory najczęściej badanymi prebiotykami były różne rodzaje włókien obecnych w pokarmach roślinnych. W szczególności fruktooligosacharydy (FOS), galaktooligosacharydy (GOS) i inulina.
Jednak także w wielu innych produktach spożywczych możemy znaleźć substancje korzystne dla naszej flory jelitowej:
- Niektóre rodzaje błonnika występującego w cebuli, porach, szparagach, karczochach, nasionach (cykorii i lnie), ziemniakach, marchwi, jabłkach itp. Są one dobrymi prebiotykami.
- Znajdziemy je też w polifenolach kakaowych, czerwonych owocach lub przyprawach.
- W tłuszczach z oliwy z oliwek, orzechów lub tłustych ryb.
Przeczytaj więcej:
Probiotyki – czym są?
Idąc za ciosem, nastał czas, aby przedstawić Ci czym charakteryzują się probiotyki. Szczególnie łatwo będzie pojąć różnice – kiedy wiemy już czym sa prebiotyki. Zamierzamy więc zagłębić się w koncepcję probiotyków, aby wyraźniej określić różnicę między nimi. Termin probiotyk oznacza dosłownie “pro-bios” czyli “dla życia”.
Najszerzej przyjęta definicja probiotyków została opracowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Owe organizacje uznały następującą definicję:
“Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które po podaniu w odpowiedniej ilości, przynoszą korzyść zdrowotną”.
Tu już nie mówimy o karmieniu naszych bakterii, ale o zapewnieniu ich samych. Większość probiotyków pochodzi od bakterii stosowanych w fermentacji żywności. Najczęściej badane należą do rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium. Można je również znaleźć w żywności lub w postaci suplementów diety.
Żywność probiotyczna – najczęściej spotykane przykłady
Jogurt naturalny jest jednym z najpopularniejszych i najłatwiej dostępnych na rynku pokarmów probiotycznych. Bakterie te można jednak znaleźć również w innych produktach spożywczych i niektórych suplementach.
Można powiedzieć, że jednym z najbardziej przystępnych cenowo pokarmów bogatych w probiotyki wprowadzonych do naszego codziennego życia jest właśnie jogurt.
Nie musimy do niego nic dodawać. Dobry naturalny jogurt dostarcza nam już lactobacillus i niezbędnych bakterii. Także kefir sprawdzi się doskonale, zapewniając nam większą różnorodność i ilość szczepów bakteryjnych.
- Innym dobrym źródłem probiotyków są sfermentowane warzywa, takie jak kapusta kiszona, marynaty czy korniszony.
- Z kuchni azjatyckiej zaczerpnąć możemy na przykład: miso (fermentowana gęsta pasta sojowa wywodząca się z Japonii, 味噌 miso) i tempeh (czyli fermentowana soja z Indonezji).
- A jedną z ostatnich pozycji na liście świetnych dla zdrowia probiotycznych produktów spożywczych jest japońska kombucza, lekko gazowany napój, który w ostatnich latach stał się bardzo popularny. Jest to napój uzyskiwany ze słodzonej herbaty poddanej fermentacji przez tzw. grzybek herbaciany. Nazwa napoju pochodzi z Japonii, gdzie oznacza herbatę z wodorostów. Co ciekawe historia tego napoju sięga już dynastii Jin — ok. 220 roku p.n.e.
Wspomniany wcześniej grzybek herbaciany nie jest jednak „grzybem”. Co ciekawe, tworzy go wiele gatunków bakterii i drożdży występujących w jednolitej kulturze.
Probiotyki i probiotyki – podsumowanie
Najlepszym sposobem na podsumowanie różnicy między prebiotykami a probiotykami jest zrozumienie, że te dwie grupy wykazują inne, ale uzupełniające się działania. Dlatego nie ma sensu podawać probiotyków naszemu organizmowi, jeśli w końcu nie są one dobrze karmione przez prebiotyki.
Będziemy jednak musieli śledzić najnowsze osiągnięcia, ponieważ nauka o prebiotykach i probiotykach rozwija się obecnie i może przynieść nam wiele nowych koncepcji i odkryć. Warto zachować czujność i ciekawość. Wszystko to dla naszego zdrowia!
To może Cię zainteresować ...
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Sanders ME., Merenstein DJ., Reid G., Gibson GR., et al., Probiotics and prebiotics in intestinal health and disease: from biology to the clinic. Nat Rev Gastroenterol Hepatol, 2019. 16 (10): 605-616.
- Wilkins T., Sequoia J., Probiotics for gastrointestinal conditions: a summary of the evidence. Am Fam Physician, 2017. 96 (3): 170-178.
- Abraham BP., Quigley EMM., Probiotics in inflammatory bowel disease. Gastroenterol Clin North Am, 2017.
- 2014. 4;6328.
