Blues macierzyński: czym jest i jak sobie z nim radzić?
Blues macierzyński, zwany także baby bluesem i bluesem poporodowym, to zjawisko, które występuje przede wszystkim u świeżo upieczonych mam. Przejawia się w epizodach psychologicznego smutku i uczucia przytłoczenia. Nie trwa zbyt długo, ale jeśli kobieta nie znajdzie rozwiązania, stan ten może prowadzić do depresji poporodowej.
Posiadanie dziecka to doświadczenie, które wymaga dostosowania w wielu aspektach. Zmiany zachodzą we wszystkich dziedzinach życia, począwszy od wyglądu fizycznego.
Szacuje się, że do 80% matek przeżywa macierzyński blues. Epizod zwykle rozpoczyna się między trzecim a piątym dniem po porodzie. Trwa od kilku godzin do kilku tygodni.
Co to jest macierzyński blues?
Blues macierzyński to stan emocjonalny, który pojawia się po porodzie, z powodu zmian hormonalnych i psychologicznych zachodzących na tym etapie u matki.
Kobiety opisują to jako „huśtawkę emocji”. Chociaż poród przyniósł im szczęście, pojawia się też poczucie przytłoczenia i wrażenie, że „świat wali się na głowę”.
Z klinicznego punktu widzenia blues macierzyński to stan, który nie wymaga leczenia. Jest to normalna reakcja na wyzwania adaptacyjne związane z posiadaniem dziecka. Jednak należy go monitorować, aby upewnić się, że nie rozwinie się w depresję poporodową.
Główna różnica między bluesem macierzyńskim a depresją poporodową polega na tym, że smutek jest przejściowy i nie obezwładnia kobiety. Z kolei w depresji objawy są intensywne i mają tendencję do nasilania się, co wymaga profesjonalnej pomocy.
Możesz być także zainteresowana: Tylne lub przednie łożysko: co to oznacza w ciąży?
Objawy
Macierzyński blues zwykle zaczyna się od uczucia melancholii i smutku, które często prowadzi do napadów płaczu. Pojawia się również drażliwość i wahania nastroju bez wyraźnego powodu.
Matka może czuć, że nie jest w stanie odpowiednio zaopiekować się dzieckiem lub że nie będzie miała siły, aby poradzić sobie ze wszystkim, co ją czeka. Często towarzyszą temu takie objawy, jak:
- Strach
- Chęć ucieczki
- Utrata apetytu
- Ekstremalne zmęczenie
- Cierpienie i niepokój
- Bezsenność lub problemy ze snem
- Niezadowolenie z siebie i niepewność
Szacuje się, że u 10-15% matek doświadczających macierzyńskiego bluesa rozwinie się depresja poporodowa. Zwykle dzieje się tak, gdy objawy są bardzo intensywne lub utrzymują się dłużej niż 3 tygodnie po urodzeniu dziecka.
Przyczyny
Nauka nie zna dokładnych przyczyn macierzyńskiego bluesa, ale jasne jest, że bardzo ważną rolę w tym stanie odgrywają hormony. Podczas ciąży, ale także podczas porodu i po porodzie zachodzą duże zmiany w tym aspekcie.
Po porodzie następuje nagły spadek poziomu estrogenu i progesteronu. Występują również zmiany w wydzielaniu prolaktyny i serotoniny. Uważa się, że odgrywają rolę w zjawisku poporodowego smutku, ale nie ma wystarczających dowodów, aby to potwierdzić.
Wydaje się, że na macierzyński blues wpływają również wysokie wymagania w okresie bezpośrednio po porodzie. Zmiany zachodzą na poziomie indywidualnym, ale dotyczą także życia w związku i otoczenia społecznego. Wszystko to jest przytłaczające, zwłaszcza dla mniej elastycznych osób.
Z drugiej strony może istnieć znaczny kontrast między oczekiwaniami a rzeczywistością. Wokół macierzyństwa narosło wiele mitów. Często jest idealizowane, dlatego nierzadko matka czuje presję, by czuć się w określony sposób.
Jak sobie z tym poradzić?
Najlepszym sposobem radzenia sobie z macierzyńskim smutkiem jest posiadanie realistycznych oczekiwań co do okresu poporodowego. Tak, cudownie jest dać początek nowemu życiu, ale jest to również bardzo wymagająca sytuacja. Dlatego potrzeba czasu, aby nawiązać więź z dzieckiem i stawić czoła nowej sytuacji.
Matka ma prawo doświadczać różnych uczuć w obliczu tego doświadczenia. Ważne jest, aby dać sobie pozwolenie na odczuwanie czegoś, co innym może wydawać się nieodpowiednie.
To nie jest łatwy etap i nie ma co udawać, że jest inaczej.
Wsparcie i zrozumienie ze strony partnera ma kluczowe znaczenie. Pomocne jest również rozważenie następujących wskazówek:
- Zrozum, że to stan tymczasowy. Czasami wydaje się, że tak nie jest, ale właśnie tak jest. Te uczucia znikną.
- Odpoczywaj jak najwięcej. Dobry sen pomaga radzić sobie z tymi epizodami w najlepszy możliwy sposób.
- Zbuduj procedury postępowania. Rutyny pomagają normalizować poziom hormonów. Dają też poczucie większej kontroli.
- Poproś o pomoc. Przyjaciele mogą być ważnym wsparciem podczas macierzyńskiego bluesa, podobnie jak rodzina i bliscy.
- Podziel się doświadczeniami z innymi matkami. To doskonały sposób na wyjaśnienie wielu aspektów macierzyństwa.
- Nie wymagaj od siebie zbyt wiele. To nie jest czas na perfekcjonizm i starania, aby wszystko działało jak w zegarku. Lepiej się zrelaksować i zachować elastyczność.
- Pozwól sobie na kaprysy. Drobne zachcianki, takie jak pyszny posiłek, obejrzenie filmu czy spacer, to świetny sposób na przełamanie negatywnych emocji.
Możesz być zainteresowana: Infekcje pochwy: rodzaje i przyczyny
Zwróć uwagę na „blues macierzyński”
Niestety, macierzyński blues pozostaje niezauważony przez otoczenie. Bardzo często te epizody przeżywa się w ciszy, nawet w obliczu pewnej krytyki lub dezaprobaty.
Bardzo ważne jest, aby matki były świadome objawów smutku poporodowego i nauczyły się rozpoznawać, kiedy są one normalne, a kiedy mogą być oznakami depresji. Konsultacja u specjalisty zawsze jest dobrą opcją.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Iturrospe, C. V. A. G. (1997). Disforia posparto: analisis de los factores psicosociales de riesgo (Doctoral dissertation, Universitat de València).
- Rodríguez, S. (2010). Anatomía de… tener un hijo. Fotogramas & DVD: La primera revista de cine, (2006), 38-39.
- Faisal-Cury, A., Menezes, P. R., Tedesco, J. J. A., Kahalle, S., & Zugaib, M. (2008). Maternity “blues”: prevalence and risk factors. The Spanish journal of psychology, 11(2), 593-599.