Głęboki sen - interesujące procesy, które zachodzą w organizmie

Wbrew temu, co być może myślisz, gdy zapadasz w głęboki sen, ciało nie wyłącza się tak po prostu. Czy wiesz, co się wtedy dzieje w organizmie? Poznaj ciekawe procesy, do których wtedy dochodzi.
Głęboki sen - interesujące procesy, które zachodzą w organizmie
Nelton Abdon Ramos Rojas

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Nelton Abdon Ramos Rojas.

Napisany przez Katherine Flórez

Ostatnia aktualizacja: 24 grudnia, 2022

Jedną z głównych rzeczy, których Twoje ciało potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania, jest co najmniej osiem godzin snu każdego dnia. Gdy osiągasz głęboki sen, ciało regeneruje się i odnawia poziom energii, aby rozpocząć nowy dzień z najlepszymi fizycznymi i psychicznymi perspektywami.

Jednak niewiele osób wie, że podczas snu zachodzą bardzo ciekawe procesy. Mogą one wpływać na ogólny stan zdrowia i jakość życia. W dzisiejszym artykule opowiemy o tych, które zachodzą, gdy zapadasz w głęboki sen. Bez wątpienia będziesz zaskoczony!

1. Głęboki sen wyzwala szybszy ruch gałek ocznych

Podczas cyklu snu przechodzimy przez około pięć etapów, z których piąty to najgłębszy poziom snu. Jest znany jako faza REM lub faza szybkich ruchów gałek ocznych i charakteryzuje się ciągłym ruchem oczu od przodu do tyłu. To także czas, kiedy doświadczamy snów.

Według WebMD zwykle osiągasz ten etap po około 90 minutach snu i stanowi on prawie 20% całkowitego snu w nocy. Na razie nikt nie potrafi wyjaśnić tego zjawiska, ale uważa się, że wynika ono z większej aktywności mózgu.

Kobieta śpi
Jedną z interesujących rzeczy, które pojawiają się podczas głębokiego snu, są szybkie ruchy gałek ocznych.

Przeczytaj również: Ile godzin snu powinniśmy sobie zapewnić, żeby dobrze wypocząć?

2. Produkujesz hormon wzrostu

Jednym z powodów, dla których dobry, głęboki sen w nocy jest tak ważny, jest fakt, że wtedy organizm wydziela hormony, takie jak ludzki hormon wzrostu.

Według Mayo Clinic hormony te są niezbędne do prawidłowego rozwoju niemowląt i dzieci. Podobnie ludzki hormon wzrostu jest również niezbędny do utrzymania zdrowych tkanek i narządów przez całe życie

3. Nerki zwalniają i spalasz kalorie

W ciągu dnia nerki ciężko pracują, aby odfiltrować toksyny z krwioobiegu i wyprodukować mocz. W nocy ich wysiłki zwalniają i produkujesz mniej moczu niż w ciągu dnia.

To wyjaśnia, dlaczego nie potrzebujesz wstawać w nocy do toalety. Podobnie rano możesz zauważyć, że Twój mocz jest ciemniejszy niż zwykle. Według badania przeprowadzonego na zwierzętach, którego wyniki opublikowano w Nature Communications, białko o nazwie koneksyna43 może być odpowiedzialne za utrzymaniu okołodobowego rytmu nerek, który kontroluje ich wydajność.

4. Zgrzytanie zębami

To mniej powszechne zjawisko może być spowodowane stresem lub nieprawidłowym ustawieniem zębów. Dentyści nazywają to bruksizmem, który czasami może powodować ból szczęki i inne komplikacje.

Nie ma rozstrzygających badań wyjaśniających, dlaczego bruksizm występuje częściej w nocy. Jednak eksperci uważają, że dzieje się tak dlatego, że podczas snu tracimy świadomą zdolność do zatrzymania tego mimowolnego odruchu.

Ból szczęki
Czy kiedykolwiek obudziłeś się z bólem zęba lub dyskomfortem? Być może cierpisz na bruksizm i zgrzytasz zębami podczas głębokiego snu.

5. Nagłe ruchy

Odruch ten jest bardzo powszechny u wszystkich ludzi i pojawia się, gdy docieramy do najgłębszej fazy snu. Nagle podskakujesz lub czujesz silne szarpnięcia ciała. Chociaż może to być irytujące, jest to całkowicie normalne i nie powinno być powodem do niepokoju. Chodzi o to, że twój mózg przygotowuje się do zmiany cykli snu i czasami jest to błędnie interpretowane jako upadek.

Według badania opublikowanego w Journal of Neurosciences in Rural Practice istnieje kilka teorii wyjaśniających, dlaczego występuje to zjawisko. Jedna z teorii sugeruje, że jest to mózgowy mechanizm obronny. Mówiąc dokładniej, mózg kojarzy całkowite rozluźnienie ciała z upadkiem, a zatem mięśnie się kurczą. Jednak żadna z teorii dotyczących tego zjawiska nie jest rozstrzygająca.

6. Mózg odrzuca to, czego nie potrzebuje

Twój mózg gromadzi wiele toksyn w ciągu dnia, które usuwa w procesie oczyszczania w nocy. Proces ten łagodzi zmęczenie psychiczne i odnawia energię na następny dzień.

Publikacja MEDTube Science sugeruje, że w kilku badaniach odkryto związek między głębokim snem a eliminacją toksyn z mózgu. Obejmuje to szlak znany jako system glimfatyczny. W pewnym sensie jest to sposób, w jaki mózg wyrzuca śmieci.

7. Paraliż senny

Paraliż senny występuje, gdy jesteś w najgłębszej fazie cyklu snu i charakteryzuje się dokuczliwym poczuciem bezruchu, gdy jesteś świadomy, że śnisz. Może to być przerażające zjawisko, ponieważ często towarzyszą mu koszmary senne, z których nie można uciec ani zareagować w żaden sposób.

Nie ma jednoznacznych dowodów dotyczących konkretnych przyczyn tego zjawiska. Jednak według brytyjskiej Narodowej Służby Zdrowia może to mieć związek z następującymi czynnikami:

  • Bezsenność
  • Przerwane wzorce snu
  • Narkolepsja (nagłe zasypianie)
  • Zespół stresu pourazowego
  • Ogólny niepokój
  • Atak paniki
  • Rodzinna historia paraliżu sennego
Kobieta cierpiąca na bezsenność.
Paraliż senny to zjawisko, które często objawia się w postaci koszmarów sennych.

Dobry sen jest synonimem dobrego zdrowia

Dobry sen wraz z regularną aktywnością fizyczną i zbilansowaną dietą to jeden z najlepszych sposobów na utrzymanie zdrowego stylu życia. Co więcej, eksperci uważają, że wysokiej jakości sen poprawia koncentrację, kreatywność i kondycję fizyczną. Co więcej, zmniejsza również objawy stresu i niepokoju .

Warto pamiętać, że jeśli uporczywie nie możesz zasnąć lub niektóre z wyżej wymienionych stanów są bardzo uciążliwe i powtarzające się, najlepiej skonsultować się z lekarzem.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Clínica Mayo. Bruxismo (rechinamiento de los dientes). (2018). mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/bruxism/symptoms-causes/syc-20356095
  • F. Roballo. Parálisis del sueño: desenmascarando el fantasma, exploración holística y psicológica. (2016). sifp.psico.edu.uy/sites/default/files/Trabajos%20finales/%20Archivos/tfg_francisco_roballo.pdf
  • Clínica Mayo. La hormona del crecimiento humana: ¿Hace más lento el envejecimiento?. (2020). Recuperado el 20 de marzo de 2020.
  • Negoro, H., Kanematsu, A., Doi, M., Suadicani, S. O., Matsuo, M., Imamura, M., Okinami, T., Nishikawa, N., Oura, T., Matsui, S., Seo, K., Tainaka, M., Urabe, S., Kiyokage, E., Todo, T., Okamura, H., Tabata, Y., & Ogawa, O. (2012). Involvement of urinary bladder Connexin43 and the circadian clock in coordination of diurnal micturition rhythm. Nature Communications. https://doi.org/10.1038/ncomms1812
  • Sathe, H., Karia, S., Desousa, A., & Shah, N. (2015). Hypnic jerks possibly induced by escitalopram. In Journal of Neurosciences in Rural Practice. https://doi.org/10.4103/0976-3147.158797
  • Eugene, A. R., & Masiak, J. (2015). The Neuroprotective Aspects of Sleep. MEDtube Science.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.