Czym są zatrzymane zęby mądrości i jak się je leczy?

Zaklinowane zęby mądrości mogą powodować różne problemy w jamie ustnej. W tym artykule wyjaśnimy, dlaczego ta zmiana występuje i jak się ją leczy.

Przejrzane i zatwierdzone przez: dentysta Vanesa Evangelina Buffa.

Napisany przez Vanesa Evangelina Buffa

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Trzecie zęby trzonowe, zwane również zębami mądrości lub ósemkami, są zębami, które wyrzynają się jako ostatnie w tylnej części jamy ustnej. Ale co się dzieje, gdy dentysta zdiagnozuje zatrzymane zęby mądrości?

Ogólnie rzecz biorąc, trzecie zęby trzonowe wyrzynają się w tylnym sektorze w późnym okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości, między 17 a 25 rokiem życia. Może się jednak zdarzyć, że ząb nie przejdzie przez dziąsło i nie może wyjść, pozostając całkowicie lub częściowo pod warstwą nabłonka.

W takich przypadkach chodzi o zatrzymane zęby mądrości.

W tym artykule dowiesz się, dlaczego ten stan może się zdarzyć, jakie są jego objawy i jakie mogą wystąpić powikłania. Wyjaśniamy również, jak leczy się ten problem zębów mądrości.

Czym są zatrzymane zęby mądrości?

Jak już wspomnieliśmy, zęby mądrości to ostatnie zęby, które wyrzynają się w jamie ustnej, i znajdujące się z tyłu łuku zębowego. W sumie są to cztery zęby trzonowe: dwa górne i dwa dolne po obu stronach jamy ustnej.

Czasami jednak nie wystarcza im miejsca na wyjście na powierzchnię i zostają zatrzymane, tworząc problem znany jako zatrzymane zęby mądrości.

To zatrzymanie może być całkowite. Wówczas na powierzchni dziąsła nie widać żadnych widocznych śladów zęba, który nie może wyjść. Lub może się wyrżnąć tylko część zęba, gdzie część korony pozostaje pokryta dziąsłem, a część odsłania się w jamie ustnej.

Jakie objawy wiążą się z zatrzymanymi zębami mądrości?

Czasami zatrzymane zęby mądrości nie powodują żadnych objawów, a pacjenci dowiadują się o ich zatrzymanych zębach dopiero z diagnozy stomatologa. W innych przypadkach pojawiają się jednak niektóre z następujących oznak:

• Ból: może pojawić się ból w okolicy zęba trzonowego lub dyskomfort w uszach i szczęce.
• Obrzęk szczęki: może pojawić się nabrzmienie tego obszaru, w którym zaklinował się ząb. Do takiej sytuacji dochodzi głownie wtedy, gdy istnieją towarzyszące infekcje.
• Uwięzienie pokarmu: gdy zęby mądrości są częściowo zatrzymane (jedna część zdołała wyjść, a druga pozostaje pod dziąsłem), resztki pokarmu pozostają między zębem a pokrywającą go tkanką dziąsła. Bardzo trudno wtedy dbać o dokładną higienę jamy ustnej, a pod dziąsłem gromadzą się bakterie i pokarm. Ponadto powoduje to stan zapalny, ból i nieprzyjemny zapach.
• Zapalenie dziąseł: dziąsła stają się obrzęknięte, czerwone i krwawią.
• Nieświeży oddech i przykry smak w ustach.
• Trudność w otwieraniu ust.

W przypadku wystąpienia niektórych z tych objawów należy skonsultować się ze stomatologiem, ponieważ mogą one wskazywać na zatrzymane zęby mądrości.

Przyczyny zatrzymanych zębów mądrości

Główną przyczyną zatrzymanych zębów mądrości jest brak miejsca na prawidłowe wyrzynanie się trzeciego trzonowca. Ponieważ nie ma miejsca na pojawienie się zęba, pozostaje on zaklinowany wewnątrz kości.

Mamy do czynienia z całkowitym zatrzymaniem, gdy ząb pozostaje wewnątrz kości i nie przechodzi przez dziąsło. Natomiast częściowe zatrzymanie występuje, gdy część pozostaje wewnątrz kości, a innej udaje się wydostać i odsłonić w ustach.

Innym czynnikiem powodującym tę zmianę jest nieprawidłowe ustawienie zęba w kości, co zapobiega erupcji. Rosnąc pod niewłaściwym kątem, trzonowiec napotyka inne struktury anatomiczne, które nie pozwalają mu przedostać się do jamy ustnej.

Na przykład, jeśli ząb jest ustawiony poziomo lub ukośnie, podczas wzrostu napotyka drugi trzonowiec, który znajduje się przed nim lub przy tylnej ścianie jamy ustnej. Trzecie zęby trzonowe mogą być skierowane do wewnątrz lub w kierunku policzków lub być całkowicie odwrócone.

Te nienormalne układy uniemożliwiają prawidłową erupcję i prowadzą do retencji.

Istnieje kilka czynników, które zwiększają ryzyko zatrzymanych zębów mądrości. Na przykład wiek od 17 do 25 lat i mała żuchwa zwiększają to prawdopodobieństwo.

Jak diagnozuje się zatrzymane zęby mądrości?

Diagnozę zaklinowanego trzeciego zęba trzonowego przeprowadza stomatolog na podstawie badania klinicznego i prześwietlenia jamy ustnej. W konsultacji bierze pod uwagę objawy zgłaszane przez pacjenta oraz objawy obserwowane podczas eksploracji jamy ustnej.

Zdjęcie rentgenowskie pozwalają następnie na potwierdzenie obecności zęba zatrzymanego w kości. Ponadto wykazują wszelkie zmiany na zębach i otaczającej je tkance kostnej.

Jak się leczy ten problem?

Leczenie zatrzymanych zębów mądrości zależy w dużej mierze od tego, czy wywołują one objawy i czy wpływają na jakość życia pacjenta, czy nie.

Bezobjawowe zatrzymane zęby mądrości

W przypadkach, gdy zatrzymane zęby mądrości nie powodują żadnych niedogodności dla pacjenta, można zastosować dwa alternatywne podejścia, które wyglądają następująco:

• Oczekiwanie pod obserwacją – niektórzy konserwatywni dentyści zalecają sprawdzanie zębów zatrzymanych i pozostawienie ich w jamie ustnej. Twierdzą, że nie ma potrzeby ich chirurgicznego usuwania, jeśli ząb nie powoduje niedogodności. Pozostawiają możliwość ekstrakcji dopiero, jeśli pojawią się problemy.
• Usuwanie zapobiegawcze: są specjaliści, którzy zalecają usunięcie zaklinowanych części, aby zapobiec potencjalnym problemom. Uważają za właściwe usunięcie zęba, nawet gdy nie ma widocznych irytujących objawów, aby uniknąć przyszłych powikłań.

Nie ma wystarczających dowodów ani badań na poparcie któregoś z tych stanowisk.

Zaklinowane zęby mądrości powodujące problemy z zębami

Gdy zatrzymane zęby powodują dokuczliwe objawy i problemy, stomatolog zleci ich usunięcie. Ten zabieg jest procesem ambulatoryjnym wykonywanym w gabinecie i trwa od 30 do 60 minut.

W trakcie zabiegu chirurg jamy ustnej po znieczuleniu i sedacji pacjenta nacina dziąsło i usuwa kość pokrywającą ząb trzonowy. Następnie usuwa ząb, o ile to możliwe cały, lub fragmentarycznie, jeśli wymaga tego lokalizacja zęba. Na koniec zamyka ranę szwami, a obszar obkłada gazą.

Lekarz specjalista powinien również udzielić niezbędnych wskazań pooperacyjnych, aby przyspieszyć gojenie. Odpoczynek, przykładanie zimna w okolicy, przyjmowanie leków przeciwzapalnych i antybiotyków (jeśli to konieczne) oraz łagodna dieta pomogą lepiej wrócić do zdrowia i zapobiec powikłaniom.

Tydzień po zabiegu pacjent musi wrócić, aby lekarz mógł zdjąć szwy i sprawdzić ranę. Łagodne krwawienie, ból, zasinienie i obrzęk okolicy oraz trudności z otwieraniem ust to niektóre z typowych objawów, które występują po operacji zatrzymanych zębów mądrości.

Rzadsze powikłania to zapalenie pęcherzyków płucnych, infekcje, zmiany w sąsiednich zębach, w szczęce, w pobliskich nerwach, w zatokach przynosowych lub w stawie skroniowo-żuchwowym. Jeśli wystąpią, trzeba je natychmiast rozwiązać.

W przypadku silnego bólu, który się nie uspokaja, a także drętwienia lub paraliżu języka a także problemów z normalnym oddychaniem, należy pilnie udać się do lekarza.

Powikłania zatrzymanych zębów mądrości

Zatrzymane zęby mądrości utrudniają higienę jamy ustnej, a resztki jedzenia często pozostają uwięzione, a bakterie mnożą się w okolicy. Może to spowodować jeden z następujących problemów:

• Próchnica: trudność w utrzymaniu właściwej higieny jamy ustnej sprzyja gromadzeniu się bakterii i resztek pokarmu. Jest to czynnik predysponujący do rozwoju ubytków w tych zębach trzonowych.
• Infekcja: bakterie gromadzące się między zębem a dziąsłem mogą powodować infekcje i ropnie.
• Stłoczenia zębów: nacisk wywierany przez zatrzymany ząb może prowadzić do stłoczeń i nakładania się pozostałych zębów. Aby rozwiązać ten problem, konieczne będzie leczenie ortodontyczne, jak również ekstrakcję zębów mądrości.
• Uszkodzenia innych elementów zębowych: gdy zatrzymany ząb mądrości wywiera nacisk na drugi trzonowiec, może on oddziaływać na jego tkanki, powodując stan zapalny, resorpcję lub ruchomość sąsiedniego zęba. Sprzyja również infekcji w okolicy, która może zagrozić pobliskim elementom zębowym.
• Torbiele: zęby trzonowe, gdy znajdują się w kości, są otoczone workiem, który je obejmuje. Utrzymywanie się tej struktury może powodować gromadzenie się płynu i tworzenie torbieli zdolnej do uszkodzenia kości szczęki, zębów i nerwów. Może to również przekształcić się w guz. W tym przypadku konieczne jest jego usunięcie i czasami wymaga usunięcia części kości.
• Choroba dziąseł: nagromadzenie płytki bakteryjnej w dotkniętej okolicy z powodu trudności w prawidłowym szczotkowaniu sprzyja zapaleniu tkanki dziąseł.

Ze względu na możliwość wystąpienia tych powikłań niektórzy stomatolodzy zalecają usuwanie zatrzymanych zębów mądrości, nawet jeśli nie powodują one żadnych objawów.

Należy jak najszybciej udać się do dentysty

Nie ma sposobu, aby zapobiec zaklinowanym zębom mądrości, ale regularne wizyty u stomatologa co sześć miesięcy umożliwiają monitorowanie wzrostu i wyrzynania się zębów. Regularne wizyty u stomatologa zapewniają kontrolę i wykrywanie wszelkich problemów w jamie ustnej na czas.

Zatrzymane zęby mądrości mogą zakłócić jakość życia pacjenta, ale też mogą pozostać niezauważone. W niektórych przypadkach leczenie nie będzie więc konieczne. W innych sytuacjach wymagana jest operacja, aby usunąć problemy, które powodują lub im zapobiec, jeśli jeszcze się nie pojawiły.

Jeśli zastanawiasz się nad usunięciem zatrzymanego zęba mądrości, zaleca się zrobienie tego jak najszybciej. Na przykład ​​u młodych pacjentów korzenie nie są jeszcze w pełni wykształcone i operacja jest zwykle mniej skomplikowana.

U dorosłych długie, zakrzywione korzenie i zwarta, sztywna kość mogą utrudnić ekstrakcję zęba.