Gruźlica płuc - czym jest i jakie są jej objawy?

Obecnie istnieją sposoby leczenia gruźlicy płuc, o ile zostanie ona wykryta i poddana leczeniu na czas. Jeśli nie, choroba ta może spowodować poważne komplikacje, a nawet doprowadzić do śmierci.
Gruźlica płuc - czym jest i jakie są jej objawy?

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 09 sierpnia, 2022

Na początku XX wieku gruźlica płuc była bardzo poważnym problemem zdrowia publicznego. W rzeczywistości szacuje się, że 1 na 7 osób umierała z tego powodu. Dzięki opracowaniu pewnych leków patologię jednak opanowano i poddano kontroli od lat czterdziestych XX wieku.

Jednak od czasu do czasu dochodzi do wybuchów infekcji. Gruźlica płuc nadal stanowi problem, zwłaszcza ze względu na pojawienie się odmiany, którą nazwano wielooporną i która trudno poddaje się leczeniu.

Co to jest gruźlica płuc?

Gruźlica płuc to choroba wywoływana przez bakterie zwane Mycobacterium tuberculosis. Generalnie mikroorganizm ten osadza się w płucach, ale może również wpływać na inne narządy, takie jak mózg i nerki, a także na pewne struktury w kręgosłupie.

Ważny aspekt tej patologii polega na tym, że należy rozróżnić gruźlicę płuc od infekcji utajonej. Pierwsza to konwencjonalna choroba. Drugi stan to sytuacja, w której bakterie znajdują się w organizmie, ale nie powodują choroby jako takiej. Pozostają jakby uśpione.

U większości ludzi wdychających bakterie, układ odpornościowy jest w stanie z nimi walczyć i dzięki temu zapobiega ich namnażaniu. Jednak mikroorganizm nadal pozostaje w żywy, nawet jeśli nie daje żadnych oznak.

Bakterie te mogą pozostawać nieaktywne przez wiele lat lub nawet przez całe życie. Jeśli jednak układ odpornościowy ulegnie osłabieniu, uaktywniają się, rozmnażają i powodują gruźlicę płuc, która może doprowadzić do śmierci.

Pałeczki gruźlicy
Bakterie wywołujące gruźlicę mogą gromadzić się w płucach w stanie utajonym.

Skąd się bierze gruźlica płuc

Gruźlica płuc wywoływana przez bakterie jest chorobą zaraźliwą. Oznacza to, że zarażona osoba może przekazać ją innej osobie, która jest zdrowa. Jeśli infekcja jest utajona, nie dochodzi do zarażenia.

Zakażenie następuje poprzez kropelki wody pochodzące z kaszlu lub kichania osoby chorej. Wiele osób wraca do zdrowia po przejściu gruźlicy płuc bez poważnych objawów. Jednak w niektórych przypadkach infekcja znowu reaktywuje się zaledwie kilka tygodni po jej przejściu.

Dowiedz się więcej również na ten temat: Gruźlica układu moczowego: diagnoza i leczenie

Czynniki ryzyka

Są ludzie, którzy są bardziej narażeni na zachorowanie na gruźlicę płuc. Wśród nich można wymienić następujące grupy:

  • Niemowlęta: dzieci poniżej 2 lat.
  • Osoby starsze: w wieku powyżej 60 lat.
  • Osoby o osłabionym układzie odpornościowym: z powodu choroby, takiej jak HIV i cukrzyca, lub z powodu spożycia leków lub zastosowania chemioterapii.

Ryzyko zachorowania na gruźlicę płuc wzrasta, jeśli dana osoba jest niedożywiona, żyje w niehigienicznych warunkach lub ma kontakt z zakażonym. Podobnie ogniska choroby częściej występują w społecznościach, w których jest więcej pacjentów z HIV lub bezdomnych. Większe ryzyko dotyczy również szczepów opornych.

Możesz być także zainteresowany tym tematem: Zator w klatce piersiowej: 5 naturalnych lekarstw

Czynniki, które nie generują ryzyka

Jak już wspomniano, osoba z utajoną infekcją nie przenosi choroby na innych. Gruźlica płuc nie przenosi się również przez kontakty, takie jak uścisk dłoni lub wspólne używanie przedmiotów osobistych (szczoteczka do zębów, sztućce).

Gruźlicą nie można się również zarazić, jeśli wspólnie spożywamy jedzenie lub napoje, poprzez pocałunki, korzystanie z tych samych toalet lub przez wspólną pościel. Nie ma konieczności dezynfekcji powierzchni, które zostały dotknięte przez osobę z gruźlicą płuc.

Objawy, jakie daje gruźlica płuc

Najbardziej typowym objawem gruźlicy płuc jest silny kaszel, który może trwać trzy tygodnie lub dłużej. Kaszlowi zwykle towarzyszy krwawa plwocina. Osoba dotknięta chorobą odczuwa duży dyskomfort i przedstawia dodatkowo następujące objawy:

  • Ból w klatce piersiowej.
  • Osłabienie lub zmęczenie a także słaby apetyt, ​​prowadzący do utraty wagi.
  • Gorączka i dreszcze z nocnymi potami.
  • Świszczący oddech i duszność.

Niektóre osoby z gruźlicą płuc mają również w zaawansowanych stadiach tak zwane palce hipokratyczne, czy tez pałeczkowate. Mają one poszerzony kształt przy paznokciach, przypominający pałeczki bębna i zmianę kąta przy nasadzie paznokci.

Podobnie często występuje tkliwość lub obrzęk węzłów chłonnych na szyi i w innych częściach ciała. Poza tym, może wystąpić wysięk opłucnowy, czyli płyn wokół płuc. W niektórych przypadkach występują powikłania, takie jak zapalenie wątroby, łzawienie i zabarwienie moczu, który staje się brązowy lub pomarańczowy a także wysypka i zaburzenia widzenia.

Zdjęcie RTG płuc
Wykrycie utajonej gruźlicy następuje na podstawie badania zleconego dla innej choroby.

Wczesne wykrycie poprawia rokowanie

Pacjenci z utajoną infekcją nie mają żadnych objawów ani dyskomfortu. Test skórny lub badanie krwi wykonywane z innej przyczyny mogą jednak wykazać pozytywne wyniki w kierunku gruźlicy. Chociaż nie ma żadnych objawów, zaleca się, żeby rozpocząć leczenie, aby zapobiec postępowi choroby.

Gdy gruźlica płuc zostanie wcześnie rozpoznana i szybko poddana leczeniu, rokowanie jest doskonałe. Zwykle objawy ustępują w ciągu zaledwie dwóch lub trzech tygodni. Jeśli choroba nie jest odpowiednio leczona, może być jednak śmiertelna.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Izurieta, M. (2014). La nutrición y la tuberculosis en los usuarios que acuden al centro de salud del canton Chillanes, provincia Bolívar.
  • Grupo de Trabajo de Tuberculosis de la Sociedad Española de Infectología Pediátrica. (2006, January). Documento de consenso sobre el tratamiento de la exposición a tuberculosis y de la infección tuberculosa latente en niños. In Anales de Pediatría (Vol. 64, No. 1, pp. 59-65). Elsevier Doyma.
  • Alpi, S. V., Quiceno, J. M., Fernández, H., Pérez, B. E., Sánchez, M. O., & Londoño, A. (2007). Calidad de vida relacionada con la salud y apoyo social percibido en pacientes con diagnóstico de tuberculosis pulmonar. Anales de Psicología/Annals of Psychology, 23(2), 245-252.
  • Rincon Zuno, Joaquin. “Cual es la prueba de mayor utilidad diagnostica para tuberculosis en menores de dos años.” (2019).
  • Paneque Ramos, Ena, Liana Yanet Rojas Rodríguez, and Maritza Pérez Loyola. “La Tuberculosis a través de la Historia: un enemigo de la humanidad.” Revista Habanera de Ciencias Médicas 17.3 (2018): 353-363.
  • Barrios-Payán, Jorge A., et al. “Aspectos biológicos, clínicos y epidemiológicos de la tuberculosis latente.” salud pública de méxico 52.1 (2010): 70-78.
  • Herrera, Tania. “Grupos de riesgo para tuberculosis en Chile.” Revista chilena de infectología 32.1 (2015): 15-18.
  • Beijer, Ulla, Achim Wolf, and Seena Fazel. “Prevalence of tuberculosis, hepatitis C virus, and HIV in homeless people: a systematic review and meta-analysis.” The Lancet infectious diseases 12.11 (2012): 859-870.
  • Smud, Astrid. “Eficacia del tratamiento de la infección latente por tuberculosis.” Evidencia, actualizacion en la práctica ambulatoria 22.2 (2019): e001095-e001095.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.