Odpowiedź immunologiczna: co musisz wiedzieć

Czym jest odpowiedź immunologiczna

Odpowiedź immunologiczna to zestaw zachowań, które ciało przeprowadza w celu rozpoznania i wyeliminowania czynników zewnętrznych, które postrzega jako szkodliwe. Zjawiska te oparte są na rozpoznawaniu obcych substancji, które są nazywane antygenami.

Antygeny to zwykle komórki znajdujące się na powierzchni wirusów, bakterii i grzybów. Również inne obojętne substancje, takie jak niektóre chemikalia, części różnych materiałów lub toksyny ciało może rozpoznać jako antygeny.

Ludzie mają dwa różne rodzaje odporności. Opowiemy Ci, jak wygląda każda z nich.

Odporność wrodzona

Odporność wrodzona nie jest swoista. Jest nawet obecna przed kontaktem ze specyficznym antygenem. Wszyscy ludzie mają ten rodzaj odporności od momentu urodzenia. Możemy podzielić ten typ odpowiedzi immunologicznej na dwa różne mechanizmy:

• Bariery: bariery mogą być fizyczne, takie jak skóra, które zapobiegają przedostawaniu się do ciała substancji chemicznych lub innych. W naszym ciele jest wiele barier chemicznych. Mogą to być na przykład katar, łzy, ślina lub wydzielina z pochwy. Substancje te mają cechy, które utrudniają przetrwanie wirusowi lub bakteriom. Jako przykład możemy wymienić pH wydzieliny z pochwy, w której większość patogenów nie jest w stanie przeżyć.
• Mechanizm komórkowy: składa się z układu dopełniacza, mechanizmu zapalnego i fagocytów. Wszystkie trzy mechanizmy opierają się na substancjach obecnych w naszej krwi stale krążących w naczyniach krwionośnych. Gdy obcy czynnik dostanie się do organizmu systemy te są aktywowane, aby go wyeliminować.

Odporność swoista

Jest to drugi rodzaj odpowiedzi immunologicznej. W przeciwieństwie do odpowiedzi wrodzonej nie rodzimy się z rozwiniętą odpornością swoistą. Pojawia się, gdy ciało wchodzi w kontakt z różnymi antygenami. Jest szybsza i bardziej skuteczna w usuwaniu patogenów.

Tkanką odpowiedzialną za ten rodzaj odporności jest tkanka limfatyczna, która składa się z narządów takich jak śledziona lub grasica oraz naczynia limfatyczne. W tej tkance wytwarzane są limfocyty, które są odpowiedzialne za przeprowadzenie tego typu odpowiedzi immunologicznej.

Zatem antygeny są rozpoznawane przez określone części tego samego układu zwanego epitopem. Kiedy antygen dostaje się do organizmu, uaktywnia się odporność wrodzona, która aktywuje się szybciej, ale jest mniej skuteczna. Odporność swoista jest wolniejsza, ale jest znacznie bardziej skuteczna.

Limfocyt rozpoznaje epitop antygenu. Limfocyty są odpowiedzialne za wytwarzanie substancji zwanych przeciwciałami, które będą odpowiedzialne za eliminację patogenu. Dodatkowo ten limfocyt aktywuje więcej limfocytów, które pojawią się w tym miejscu, aby pomóc w usunięciu antygenu. Jest to pierwotna swoista odpowiedź immunologiczna.

Oprócz pierwotnej odpowiedzi immunologicznej wytwarzają się również limfocyty pamięci. Te limfocyty pamięci spowodują, że w przypadku kontaktu z tym samym rodzajem antygenu odporność swoista stanie się aktywna szybciej, eliminując szkodliwy czynnik. Będzie to tak zwana wtórna odpowiedź immunologiczna.

Czym jest odporność bierna i czynna?

Aktywna odporność polega na kompleksie, o którym wcześniej wspominaliśmy. To to, co ludzkie ciało wykonuje naturalnie, gdy wchodzi w kontakt z antygenem. Najpierw aktywuje się wrodzona odpowiedź immunologiczna, następnie specyficzna, a na koniec, w przypadku kolejnych kontaktów, wtórna odpowiedź immunologiczna.

Z drugiej strony, w odporności biernej, określone przeciwciała krążą już w ciele bez kontaktu z antygenami. Może się to zdarzyć w dwóch przypadkach:

• Noworodki: przez przeciwciała, które matka przenosi na płód podczas ciąży.
• Zaszczepione osoby: Szczepionki mogą składać się z przeciwciał lub fragmentów patogenu, które powodują wytwarzanie limfocytów pamięci bez powodowania choroby.

Odpowiedź immunologiczna jest systemem obronnym

Odporność jest naturalnym systemem obrony organizmu. Chociaż jest obecna u nas wszystkich istnieją różne sposoby dbania o nasz układ odpornościowy i utrzymywania go w dobrej kondycji. Musimy starać się być na bieżąco ze szczepionkami i dbać o zdrowie naszego układu odpornościowego.