Chronopatia - obsesja na tle dobrego wykorzystania czasu
Żyjemy w społeczeństwie, które zmusza nas do ciągłej produktywności. Ciągle staramy się wypełnić kalendarz różnymi zadaniami i obowiązkami. Często martwimy się, że nie wykorzystaliśmy czasu tak, jak powinniśmy. Jeśli jest tak również w Twoim przypadku, prawdopodobnie cierpisz na zaburzenia, jakim jest chronopatia.
Ta obsesja na punkcie maksymalnego wykorzystania czasu ma jednak szkodliwe konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Zobaczmy, na czym polega ten problem i jak możemy go pokonać.
Chronopatia
Termin chronopatia pochodzi od słowa chronos, które odnosi się do czasu, i pathos, co oznacza „chorobę”. Został spopularyzowany przez psychiatrę Mariana Rojasa Estapé, który omówił go w swojej książce Jak sprawić, by przydarzyło ci się coś dobrego.
Autor definiuje tam chronopatię jako nowy syndrom, charakteryzujący się obsesją na punkcie dobrego wykorzystania czasu i trudnością zatrzymania się, nawet w obliczu skrajnego wyczerpania. Podkreśla też rolę, jaką w powstawaniu tego schorzenia odegrało współczesne społeczeństwo, w którym bezpośredniość, szybkość i przeciążenie zadaniami mają większe znaczenie niż odpoczynek i przyjemność.
Sztuka odpoczynku jest częścią sztuki pracy.
Chociaż chronopatia nie jest jeszcze sklasyfikowana jako zaburzenie psychiczne, powinniśmy pamiętać, że schorzenie to niesie ze sobą wiele dolegliwości i często powoduje inne poważne problemy, takie jak przewlekły stres lub otępienie emocjonalne.
Przeczytaj również: Brak odpoczynku — w jaki sposób odbija się na organizmie?
Charakterystyka ludzi, którzy czują, że nie mogą marnować czasu
Osoby cierpiące na chronopatię mają zwykle następujące cechy:
- Odczuwają głęboką potrzebę zaspokojenia społecznego zapotrzebowania na produktywność. Dlatego stale biorą na siebie więcej pracy.
- Żyją w przyspieszonym tempie, jakby brali udział w konkursie, który muszą wygrać.
- Mają duże trudności ze zrobieniem sobie przerwy na odpoczynek, pomimo wyczerpania.
- Nie potrafią cieszyć się chwilą obecną, towarzystwem najbliższych i drobnymi przyjemnościami życia. Mentalny zgiełk i obsesja na punkcie czasu sprawiają, że przegapiają wyjątkowe i niepowtarzalne okazje.
- Kiedy mają wolne, myślą, że zostaną osądzeni jako leniwi i niezorganizowani.
- Czują niepokój, frustrację lub poczucie winy, gdy nie robią czegoś produktywnego.
- Są niecierpliwi i chcą natychmiast wszystko rozwiązać.
Konsekwencje chronopatii
Wbrew temu, w co jesteśmy skłonni wierzyć, szybkie tempo życia i napięty harmonogram nigdy nam nie służą. Jak już powiedzieliśmy, dobrze jest dążyć do produktywności (w rzeczywistości jest to konieczne), jednak obsesja na punkcie maksymalnego wykorzystania czasu i przeciążanie się obowiązkami znacznie szkodzi naszemu samopoczuciu.
Wśród najczęstszych konsekwencji takiego działania możemy wymienić:
- Wyczerpanie fizyczne i psychiczne.
- Stan ciągłego przyspieszenia i nadpobudliwości, który uniemożliwia nam jasne myślenie.
- Zaburzone postrzeganie czasu. Czujemy, że mija w przyspieszonym tempie, co przyczynia się do większej obsesji.
- Wysoki poziom napięcia, stresu i niepokoju. Jeśli utrzymują się one w czasie, mogą powodować inne zmiany, takie jak bezsenność, bóle mięśni, nadciśnienie, osłabienie układu odpornościowego, zmęczenie czy przyspieszenie akcji serca.
- W ciężkich przypadkach może dojść do rozłączenia z własnymi emocjami. Ludzie zwracają większą uwagę na to, jak spędzają czas i zaniedbują to, jak się czują.
Szybkość, która jest cnotą, rodzi wadę, którą jest pośpiech.
Chronopatia – jak możesz ją pokonać
Jeśli w tym momencie myślisz, że jesteś niewolnikiem czasu i odczuwasz z tego powodu głęboki dyskomfort, oto kilka wskazówek, które pomogą Ci się uwolnić.
Zostaw wolne miejsca w kalendarzu
Istotne jest, aby zostawić miejsce w swoim tygodniowym harmonogramie na odpoczynek i przyjemność. Wszyscy potrzebujemy chwil spokoju, aby odpocząć od zgiełku. Dopóki jesteśmy przeciążeni, nigdy nie zagramy na 100%.
Szukaj zobowiązań, z których możesz się cieszyć
Nie ma nic bardziej satysfakcjonującego niż robienie tego, co się lubi. Dlatego upewnij się, że Twoje obowiązki są zgodne z tym, co naprawdę Cię spełnia. Czasami może to być skomplikowane, ale jeśli Ci się to uda, będziesz bardziej zadowolony z życia, a poczucie maksymalnego wykorzystania czasu zostanie wzmocnione.
Zobacz też: Ile snu potrzebujesz? – Cała prawda o odpoczynku
Unikaj planowania wszystkiego
Mierzenie czasu i przeznaczenie go na jakąś czynność (nawet jeśli jest to przyjemność) zwiększa poczucie marnowania czasu. Dlatego zrezygnuj z odrobiny kontroli i zostaw miejsca bez planowania czegokolwiek.
Kiedy nadejdzie ten moment, zatrzymaj się i pomyśl o tym, co najbardziej chciałbyś zrobić w tym momencie. W ten sposób będziesz bardziej świadomy chwili.
Ciesz się drogą
Ludzie, którzy robią wszystko w pośpiechu, nigdy nie czerpią przyjemności z procesów, ponieważ myślą tylko o wynikach. Ponadto w obliczu jakichkolwiek niedogodności czują się sfrustrowani, ponieważ widzą tylko opóźnienie w osiągnięciu dowolnego celu. Na dłuższą metę kończą swoje projekty niezadowoleni i wyrzucają sobie, że nie mieli więcej czasu, aby zrealizować go lepiej.
Nie wiedzą jednak, że kluczem jest być świadomym ścieżki i uczyć się na wszelkich błędach, które mogą się pojawić po drodze. Co więcej, to że się uczymy, daje nam poczucie, że nie marnujemy czasu.
Poszukaj pomocy
W wielu przypadkach ideałem będzie pomoc psychoterapeuty, który da nam niezbędne narzędzia do pokonania naszej walki z czasem. Chociaż chronopatia nie jest jednostką kliniczną, jej konsekwencje są bardzo szkodliwe. Nie wahaj się więc udać do specjalisty, jeśli uważasz, że sytuacja wymknęła się spod kontroli.
Naucz się zatrzymywać
Trzeba umieć zatrzymać przyspieszone tempo życia. Tylko wtedy można cieszyć się pięknem życia. Ponadto przerwa, cisza i odpoczynek to kluczowe aspekty podejmowania nowych projektów z entuzjazmem.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Estapé M. Cómo hacer que te pasen cosas buenas. España: Espasa; 2018.
- Marin M, et al. Chronic stress, cognitive functioning and mental health. Neurobiology of Learning and Memory [Internet] 2011 [consultado 12 ene 2022]; 96(4): 583-595. Disponible en: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1074742711000517