Czym jest antykoncepcja i kontrola urodzeń?

Antykoncepcja ma na celu ochronę wolności danej osoby do odpowiedzialnego decydowania o tym, czy chce mieć dzieci, kiedy i z kim.
Czym jest antykoncepcja i kontrola urodzeń?
Maricela Jiménez López

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Maricela Jiménez López.

Napisany przez Victoria Blázquez

Ostatnia aktualizacja: 11 października, 2022

Czy wiesz czym jest antykoncepcja i kontrola urodzeń? Czy zdajesz sobie sprawę z różnych metod kontroli urodzeń, które pozwalają ludziom swobodnie i bezpiecznie cieszyć się swoją seksualnością?

Jeśli masz jakieś pytania lub wątpliwości na ten temat, nie przegap poniższych informacji.

Czym jest antykoncepcja, czyli kontrola urodzeń?

Kontrola urodzeń opiera się na prawach seksualnych i reprodukcyjnych. Prawa reprodukcyjne dają wszystkim ludziom, bez względu na ich płeć, wiek i pochodzenie etniczne, pełne prawo do swobodnego decydowania o swoim życiu reprodukcyjnym.

Jednocześnie prawa seksualne odnoszą się do autonomii jednostki, jeśli chodzi o korzystanie ze swojej seksualności w sposób bezpieczny i zdrowy. A to oznacza, że można to robić bez doświadczania jakichkolwiek nadużyć, przemocy i dyskryminacji.

Obecnie istnieje wiele metod kontroli urodzeń i zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą płciową. Dostęp do nich jest niezbędny, aby móc swobodnie i bezpiecznie praktykować swoją seksualność. Poniżej wyjaśnimy najpopularniejsze metody kontroli urodzeń, rozróżniając te dla kobiet i dla mężczyzn.

Metody antykoncepcji i kontroli urodzeń

Ważne jest, aby dokonać rozróżnienia między metodami antykoncepcji, a metodami, które również chronią przed możliwymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Jedną z najpopularniejszych i jednocześnie jedyną metodą zapobiegającą rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą płciową u kobiet jest prezerwatywa dla kobiet.

Inne metody zapobiegają tylko niechcianym ciążom, z większym lub mniejszym skutkiem.

Prezerwatywa dla kobiet

Prezerwatywa dla kobiet stała się bardzo popularną metodą kontroli urodzeń. Nie tylko pomaga zapobiegać niechcianej ciąży, ale także chroni przed rozprzestrzenianiem się chorób przenoszonych drogą płciową.

Prezerwatywa dla kobiet

Prezerwatywy dla kobiet to małe poliuretanowe rękawki, które kobiety wkładają do pochwy. Zakrywają wnętrze pochwy, a także niektóre części sromu. W ten sposób tworzą zbiornik na plemniki, uniemożliwiając im dotarcie do zalążka.

  • Ta metoda pomaga zapobiegać chorobom przenoszonym drogą płciową, ponieważ zmniejsza możliwość kontaktu nasienia ze skórą.
  • Prezerwatywy dla kobiet są popularnym wyborem, ponieważ są niedrogie, łatwe w użyciu i nie wymagają recepty. Jednak dokładne przestrzeganie instrukcji i prawidłowe założenie prezerwatywy mają fundamentalne znaczenie dla ich skuteczności.

Implanty antykoncepcyjne

Jest to mały, cienki pręcik, który lekarz wkłada pod skórę kobiecego ramienia. Jego skuteczność polega na tym, że uwalnia hormon o nazwie progestagen, który zagęszcza śluzówkę ściany macicy. To z kolei zapobiega przedostawaniu się plemników do zalążka.

Jedną z najlepszych cech tej metody antykoncepcji jest to, że działa ona przez około 5 lat. Co więcej, jest to jedna z najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych metod. Jednak nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową – tak działają tylko metody barierowe.

Antykoncepcja: wkładka wewnątrzmaciczna (IUD)

Wkładka wewnątrzmaciczna to małe urządzenie w kształcie litery T, które lekarz musi wszczepić do wewnętrznej strony ściany macicy.

Istnieją dwa rodzaje: miedziane i hormonalne. Oba zapobiegają ciąży, zmieniając sposób poruszania się plemników i zapobiegając ich kontaktowi z zalążkiem.

Podstawowe różnice między jednym a drugim rodzajem są następujące:

  • Miedziana wkładka domaciczna działa jako środek plemnikobójczy, ponieważ wzrost poziomów jonów miedzi hamuje ruchliwość plemników.
  • Wkładka hormonalna uwalnia hormon progestagen, który zagęszcza śluz szyjki macicy. W tym sensie działa w taki sam sposób, jak implant antykoncepcyjny.
  • Wkładki domaciczne nie są trwałe. Dlatego jeśli kobieta pragnie zajść w ciążę, wystarczy usunąć wkładkę.

Istnieją również inne skuteczne metody kontroli urodzeń. Na przykład pigułki antykoncepcyjne, pierścień dopochwowy i plaster. Ich stosowanie wymaga staranności i konsekwencji, co oznacza, że mają większą szansę na niepowodzenie. Jeśli chodzi o doustne środki antykoncepcyjne, należy pamiętać o ich codziennym stosowaniu.

Wybór metody antykoncepcyjnej, która najbardziej odpowiada Twoim potrzebom i stylowi życia, jest bardzo ważny. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj się ze swoim ginekologiem lub lekarzem ogólnym.

Metody kontroli urodzeń dla mężczyzn

Stosowanie prezerwatyw dla mężczyzn nadal jest najbezpieczniejszym sposobem na swobodne i satysfakcjonujące życie seksualne. Są także inne metody, na które mężczyźni mogą się zdecydować.

Antykoncepcja

Liczba metod antykoncepcyjnych dostępnych dla mężczyzn jest znacznie mniejsza, niż dla kobiet. Najpopularniejsza jest prezerwatywa, ponieważ zapobiega niechcianym ciążom, a także rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą płciową.

Podobnie jak w przypadku prezerwatyw dla kobiet, bardzo ważne jest prawidłowe zakładanie tych dla mężczyzn, aby były skuteczne. Dobrym pomysłem jest również połączenie prezerwatywy z inną (kobiecą) metodą kontroli urodzeń, taką jak pigułka antykoncepcyjna lub implant. W ten sposób poziom ochrony i bezpieczeństwa jest jeszcze wyższy.

Inną powszechnie stosowaną metodą antykoncepcji u mężczyzn jest wazektomia. Jest to zabieg chirurgiczny, który blokuje lub odcina rurki transportujące plemniki z moszny. Metoda ta skutecznie zapobiega ciąży. Jest to trwały sposób antykoncepcji, dzięki czemu jest bardzo skuteczny.

Twoje osobiste życie seksualne i historia kliniczna określą, jaka antykoncepcja jest dla Ciebie najlepsza.

Czy masz jakieś pytania? Nie wahaj się porozmawiać z lekarzem lub ginekologiem. Bez wątpienia udzieli Ci niezbędnego wsparcia i informacji na temat kontroli urodzeń.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Centers for Disease Control and Prevention. (2019). About Teen Pregnancy | Teen Pregnancy | Reproductive Health | CDC.
  • Sharma KD. Control of STIs and HIV: The male reproductive and sexual health context – The paradigms. Indian J Sex Transm Dis AIDS. 2010;31(1):55. doi:10.4103/0253-7184.69006
  • Askew, I., & Berer, M. (2003). The Contribution of Sexual and Reproductive Health Services to the Fight against HIV/AIDS: A Review. Reproductive Health Matters. https://doi.org/10.1016/S0968-8080(03)22101-7
  • Lusti-Narasimhan, M., Collins, L., & Hopkins, J. (2014). Lessons learnt from sexual and reproductive health and HIV linkages for multipurpose prevention technology service delivery. BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology. https://doi.org/10.1111/1471-0528.12845

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.