Jackfruit: owoc, który wygrywa wśród wegan

Jackfruit zyskał popularność jako substytut mięsa w dietach wegańskich. Czy jednak zapewnia wystarczającą ilość składników odżywczych? Dowiedz się więcej.

Napisane i zweryfikowane przez dietetyk Maria Patricia Pinero Corredor.

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Jackfruit (Artocarpus heterophyllus Lam.) to owoc tropikalny uprawiany w Azji. Jest uważany za największy owoc drzewny na świecie, ważący od 25 do 40 kilogramów (55 do 88 funtów).

Pomimo smaku podobnego do innych owoców tropikalnych, dla wielu wegan jest idealnym zamiennikiem wieprzowiny. Powód? Ma pewne podobne cechy sensoryczne. Jednak jeśli chodzi o wartości odżywcze, musimy przyjrzeć się niektórym aspektom.

Na przykład, jak każdy inny owoc, dostarcza węglowodanów i prawie nie zawiera białka. Z tego powodu nie jest tak dobrym zamiennikiem mięsa, musimy bowiem zapewnić sobie optymalne spożycie składników odżywczych. Chcesz dowiedzieć się więcej o tym owocu?

Jakim owocem jest jackfruit?

Drzewo, które produkuje jackfruit również jest nazywane po prostu jackfruit. Natomiast jego botaniczna nazwa brzmi chlebowiec różnolistny. Należy do rodziny Moraceae i charakteryzuje się ogromnymi owocami zwisającymi z pnia. Spolszczona nazwa owocu to z kolei dżakfrut. Botanik José Linares mówi, że ten owoc zawiera wiele związków bioaktywnych i innych składników odżywczych, które sprzyjają dobremu samopoczuciu.

Jackfruit pochodzi z Indii i Półwyspu Malezyjskiego, skąd rozprzestrzenił się na Indie Zachodnie i kontynent amerykański. Obecnie jest narodowym owocem Bangladeszu i jest uprawiany w różnych częściach Azji, Afryki i Ameryki Południowej.

Uważa się go za pokarm złożony, ponieważ formuje się z połączenia wielu kwiatów. W rezultacie otrzymujemy owoc podobny w przekroju do plastra miodu, w którym każdy wielokąt reprezentuje kwiat.

Składa się z 3 sekcji. Środek, który nie jest jadalny, składa się z komórek wydzielających lateks o gumowatej konsystencji. Częścią jadalną jest okwiat wraz z częścią zewnętrzną, czyli powłoką owocu. Na zewnątrz ma również szorstką skórkę z ostrymi końcami, która ma zielono-brązowy kolor, gdy owoc dojrzeje.

Składniki odżywcze i bioaktywne

Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) jedna 165-gramowa (6,5 uncji) filiżanka surowego, dojrzałego, pokrojonego w plasterki jackfruit zawiera następujące składniki odżywcze:

• Węglowodany: 38,3 grama (1,5 uncji)
• Cukry: 31,5 grama (1,2 uncji)
• Skrobia: 2,42 grama
• Glukoza: 15,6 gramów (0,6 uncji)
• Fruktoza: 15,2 grama. (0,6 uncji)
• Błonnik: 2,48 grama
• Białko: 2,84 grama
• Tłuszcz: 1,06 grama
• Kalorie: 157 kalorii
• Woda: 121 gramów (6 uncji)
• Potas: 739 miligramów
• Magnez: 47,8 miligramów
• Witamina C: 22,6 miligramów
• Luteina i zeaksantyna: 259 mikrogramów

Jego głównym składnikiem odżywczym są więc węglowodany. W dojrzałym wieku cukry w postaci glukozy i fruktozy występują w równych częściach. Skrobia występuje w mniejszych proporcjach. Jednak gdy owoc jest zielony, przeważają cukry.

Obecność cukrów ułatwia szybkie spalanie kalorii zawartych w filiżance chlebowca, ponieważ są one wchłaniane bezpośrednio do światła jelita.

Z drugiej strony informacje żywieniowe pokazują, że podobnie jak inne owoce, dżakfrut zawiera niewiele białek i tłuszczów. W mięsie jest odwrotnie, białka i tłuszcze przeważają, zwłaszcza w wieprzowinie.

Zawartość wody i potasu jest bardzo wysoka, co zapewnia dobrą równowagę hydroelektryczną. Witamina C pokrywa 25% zapotrzebowania osoby dorosłej. Warto pamiętać, że owoce powinny być spożywane świeże, i na surowo, ponieważ przetwarzanie, ciepło i światło niszczą witaminę C.

Na uwagę zasługuje również zawartość luteiny i zeaksantyny. Te dwa karotenoidy nie mają wpływu na witaminę A, ale są silnymi przeciwutleniaczami potrzebnymi dla utrzymania dobrego stanu wzroku. Beta-karoten występuje w około 245 jednostkach międzynarodowych na 100 gramów (4 uncje) świeżych owoców jackfruit.

Bioaktywne składniki jackfruit

Niedawny raport opublikował właściwości przeciwutleniające chlebowca. Zawartość fenoli ogółem jako głównych przeciwutleniaczy wynosi 58,44 miligramów na 100 gramów (4 uncje) owoców. Ta wartość jest nieco niższa niż w przypadku innych owoców, takich jak truskawki i maliny.

Pozostałe przeciwutleniacze w owocach to beta-karoten i witamina C. Kilka badań potwierdza terapeutyczne skutki zdrowotne flawonoidów.

Ponadto każdy z tych związków przeciwdziała działaniu wolnych rodników, które są odpowiedzialne za utlenianie błon komórkowych i uszkodzenia DNA. To z kolei wiąże się z zapobieganiem chorobom układu krążenia, starzeniu się i nowotworom.

Dlaczego jackfruit sprawdza się jako substytut mięsa?

Powód, dla którego weganie mogą uważać go za substytut mięsa, ma związek z walorami organoleptycznymi. Swoim wyglądem jackfruit przypomina włókna mięśniowe mięsa, a po ugotowaniu nabiera smaku wieprzowiny. Ponadto po przygotowaniu dobrze się komponuje z każdym składnikiem.

Gdy jest zielony, ma blady, skrobiowy miąższ i teksturę, która może się strzępić. To sprawiło, że zaistniał w kuchni wegańskiej, zwłaszcza w pikantnych potrawach. Idealnie nadaje się również jako nadzienie do kanapek lub jako dodatek do ryżu.

Z drugiej strony proces dojrzewania owocu pozwala na wykorzystanie go również w innych daniach. W postaci zielonej dżakfrut może zastępować mięso, ale gdy dojrzeje, staje się idealnym owocem do wypieków.

Kulinarne zastosowanie jackfruit

Owoce można spożywać w następujący sposób:

• Marynowane z przyprawami i aromatycznymi ziołami do gulaszu lub stir-fry (zielony jacfruit).
• Warzywny zamiennik mięsa (zielony).
• Jako puree lub w zupach (zielony).
• W deserach, dżemach, galaretkach, sorbetach i lodach (dojrzały).

Z kolei nasiona spożywa się po ugotowaniu lub upieczeniu jak kasztany. W postaci ususzonej służą do wyrobu mąki i słodyczy. Można je też po prostu ugotować i spożywać w formie przekąski.

Aby przygotować konfiturę z dżakfruta, należy go dobrze odsączyć i umyć wystarczającą ilością wody, trzymając w wodzie przez 30 minut. Następnie musisz zmienić wodę i ponownie go zanurzyć. Wyeliminuje to końcowy kwaśny smak miąższu.

Innym sposobem jest gotowanie miazgi przez 10 do 15 minut. Następnie odcedź i dodaj tyle zimnej wody, aby ponownie odsączyć. Jeśli stwierdzisz, że kwasowość się utrzymuje, dodaj trochę cukru, aż znajdziesz idealną równowagę smaku.

Czy chlebowiec nadaje się jako substytut mięsa?

Żywność wegańska ma wiele zalet i wiąże się ze zdrowym trybem życia. Używając chlebowca jako zamiennika mięsa, należy jednak zachować ostrożność. Trzeba pamiętać, że to owoc, z dużą zawartością cukrów, bardzo małą białka i prawie bez tłuszczu.

Dlatego, chociaż z wyglądu może symulować kotlet schabowy, na poziomie odżywczym nie ma między nimi porównania. Z tego powodu będziesz musiał uzupełnić spożycie białka.

Jednak postępując zgodnie z zaleceniami, weganie, którzy spożywają owoce jackfruit, otrzymają wystarczającą ilość antyoksydacyjnych witamin, fenoli, minerałów i niskiej zawartości kalorii, co pomoże im w promowaniu zdrowia.