Ogon szczątkowy: co warto o nim wiedzieć?

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Mariel Mendoza.

Napisany przez Equipo Editorial

Ostatnia aktualizacja: 12 lipca, 2023

Ogon szczątkowy to jedno z najrzadziej pojawiających się zaburzeń na świecie. Uważa się, że występuje ono z powodu zmian genetycznych. Jednak eksperci nie są pewni jakie przyczyny stoją za jego rozwojem.

Ogon szczątkowy, znany także jako ogon ludzki, to struktura fenotypowa, która występuje u zaledwie około 100 osób na całym świecie. To jedno z najrzadszych schorzeń w dzisiejszych czasach.

Taki ogon rośnie w końcowej części kości krzyżowej na wysokości kości guzicznej. Zazwyczaj składa się z tkanki łącznej, mięśni, naczyń krwionośnych, mięśni i skóry. Jednak czasami mogą pojawić się również inne struktury z kręgami i chrząstkami.

Lekarze usuwają zazwyczaj ogon szczątkowy od razu po narodzinach dziecka. Jednak czasami nie wykonuje się takiej operacji, a dorośli żyją z ogonem przez całe swoje życie.

Eksperci wiążą wiele przypadków ogonów szczątkowych z rozszczepem kręgosłupa, schorzeniem genetycznym, w którym kanały kręgosłupa nie zamykają się do końca podczas ciąży.

Poza tym badania potwierdzają, że ogony szczątkowe występują dwa razy częściej u mężczyzn niż u kobiet.

Dlaczego mamy ogon szczątkowy?

Okazuje się, że do tej pory nie znamy przyczyn, które wpływają na rozwój tego niezwykle rzadkiego schorzenia. Naukowcy doszli do wniosku, że pojawia się w wyniku mutacji genetycznej, która reaktywuje ukryte cechy naszego rozwoju ewolucyjnego, które pozostawały stłumione w ludzkim genomie.

Tą teorię wspierają przeprowadzone ostatnio badania. Aby udowodnić, że te geny znajdują się również w ludzkim genomie, naukowcy badali również geny odpowiadające za rozwój ogona u myszy i innych kręgowców.

Obecnie ogon nie rozwija się u ludzi, chociaż mamy odpowiednie geny, które to umożliwiają. Dzieje się tak dlatego, że regulowanie takich genów wywołuje śmierć komórek lub apoptazę komórek, które były przeznaczone do tworzenia takiego ogonu szczątkowego.

Innymi słowy, w naszych ciałach znajdują wystarczające polecenia i instrukcje, które umożliwiłyby rozwój ogona. Jednak takie polecenia są niszczone. Wspomniane geny sprawiają, że między czwartym a ósmym tygodniem ciąży u ludzkiego zarodka pojawia się ogon.

Ponieważ tak niewiele osób rodzi się z ogonem szczątkowym, takie schorzenie wywołuje żywiołową debatę w świecie medycyny i ewolucji.

Charakterystyka

Należy wziąć pod uwagę fakt, że mimo nazwy taki ogon w większości przypadków wcale nie jest ogonem. Normalny ogon, taki jak u kota czy u psa, składa się z ciągu kości, chrząstek, rdzenia kręgowego oraz dobrze zdefiniowanych mięśni, które pozwalają wykonywać właściwe ruchy.

Jednak w przypadku ogona szczątkowego, który opisaliśmy, nie pojawia się żadna z takich struktur. Co więcej, kilka mięśni, które go tworzą, nie ma kości, do których mogłoby się przyczepić lub w które mogłyby wejść.

Dlatego też nie są w stanie kurczyć się w skoordynowany sposób ani poruszać się tak jak ogony innych zwierząt.

Jak już nadmieniliśmy, ogon u człowieka składa się z:

• Tkanki łącznej
• Struktur mięśniowych
• Naczyń krwionośnych
• Nerwów
• Skóry

Wszystkie te struktury pozwoliłyby ogonowi poruszać się i kurczyć zgodnie z wolą dziecka, ale bez jakiejkolwiek koordynacji i z wieloma ograniczeniami.

Jednocześnie rozmiar ogona szczątkowego jest w każdym przypadku inny. Najdłuższy z odnotowanych ogonów pochodzi sprzed wielu lat i wystąpił u chłopca z ówczesnych Indochin Francuskich. Jego ogon szczątkowy miał długość 23 centymetrów.

Często trudno jest odróżnić rozszczep kręgosłupa od prawdziwego ogona szczątkowego. Na przykład pewien indyjski chłopiec, Chandre Oram, zyskał sławę z powodu swojego długiego “ogona”. Jednak nie był to prawdziwy ogon, ale przypadek rozszczepu kręgosłupa.