Globalizacja społeczna: cechy, zalety i wady

Żyjemy w czasach globalizacji społecznej. Dowiedz się, co to oznacza oraz jakie są zalety i wady zjawiska.

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Elena Sanz.

Napisany przez Rafael Victorino Muñoz

Ostatnia aktualizacja: 12 grudnia, 2022

Proces globalizacji można rozpatrywać z poczwórnej perspektywy, gdyż jest on złożony i ma reperkusje w sferze polityczno-ekonomicznej oraz społecznej i kulturowej. Dlatego czasami używa się terminu globalizacja społeczna do jego określenia.

Odnosi się do zjawiska, trendu lub cechy współczesnej cywilizacji, w której występuje rosnąca interakcja między jednostkami i grupami, nawet tymi odległymi geograficznie. W konsekwencji wraz z globalizacją społeczną następuje ogólna integracja relacji międzyludzkich, a jednocześnie asymilacja wzorców, nawyków i stylów życia.

Charakterystyka globalizacji społecznej

Globalizacja społeczna to szerokie pojęcie, które dotyczy różnych zagadnień, takich jak walka o prawa człowieka i zachowanie środowiska. Ale obejmuje także tożsamość, stosunki pracy, edukację, koncepcję rodziny, religię, kulturę i sztukę.

Charakterystyczną cechą globalizacji jest to, że procesy społeczne stają się zjawiskami o zasięgu światowym, niemal natychmiast i w sposób zsynchronizowany. W tej dynamice niezbędna jest wymiana, która odbywa się z i za pośrednictwem nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Początkowo była to telewizja, ale teraz obejmuje również sieci społecznościowe.

W ten sposób dochodzi do stopniowej asymilacji innych wzorców, form i stylów życia. Może odnosić się nawet do używanego języka, odzieży lub gastronomii.

Poza tym media stały się także instrumentem podejmowania decyzji i sceną, na której odbywa się wyrażanie woli większości. Z drugiej strony, wraz z globalizacją społeczną, ludzie łączą się, identyfikują i są na bieżąco z ruchami, wydarzeniami i sytuacjami w różnych miejscach. Niestety nie zawsze tak jest w przypadku osób z ich najbliższego otoczenia.

Jakie zalety ma globalizacja społeczna

Globalizacja społeczna oznacza zarówno korzyści, jak i wyzwania dla jednostek i zbiorowości. Na początek rozważmy jej główne zalety.

Pojednanie społeczne i integracja

Wraz ze wzrostem komunikacji i wymiany ludzie stają się sobie bliżsi. Nie tylko fizycznie czy geograficznie, ale pod względem wspólnych interesów konsolidują zglobalizowaną kulturę współpracy.

W tym kontekście obecnie istnieje wiele wirtualnych społeczności tworzonych przez członków różnych witryn dotyczących tematu lub działalności, która ich interesuje. Podobnie w ramach globalizacji społecznej poczucie inkluzji nabiera nowego wymiaru.

Wzbogacenie myśli i kultury

Ucząc się o innych sposobach życia, bycia i myślenia, globalizacja społeczna konfrontuje i kwestionuje podstawy wspólnych tradycji i idei. Ma to swoje reperkusje w przyswajaniu idei wzbogacających osobiste wartości. W rezultacie poszerzają się lub rekonfigurują idiosynkrazje, dając początek nowym nurtom idei i trendów.

Świadomość i solidarność z problemami globalnymi

Dziś jesteśmy bardziej świadomi faktu, że wszyscy jesteśmy częścią tej samej planety i wszyscy jesteśmy połączeni. W ten sposób odkrywamy na nowo, że problemy innych dotykają również nas, nawet jeśli pozornie są odległe.

W pewien sposób sieci społecznościowe i inne przestrzenie wymiany sprawiły, że powszechne problemy, takie jak zmiana klimatu, głód i ubóstwo, stały się przedmiotem zainteresowania opinii publicznej.

Globalizacja społeczna przyczyniła się do wyeksponowania walki o prawa. Różne grupy znalazły wsparcie w innych osobach, które identyfikują się z ich sprawą, co widać w ruchu osób niepełnosprawnych.

Poprawa produktywności i pracy

Organizacje biznesowe wymieniają się informacjami, które umożliwiają doskonalenie sposobów realizacji procesów produkcyjnych. Może to przełożyć się na oszczędności w nakładzie pracy, czasie i zasobach.

Z drugiej strony istnieje zjawisko pracy zdalnej, które również powstało w kontekście społecznej globalizacji. Ta modalność okazała się świetną alternatywą dla wielu osób i firm.

Globalizacja społeczna ma również wady

Chociaż globalizacja społeczna zachęca do interakcji w ramach szacunku, równości, tolerancji i współistnienia, ma też swoje negatywne strony, jak zobaczymy poniżej.

Indywidualizm i izolacja

Fakt, że ludzie starają się kontaktować z tymi, którzy podzielają ich gusta i zainteresowania, jest korzystny, ponieważ czujemy, że jesteśmy z ludźmi, którzy nas rozumieją i akceptują. Jednak może to również prowadzić do tego, że przestaniemy się zadawać z tymi, którzy mają inne poglądy i punkty widzenia.

Sekciarstwo i konflikty

Tworzenie zamkniętych grup, takich jak sekty, może generować konflikty z osobami o odmiennych poglądach, co prowadzi do nękania psychicznego. Ponadto w tym środowisku często wyrażane są uwłaczające, dyskwalifikujące, rasistowskie, ksenofobiczne lub homofobiczne komentarze.

Istnieje nawet zjawisko znane jako „sankcjonowanie społeczne”.

Jednostronne myślenie

Termin „GroupThink” został zaproponowany przez Schopenhauera i przyjęty przez Ignacio Ramoneta w odniesieniu do pewnych idei, które same się karmią i podtrzymują. Ta jednostronna forma myślenia zaczyna dominować w grupach, zagrażając różnorodności idei i promując nietolerancję.

Chociaż globalizacja społeczna implikuje otwartość, paradoksalnie może wystąpić efekt odwrotny. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy pojawiają się silne narzędzia opiniotwórcze, które monopolizują opinię publiczną.

Jednolitość kulturowa i utrata tradycji

Jeden z aspektów, który najbardziej kwestionują znawcy tematu, jest związany z faktem, że zaczęła się pojawiać jednorodna kultura. Na całym świecie przyjmowane są te same mody w odniesieniu do ubioru, muzyki i języka. Są one częste niespójne a nawet nieodpowiednie dla poszczególnych kultur.

Dzieje się to ze szkodą dla bogactwa i różnorodności kulturowej, w tym tradycji. W związku z tym u niektórych osób następuje utrata tożsamości i wartości.

Globalizacja społeczna jest częścią świata, w którym żyjemy

Nie ma wątpliwości, że świat, w którym żyjemy, bardzo różni się od tego, który znali nasi rodzice i dziadkowie. Znajdujemy się w epoce globalizacji społecznej, która występuje w równym stopniu we wszystkich niemal krajach i regionach.

Z drugiej strony proces ten przyniósł ze sobą szereg zmian ekonomicznych, politycznych, społecznych i kulturowych. Jest to widoczne w sposobie, w jaki myślimy i odnosimy się do innych.

Teraz, w obliczu jakiejkolwiek zmiany, ludzie mogą wybrać bycie „apokaliptycznym lub zintegrowanym”, jak powiedział znany włoski myśliciel Umberto Eco. W ten sposób możemy dojść do przekonania, że zmiana jest straszna i oznacza koniec świata, lub możemy przystosować się do tego, co się dzieje.

Krótko mówiąc, globalizacja społeczna nie jest panaceum, które rozwiąże wszystkie nasze problemy. Jednak nie oznacza też apokalipsy. To nic innego jak charakterystyczna cecha naszej kultury, naszych czasów i świata, który odziedziczyliśmy.