Pozycja do snu w ciąży a zdrowie dziecka
Ciąża to okres, w którym kobieta powinna szczególnie o siebie zadbać. Chociaż większość ciężarnych sypia dobrze, rosnący płód, który nieustannie uciska na pęcherz moczowy jest przyczyną częstych wizyt w toalecie. Podczas nocnego przebudzenia warto zwrócić uwagę na ułożenie ciała. Pozycja do snu w ciąży może mieć wielki wpływ na zdrowie dziecka.
W pierwszych dwóch semestrach ciąży pozycja do spania powinna być po prostu wygodna zarówno dla kobiety, jak i dziecka. Sposób spania przyszłej mamy w tym okresie nie ma większego wpływu na rozwój płodu. Sytuacja zmienia się jednak w trzecim trymestrze.
Wybrana pozycja do snu w ciąży w ostatnim trymestrze rzeczywiście może przynieść tragiczne skutki. Spanie w tym okresie na plecach zwiększa prawdopodobieństwo poronienia lub urodzenia martwego płodu – dowodzą tego wyniki badania przeprowadzonego w Wielkiej Brytanii.
Jednocześnie naukowcy odkryli, że przyszłe mamy, których pozycja do snu w ciąży to leżenie na boku (zwłaszcza na jednym z nich) pomaga zminimalizować ryzyko powikłań prawidłowego rozwoju płodu oraz zwiększa prawdopodobieństwo szczęśliwego rozwiązania.
Pozycja do snu w ciąży przedmiotem badań naukowych
Badanie zostało opublikowane przez British Journal of Obstetrics and Ginecology (BJOG).
Autorzy badania nazwali swój projekt MiNESS – Midlands and North of England Stillbirth Study. Gromadząc i analizując dane na temat tysiąca kobiet będących w ostatnim trymestrze ciąży, naukowcy doszli do wniosku, że spanie na boku w co najmniej trzech ostatnich miesiącach ciąży zmniejsza ryzyko poronienia lub urodzenia martwego dziecka.
Ściślej mówiąc, eksperci ustalili, że spanie na boku począwszy od 27 tygodnia ciąży obniża ryzyko urodzenia martwego dziecka o 3,7%. Z kolei pozycja do snu w ciąży „na plecach” zwiększa do 2,3 razy prawdopodobieństwo śmierci płodu w stosunku do kobiet śpiących na boku.
Powyższe badanie to największe tego typu przedsięwzięcie przeprowadzone do tej pory dotyczące wpływu przyjmowanej we śnie pozycji na przebieg ciąży. Jednocześnie stanowi ono potwierdzenie wyników wcześniejszych prac o znacznie mniejszym zasięgu, przeprowadzonych w Nowej Zelandii i Australii.
Statystyki wskazują również, że w Wielkiej Brytanii – miejscu, w którym przeprowadzono badanie – martwym porodem kończy się mniej więcej jedna na 225 ciąż. Jak zaznaczają naukowcy, liczbę tę można by zmniejszyć nawet o 130, jeśli więcej kobiet spałoby w ostatnim trymestrze ciąży na boku.
Przeczytaj koniecznie artykuł: Linea negra – efekt nieodłącznie związany z ciążą
Dlaczego spanie na plecach zagraża życiu dziecka?
Dotychczas nie udało się wyjaśnić, dlaczego pozycja do snu w ciąży na plecach zwiększa ryzyko urodzenia martwego płodu. Jedna z hipotez głosi, że w trzecim trymestrze dziecko i macica ważą już na tyle, że uciskają naczynia krwionośne, ograniczając tym samym dopływ krwi i tlenu do komórek ciała dziecka.
Chociaż przyczyna urodzeń martwego płodu nie została jednoznacznie potwierdzona – i nadal wymaga przeprowadzenia wielu różnych badań – w celach zapobiegawczych zaleca się, by będące w trzecim trymestrze ciąży przyszłe matki wybierały do spania pozycję na boku.
Jak należy spać: na prawym czy lewym boku? W tym przypadku strona ciała, na której zasypiamy nie ma większego znaczenia (albo przynajmniej dotychczas tego nie ustalono). Jeśli nie jesteś przyzwyczajona do tej pozycji, możesz ułatwić sobie sprawę między innymi kładąc poduszkę za plecami. Dzięki temu unikniesz niekontrolowanego przewracania się na plecy w trakcie snu.
Zasypiam na boku, a budzę się na plecach – czy ryzyko również wzrasta?
Naukowcy podkreślają, że ciężarne kobiety nie powinny zbytnio przejmować się faktem zmieniania ułożenia ciała w nocy. Największe znaczenie ma pozycja, w której kobieta zasypia. Jeśli budzi się leżąc na plecach, fakt ten nie powinien budzić żadnych zmartwień.
Badaniem, którego przedmiotem jest pozycja do snu w ciąży kierował profesor Alexander Heazell z St Mary’s Hospital w Manchesterze. Radzi on również kobietom w trzecim trymestrze ciąży, aby wybierały pozycję na boku również podczas drzemek w ciągu dnia.
Dodatkowo stwierdza:
Nie chcę, aby ciężarne kobiety budzące się leżąc na plecach pomyślały: „O Boże, wyrządziłam straszną krzywdę swojemu dziecku!” Pytanie, które zadaliśmy sobie przed przystąpieniem do realizacji projektu było jasne i konkretne – w jakiej pozycji ciężarne kobiety zasypiały, a nie w jakiej się budziły? Ta pozycja jest najważniejsza, gdyż w niej spędzamy najwięcej czasu w trakcie snu niż w każdej późniejszej. Co więcej, nie masz wpływu na ułożenie ciała w momencie obudzenia się. Nie ma więc się czym zamartwiać i należy skupić się na pozycji w chwili zasypiania.
Kampania na rzecz kobiet w ciąży
Publikacja wyników badania oraz zalecenia naukowców względem kobiet w ciąży i ułożenia ich ciała podczas snu zbiegły się w czasie z głośną kampanią Sleep On Side, kierowaną przez organizację charytatywną Tommy’s.
- Głównym celem tej kampanii było uświadomienie przyszłym matkom ryzyko jakie niesie ze sobą spanie na plecach w ostatnim trymestrze ciąży.
- Co więcej, organizacja charytatywna Tommy’s opracowała listę zaleceń i ułatwień dla kobiet w ciąży mających problemy z zasypianiem na boku.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Heazell, A. E., Li, M., Budd, J., Thompson, J. M. D., Stacey, T., Cronin, R. S., … & McCowan, L. M. E. (2018). Association between maternal sleep practices and late stillbirth–findings from a stillbirth case‐control study. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 125(2), 254-262. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/1471-0528.14967
