Złamanie czy zwichnięcie? Poznaj różnice!

Czasami trudno ustalić, czy kontuzja to złamanie czy zwichnięcie. Objawy są poniekąd podobne, chociaż to odmienne typy urazów.

Przejrzane i zatwierdzone przez: lekarz Leonardo Biolatto.

Napisany przez Leonardo Biolatto

Ostatnia aktualizacja: 27 maja, 2022

Złamanie czy zwichnięcie? Oba te urazy są bardzo powszechne. Każdy z nas miał z nimi do czynienia lub doświadczył ich na własnej skórze.

To częste urazy, więc nic dziwnego, że nie tak łatwo je od siebie odróżnić. Oba powodują ból, zapalenie i ograniczają ruch. Jak jednak stwierdzić, z którym z nich mamy do czynienia?

Ich przyczyny i konsekwencje są odmienne. Złamanie to poważniejszy uraz, chociaż zwichnięcia czasami stanowią duże zagrożenie dla stawów i komplikują życie zawodowe lub wykluczają ze sportu.

Po pierwsze trzeba ustalić czy uraz obejmuje więzadła. W takim wypadku są one nadmiernie rozciągnięte i nie mogą wrócić do naturalnej pozycji. W skrajnych przypadkach dochodzi do ich zerwania.

Co więcej, złamanie jest definiowane jako przerwanie ciągłości kości. Innymi słowy, tkanka kostna ulega uszkodzeniu. Złamanie to zatem uszkodzenie kości.

Od złamania do zwichnięcia

Często uważa się, że złamanie jest konsekwencją nieprawidłowego leczenia zwichnięcia. To jednak nieprawda. Chodzi o oddzielne urazy, które nie mają ze sobą związku.

Urazy te przyjmują różne stopnie zaawansowania – od delikatnego zwichnięcia po złamanie. Nie mają one jednak ze sobą związku.

• Zwichnięcie pierwszego stopnia: więzadła są nadmiernie rozciągnięte, co powoduje ból. Pojawia się obrzęk i stan zapalny. Leczenie polega na odpoczynku i przyjmowaniu leków przeciwzapalnych.
• Zwichnięcie drugiego stopnia: więzadła są mocniej uszkodzone, mogą być lekko naderwane. Rehabilitacja wymaga fizjoterapii.
• Zwichnięcie trzeciego stopnia: najpoważniejsza forma zwichnięcia. Dochodzi do przerwania więzadeł. Leczenie wymaga całkowitego odciążenia kończyny oraz fizjoterapii.
• Złamanie zamknięte: uszkodzenie kości wewnątrz ciała. Może mu towarzyszyć także zwichnięcie.
• Złamanie otwarte: kość łamie się i wydostaje na zewnątrz organizmu przerywając tkanki.

Złamanie czy zwichnięcie?

By odróżnić złamanie od zwichnięcia trzeba wziąć pod uwagę objawy, przyczynę i konsekwencje. Ruchomość kończyny wskazuje zwykle na stopień urazu. Oba te urazy bywają mylone, gdyż dają podobne objawy takie jak stan zapalny i silny ból. Zapalenie to skutek reakcji organizmu i gromadzenia się płynu wskutek przerwania struktur.

Gdy dochodzi do wystąpienia krwotoku sytuacja staje się bardziej skomplikowana. Pojawia się on zwykle przy złamaniach i przy bardzo poważnych zwichnięciach.  Objawem złamania jest deformacja w okolicy urazu. Złamana kość powoduje uniesienie skóry i upośledzenie ruchów.

Pierwsza pomoc przy złamaniach i zwichnięciach

Po stwierdzeniu zwichnięcia powinno się podjąć następujące kroki w celu udzielenia pierwszej pomocy:

• Unieruchomienie: staw nie powinien się ruszać.
• Chłodzenie: zmniejsza to stan zapalny i ból.
• Opatrunek: warto zrobić opatrunek uciskowy, który unieruchamia kończynę i łagodzi stan zapalny.
• Uniesienie kończyny: zapobiega to nadmiernemu gromadzeniu się płynów w uszkodzonym stawie i ogranicza powstawanie obrzęku.

Natomiast w przypadku złamania należy postępować w następujący sposób:

• Unikanie dotykania: najlepiej całkowicie wykluczyć kontakt z kontuzjowaną kończyną.
• Umożliwienie krążenia krwi: jeśli jakiś przedmiot blokuje przepływ krwi, trzeba go usunąć. Na przykład przy złamaniu nadgarstka warto zdjąć poszkodowanemu zegarek.
• Kontrola krwawienia: jeśli kończyna krwawi, uciskamy miejsce krwotoku. Duże, otwarte złamania mogą powodować sporą utratę krwi.

Jak widać, złamanie różni się znacznie od zwichnięcia, chociaż objawy mogą być podobne. Grunt to prawidłowa diagnostyka i leczenie.